- GİRİŞ
Bir üretim sisteminde üretilen ürüne dolaylı veya dolaysız olarak katılan bütün fiziksel varlıklar ve üretilen ürünün kendisi stok kavramı içerisindedir. Stoklar, bir sermaye yatırımı olarak kabul edilen fiziksel unsurlar. Stoklar, genel anlamda, üretilen, satın alınan ve kullanılmak için işletmede bekletilen her türlü malzemeyi ifade eder.
Muhasebe açısından stok, işletmelerin satmak, üretim faaliyetlerinde kullanmak veya üretim faaliyetleri esnasında tüketmek amacıyla edindikleri her türlü ilk madde ve malzeme, yarı mamul, mamul, ticari mal, ambalaj malzemesi, yan ürün, artık gibi varlıklar olarak tanımlanabilir.
Özellikle üretim ve ticaret işletmelerinde stoklar işletmelerin en önemli aktif kalemlerini oluşturmaktadırlar. Bu işletmelerde stok yönetimi önemli bir fonksiyon olmaktadır. Stok yönetiminde bir taraftan üretimin aksamaması için gerekli stokun ihtiyaç duyulduğu her zaman temin edilmesini sağlamalı, diğer taraftan da stokların elde tutma maliyetlerinin çok yüksek düzeylere ulaşmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Etkin bir stok yönetimi ancak stok kontrol yöntemleri ile gerçekleştirilebilir.
- STOK KONTROL YÖNTEMLERİ
2.1. Gözle Kontrol Yöntemi
Gözle kontrol yönteminde, stoklar periyodik olarak ambar memuru tarafından gözden geçirilir. Bu yöntemde, belirli bir düzeyin altına düştüğü tespit edilen stok kalemleri için sipariş verilir. Küçük ölçekli işletmeler için oldukça ucuz ve kolay bir yöntemdir. Buna karşılık; bu yöntem kişisel yargıya dayandığından hata olasılığı fazladır. Ayrıca tüketim hızı, tedarik süresi veya başka bir faktörün değişmesi halinde bunun derhal farkına varılması güçtür ve gerekli önlemlerin alınmasında geç kalınması olasılığı gündeme gelir.
2.2. ABC Yöntemi
ABC yöntemi, birçok farklı stok kaleminin olması durumunda envanterleri incelemede yardımcı olur. Bu yöntem önemli stok kalemlerini belirleme ve kontrol etmek amacıyla çok sayıdaki stok kalemini 3 gruba ayırır. Stoktaki tüm kalemlere aynı stok yönetim tekniklerini uygulamamak için, yakın izleme ve kontrol gerektiren önemli kalemler, diğerlerinden ayrıt edilir. ABC stok kontrol yöntemi, yakın kontrol gerektiren kalemleri yakın izleme ve kontrol gerektirmeyen kalemlerden ayırmaya yarayan etkin basit bir tekniktir.
ABC stok kontrol yönteminde stoklar A, B ve C olmak üzere üç gruba ayrılır.
A gurubu: Pahalı değerde az sayıda kalem A sınıfı olarak gruplanır. A grubuna giren stoklar toplam değerin % 70-80, toplam kalemlerin miktar olarak % 15-20’sini oluşturan kalemlerdir.
B grubu: Orta değerde ve sayıdaki kalemler B sınıfı olarak gruplanır. B grubuna giren stoklar toplam değerin % 15-20, toplam kalemlerin miktar olarak % 40-50’sini oluşturan kalemlerdir.
C grubu: Çok sayıda fakat ucuz olan kalemler C sınıfı olarak gruplanır. C grubuna giren stoklar toplam değerin % 5-10, toplam kalemlerin miktar olarak % 40-50’sini oluşturan kalemler.
…
Yazar: Vefa TOROSLU
Yukarıda özeti yayınlanan bu yazının tümünü Satınalma Dergisi Mayıs 2014 sayısında bulabilirsiniz.!
Satınalma Dergisi Mayıs 2014 sayısına Öğrenme Merkezi üyeliği yaparak ulaşabilirsiniz.
Üyelik için: https://satinalmadergisi.com/urun/dijital-uyelik/
