DRAFT, BILL OF EXCHANGE

Uluslararası ticarette mal bedeli peşin alınamadığı zamanlarda, mal belinin tahsili belli bir vadede ödenir ve alacağın mesnedi olarak borçludan / ithalatçıdan borç senedine benzer yapıda bir poliçe alınır.

Yurt dışına yapılan vadeli satışlardan alınan poliçeler;

• Müşteri kabullü (garantisiz)
• Müşteri kabullü banka avalli (garantili)

şeklindedir.

Poliçenin kambiyo mevzuatına göre bir borç senedi niteliğine dönüşmesi için bu poliçeye öncelikte borçlu olan ithalatçının borçlu sıfatı ile imza koyması gerekmektedir. İthalatçı tarafından imza konulan poliçe kambiyo senedi haline dönüşür ki bu poliçede ithalatçının borçlu konumda olduğu kesinleşmiştir. Ancak poliçenin sadece ithalatçının imzasının var olması demek poliçenin ödemesinin garantisi altına alınmadığı anlamına gelir

POLİÇENİN (DRAFT / BILL OF ECHANGE) YAPISI

Şu husus net olarak bilinmelidir ki yurt dışına yapılan satışlarla ilgili olarak ihracatçının, ithalatçıya vade tanıması halinde,  ihracatçı malını teslim etmeden önce mal bedelini temsil eden ülkemizde kullanılan bir borç senedine benzer bir poliçeyi ithalatçıya imzalatır. Poliçede borçlunun imzası, alacaklının imzalarının yanında şu hususlara yer verilir;

• Poliçe kelimesi (draft, bill of exchange)
• Poliçe tarihi
• Poliçe vadesi
• Poliçe tanzim yeri
• Belli bir miktarın belli bir vadede ödeneceğinin taahhüt edilmesi
• Poliçe tutarı (rakamla ve yazı ile)
• Poliçenin bir fatura ile ilişkilendirilmesi

Müşteri kabullü poliçeler; adeta sadece ithalatçının borçlu olup, ihracatçının alacaklı olduğu bir borç senedi niteliğinde kambiyo senedi niteliğinde değerli evraktır. Poliçe vadesinde borçlunun mali gücünde bir bozulma olmamışsa, niyetinde de bir değişiklik yoksa poliçe bedeli ödenir.

POLİÇENİN VADEDE ÖDENMEME DURUMU

İşte anlatmaya çalıştığım konunun özeti de buradadır. İthalatçı tarafından vadede ödenecek şeklinde imzalanan poliçe vadesinde ödenmeyebilir. Ancak poliçe vadesinde ödenmemesi halinde ise, poliçenin protestosu söz konusu olur. Poliçe üzerinde ithalatçıdan başka kefalet imzası olmadığından dolayı bu tür poliçeler garantisiz poliçeler olarak kabul edilir.

Garantisiz niteliğinde olan bu poliçeler üzerinde bir kefalet imzası da bulunmaz. Zaten kefalet imzası bulunduğunda, kefaletin bir nevi garantör olduğu unutulmamalıdır.

ÖDENMEYEN POLİÇENİN AKİBETİ NE OLUR

Protesto olur. Poliçe üzerinde başkaca avalist, kefil imzalarının bulunmamasından dolayı tek muhatap borçlu olup, borçlu, poliçe bedelini zamanında ödemediği taktirde, poliçe noter tarafından ödenmesi tevsik edilerek protesto edilir. Protesto edilen poliçeden dolayı hak sahibi ihracatçı hukuki yollara başvurabilir.

GARANTİSİZ POLİÇE

Garantisiz poliçenin özelliği budur: ödeme garantisi yoktur, kefil yoktur, avalist yoktur, garantör yoktur. Cesareti olan, ithalatçısına güvenen ihracatçı bu poliçeyi kabul eder.