Laboratuvar İhalesinde Aşırı Düşük Sorgusunun Sadece Açıklama İstenilmeyenlere Yapılması?
Mehmet ATASEVER
İtirazen Şikayet Konusu; İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 1’inci kısmında ihale üzerinde bırakılan ………… Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ihalenin 2’nci kısmında ihale üzerinde bırakılan ……….. Medikal Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirlenen mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;
İdarenin şikayet cevap yazısından da anlaşıldığı kadarıyla anılan istekliler tarafından sunulan fiyat tekliflerinin maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak düzenlendiği ve fakat EkO.5 formu yerine Ek-O.6 formu doldurulduğu, bu formun ise fiyat teklifini hazırlayan firma ve mali müşaviri tarafından kaşe ve imza edilmediği, sunulan fiyat tekliflerinde gerekli ibarenin yazılmadığı, meslek mensubu ve firma tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip mühürlenmediği, fiyat teklifleri ekinde sunulan Ek-O.5 formunun da standart forma uygun doldurulmadığı, imza ve mühür vurulmadığı, aynı zamanda bu formda beyan edilen vergi dönemi ile fatura bilgileri tablosunun birbiri ile uyuşmadığı,
Söz konusu istekliler tarafından sunulan fiyat tekliflerinde gerekli ibarenin yazılmadığı, meslek mensubu ve firma tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip mühürlenmediği, fiyat teklifleri ekinde sunulan Ek-O.6 formunun da standart forma uygun doldurulmadığı, imza ve mühür vurulmadığı, aynı zamanda bu formda beyan edilen vergi dönemine ilişkin faturaların sunulmadığı, Anılan istekliler tarafından sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) formlarının standart forma uygun olarak doldurulmadığı, kaşelenmediği ve mühürlenmediği, maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekirken anılan istekliler tarafından bu miktarda bir alım yapılmadığı,
Her iki isteklinin de son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin yaptığı ve idarece kabul edilen mala ilişkin sunulan faturalarda kaşe ve imza bulunmadığı, ayrıca bu faturalarla birlikte sunulması gereken muayene ve kabul tutanağının sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.
31.10.2024 tarihli ve 2024/UH.I-1401 Sayılı Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; İhale konusu işin 2 kalem puan sonuç karşılığı laboratuvar hizmet alımı işi olduğu, 11.07.2024 tarihli ihale komisyonu kararına göre; ihalenin 1’inci kısmına teklif sunan 4 isteklinin tamamının, ihalenin 2’nci kısmına teklif sunan 6 istekliden 5 isteklinin sınır değerin altında teklif sunduğu, ancak idare tarafından ihalenin 1’inci ve 2’nci kısımlarında sınır değerin altında teklif sunan en düşük birinci ve ikinci teklif sahiplerinden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları idarece uygun bulunarak ihalenin 1’inci kısmının ……… Kimya San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde, 2’nci kısmının ……….Med. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,
İdare tarafından ilk olarak 05.07.2024 tarihinde ihalenin her iki kısmında sınır değerin altında teklif sunan en düşük birinci ve ikinci teklif sahiplerine gönderilen sorgulama yazısında ““…Önemli teklif bileşenlerinden Test Maliyeti, Cihaz Edinim veya Kiralama Maliyeti, Taşıma Maliyeti ile ilgili açıklamanızın Kamu İhale Genel Tebliğinde düzenlenen formlara uygun şekilde dayanak belgeleri ile birlikte en geç 11.07.2024 tarihinde kadar idaremize gönderilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği,
Başvuru sahibi ……… Tıbbi Cih. San. Tic. Ltd. Şti. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 12.08.2024 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 04.09.2024 tarihli ve 2024/UM.I-1086 sayılı Kararı ile “… Buna göre idarece öncelikle ihalenin her iki kısmında da teklifleri sınır değerin altında olan tüm isteklilere mevzuata uygun olarak yeniden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerekmektedir.
…
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihalenin başvuru konusu olan 1 ve 2’nci kısımlarında teklifleri sınır değerin altında olan tüm geçerli teklif sahibi isteklilere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” şeklinde karar verildiği,
İdare tarafından 04.09.2024 tarihli ve 2024/UM.I-1086 sayılı Kurul kararı sonrasında 11.09.2024 tarihinde sınır değer altında teklif sunup ilk durumda aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeyen isteklilerden açıklama istenildiği, söz konusu gönderilen sorgulama yazılarında“…Önemli teklif bileşenlerinden Test Maliyeti, Cihaz Edinim veya Kiralama Maliyeti, Taşıma Maliyeti ile ilgili açıklamanızın Kamu İhale Genel Tebliğinde düzenlenen formlara uygun şekilde dayanak belgeleri ile birlikte en geç 17.09.2024 tarihinde kadar idaremize gönderilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği,
Bu kapsamda idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklilere yönelik yeni bir sorgulama yapılmadan ilk durumda aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeyen isteklilerden açıklama istenildiği, 18.09.2024 tarihli ihale komisyonu kararına göre; ihalenin 1 ve 2’nci kısımlarına teklif sunan …………. Dış Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunmayarak anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunduğu, bu doğrultuda ihalenin 1’inci kısmının …………. Kimya San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde, 2’nci kısmının ………….Med. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi isteklinin her iki kısımda ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda, idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi, ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır. Kaldı ki, mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi, yapılan açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel olmaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde Kamu İhale Kurulu’nun 04.09.2024 tarihli ve 2024/UH.I-1086 sayılı kararında, ihalenin 1 ve 2’nci kısımlarında teklifleri sınır değerin altında olan tüm geçerli teklif sahibi isteklilere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiğine karar verildiği, söz konusu karar gereğince ihalenin her iki kısmında aşırı düşük teklif sahibi tüm istekliler bakımından, aynı unsurları içeren ve aynı açıklama süresi verilmek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği halde, idare tarafından ihalenin her iki kısmında sadece daha önce açıklama istenilmeyen isteklilerden açıklama istenilmesinin Kurul kararının eksik uygulanması sonucunu doğurduğu anlaşıldığından, ihalenin 1’inci ve 2’nci kısımlarında aşırı düşük teklif sorgulamasının tüm istekliler bakımından yenilenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi
Mehmetatasever.org
