Piyasalara Ne Oluyor ?
Döviz piyasalarına baktığımızda gidişatın pek de istenilen gibi olmadığını görmekteyiz. Gidişat derken; ülkemize döviz girdisi sağlayacak, döviz girişleri ile hem TCMB döviz rezervlerine, hem de ülkenin kalkınmasına katkıda bulunacak ihracatçı açısından son derece önemli döviz kurlarındaki piyasa gidişatından bahsediyorum. Döviz piyasaları adeta yerinde çakılmış, dünya piyasalarında veya ülkemiz piyasalarında faizler, dövizin fiyatlamasında belirleyici olmasına rağmen, yerinden kımıldamıyor. Sanki ölü toprağı atılmış gibi.
Bir günlük USD / TRL grafiğine bakınız. Sanki terk edilmiş piyasa. Hareket yok. Bize hareket yok gibi görünse de dövizin olası baş kaldırmaları halinde nöbetçi döviz satıcıları 7 / 24 iş başında ve dövizin fiyatını aylardır tek çizgide, tek sabit fiyatta tutmaya çalışıyorlar. Tabii ki her gün için milyonlarca dolarlık döviz heba ediliyor sırf döviz fiyatını yerinde, sabit tutabilelim diye.
İhracatçının Feryadı Neydi ?
Her şeyden önce gerçekçi olmakta yarar vardır. Her ay açıklanan resmi enflasyon rakamlarına bakacak olursak, enflasyon başını aşağı çevirdi, her ay bir önceki ay ile kıyaslama yapıldığında sanki düşüş trendine girmiş gibi görünmektedir. Ancak çarşı Pazar enflasyonu, üreticilerin karşılaştıkları ham madde fiyatlarındaki anormal yükseliş hiç de resmi rakamlarla bire bir örtüşmediğini ortaya koymaktadır.
İhracatçılar ve ihraç amaçlı mal üreten üretici firmalar yüksek enflasyon ile mücadele edip mallarını üretseler de, döviz bazında ürünlerini daha yüksek fiyata satmaları halinde piyasada rekabetçiliğini kaybediyorlar ve mallarını satamıyorlar. Rekabetçi olmak istediklerinde ise düşün kalan kurlar dolayısıyla zarar ediyorlar.
Ve ihracatçı feryat ediyor. Bu feryadı duyan vardır elbet.
İhracatçının Feryadı
Evet ihracatçımız ağlıyor, feryat ediyor. İnanın abartmıyorum, bugünkü ihracatçılarımızın durumu böyledir. Bir istatistik tutmadım kimler ağlıyor, kimler gülüyor diye. Ancak şu anki piyasa koşullarında yüzü gülen, piyasa koşullarından son derece memnun olan bir ihracatçı yoktur kanaatindeyim.
Piyasadan memnun olan bir kesim var ise o da ithalatçıdır. İthalatın memleketimiz için ne yararı var ? Konuşmaya da gerek görmüyorum.
Benden duymuş olmayın ama, hangi ihracatçı ile konuştuysam, danışmanlığını yapmakta olduğum dış ticaret firmaları, eğitimlerime katılan ihracatçı firmalarla bu ara sürpriz telefonlarla görüşmelerimiz oluyor. Bir tanesi bana farklı soru sorsa gam yemeyeceğim.
İhracatımız günden güne zayıflıyor, Pazar kaybediyoruz.
İthalatçının istediği düşük kur değil miydi? Buyurun düşük kur… İthalat coştu, ihracat ise yürüdü. Belki yerinde saydı desek daha iyi olacak.
İthalat uçuşa geçti, geriden gelen ihracat ise ithalatın nallarını saydı.
2023 yılında ihracat hedefimizin 500 Milyar Dolar olduğu ancak buna göre ihracatçının desteklenmediği bir gerçek var. En azından döviz kurlarının enflasyon kadar artması, ihracatçımızı şahlandırır. Kurlarımız sabit kaldıkça ihracatımız daha da azalacaktır.
REŞAT BAĞCIOĞLU
