Çalışan deneyimi (Employee Experience-EX) çalışanların çalıştıkları işletmeyle olan etkileşimlerine ilişkin algılarının tamamı olarak değerlendirilir. Aslında bir çalışanın işletmeye verdiği değerler toplamını tanımlar. Çalışan deneyimi işletmelerin en iyi yetenekleri çekmesine, bulmasına ve elde tutmasına yardımcı olan bağlılığı yüksek çalışanlar oluşturmaya yönelik bir insan kaynağı pratiğidir. İşletmelerin etkili müşteri deneyimi oluşturmadan önce etkili bir çalışan deneyimi inşa etmesi gerekir. Nitekim Apple, Starbucks, Google, Amazon gibi işletmelerin kusursuz sayılabilecek müşteri deneyimlerinin arkasında çalışan memnuniyetini içeren çalışan deneyimi bulunmaktadır.
İşletmelerin gelecekte çalışacak olan ve şu anda çalışan yeteneklere sunacakları deneyim işletmelerin başarısını doğrudan etkileyecektir. Deneyim işletmelerin online ortamlarda, web sitesinde, sosyal medyada nasıl sunduğu ile başlayıp; mülakat, işe alım, ilk günler, eğitimler, çalışma, çalışma esnasındaki olaylar vb. ile devam etmektedir.
Çalışanlar daha iyi deneyimlere sahip olarak işletmenin gönüllü avukatı ve/veya gönüllü bir marka elçisi olmaktadırlar. İşletmelerin deneyim odaklı bir İKY odağında çalışan deneyimi oluşturmaları ve sürdürülebilirliğini sağlamaları için;
- Güven İklimi: Çalışanlara yönelik bir güven ikliminin oluşması gerekmektedir. Çalışan deneyiminin özünde yer alan güven iklimi oldukça yüksek bir potansiyelde deneyimi inşa etmektedir.
- Esneklik: Çalışanların deneyimleri daha etkin yaşamaları için esnek hareket edebilmelerine ihtiyaçları vardır. Bu esneklik için de özellikle inovasyon konusunda çalışanların desteklenmesi gerekmektedir.
- Değerlerin İletişimi: İşletme sahip olduğu değerleri çalışanlara yansıtarak deneyimin içine değerlerin girmesini sağlamalıdır. Bu değerler deneyimi daha etkin kılmakta ve çalışanların deneyimi daha fazla benimsemelerine yol açmaktadır.
Günümüz yeni normalinde işletmelerin çalışanların deneyimlerini etkin bir şekilde kullanmaları için öncelikle çalışanların önceliklerinin değiştiğinin farkına varmaları gerekmektedir. İkinci olarak çalışanların deneyimleme alanı değişmektedir. Değişen deneyim alanı işletme içinden ev içine ve/veya uzaktan çalışmaya kısmen evrilmiş ve bu evrilme devam edecek niteliktedir. Bu evrilmeyi iyi okumak gerekmektedir. Üçüncü olarak deneyimleme şekli değişmektedir. Deneyimlemede çalışma alanı daralırken çalışma süresi uzamaktadır. Bu değişiklik haliyle çalışanın deneyimleme tarzını etkilemektedir. Bütün bu unsurların dikkate alınarak çalışan deneyimine ilişkin işletmelerin eylem planları hazırlamaları ve deneyimin haritasının çıkarılarak inşa edilmesi gerekmektedir.
Kaynak ve ayrıntılı okuma önerisi: Aşağıdaki eserl(er) konu ile ilgili kaynak ve bilgilendirmeyi artırmaya yöneliktir.
- Sezgin, C., Erdem, J. ve Aksoy, E. D. Bildiklerinizi Unutun Çalışan Deneyimi 201. Deloiite Raporu-Mayıs 2020.
- Maylett, T. ve Wride, M. (2017). The Exployee Experience. Wiley.
- Baş, A. (2021). Çalışan Deneyimi ve Yeni İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Nobel.
