Sevgili Gençlerimizin mesleki anlamda hayatlarının rotasını çizmesine çok az zaman kaldı.

Herkesin aklında atılmak istediği bir meslek dalı belirginleşmeye başlamıştır.

Yaklaşık 17 yıldır bu mesleği keyifle icra eden biri olarak, dış ticaret mesleğini seçmek isteyen gençlerimize, mesleğin inceliklerini anlatmak ve bu meslek konusundaki farkındalıklarını arttırmak için faydalı olabilecek bir yazı kaleme almak istedim.

Üzerinde konuşulması gereken çok detaylı ve keyifli bir konu olmakla birlikte, yazımızda ana noktalara değinmiş olacağız.

Mesleğimiz birçok uzmanlık alanını içerisine alması nedeniyle kafalarda kavram kargaşası oluşturabilmektedir. Bize ihracatçı, ithalatçı, gümrükçü, mevzuatçı, lojistikçi dense de bizim mesleğimizin adı DIŞ TİCARET, bizler de DIŞ MESLEK ÇALIŞANLARIYIZ.

Dış Ticaret; ülkelerin birbirleriyle aralarında gerçekleştirdikleri hizmet ya da ürün alım satımına verilen genel isimdir. İthalat (satınalma), ihracat (pazarlama ve satış), lojistik, gümrük, mevzuat, operasyon gibi tüm alanları içerisine alır. Firmaların uygulama sistemlerine göre dış ticaret, uluslararası ticaret ve ihracat departmanı gibi başlıklar adı altında sınıflama yapılabilir.

Bir firmanın hem ihracatı (satış pazarlama) hem ithalatı (satınalma) varsa ve B2B satış yapıyorsa adı Dış Ticaret, sadece ihracat odaklı çalışıyorsa ve B2B pazarlama ve satış yapıyorsa ihracat, B2C satış yapıyorsa uluslararası ticaret departmanı adı altında departmanların konumlandırılması yapılmaktadır.

Dış ticaretçi; uluslararası piyasada ürün ve hizmetlerin satışına kadar olan tüm süreçleri planlayan, organize eden ve yöneten kişidir. Bu kişiler ürünlerin; pazarlama, satış, gümrük, mevzuat, operasyon ve lojistik dahil olmak üzere tüm süreçlerini koordine ederler ve bu konularda bilgi birikimine sahiptirler ve sahip olmalıdırlar.

Üniversitelerin Dış Ticaret Bölümünde Neler Öğreniyoruz?

Bölüm, üniversite puanıyla öğrenci alan 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Dış ticaret taban puanları üniversiteden üniversiteye değişkenlik göstermektedir. Öğrenciler 2 yıl süren eğitimleri boyunca dış ticaret konularında bilgi sahibi olurlar. Bölümde başarılı olanlar ise ÖSYM tarafından düzenlenen Dikey Geçiş Sınavına (DGS) girerek 4 yıllık lisans programını tamamlayabilirler. Bununla birlikte, Üniversitelerin İşletme Bölümlerinde Dış Ticaret dersleri okutulduğundan İşetme Mezunları da bu mesleği seçebilirler.

Öğrenciler eğitim süreleri boyunca dış ticaret yönetimi hakkında bilgi sahibi olurlar. Bunun yanında bir takım temel dersleri de alırlar. İşletme, Ekonomi, Hukuk, Muhasebe, Uluslararası Pazarlama, Lojistik gibi konularda aldıkları eğitimler de mezun olduklarında iş hayatlarına katkı sağlamaktadır. Özellikle uluslararası lojistik ve gümrük mevzuatı konuları işin operasyonel boyutu açısından önem arz etmektedir. Diğer yandan bölüm öğrencileri eğitim süreleri boyunca dünya ekonomisi ve uluslararası pazarlama ve satış alanında da bilgi sahibi olurlar. Kendi alanlarında yapacakları staj ise hem bilgilerini pekiştirir hem de deneyim kazanmalarına yardımcı olur. Dersler okuldan okula değişiklik gösterse de genel olarak bu bölümde verilen dersler şu şekilde sıralanabilir:

• Dış Ticarete Giriş
• İthalat ve İhracat İşlemleri
• Hukukun Temel Kavramları
• Genel Muhasebe
• Ticaret Hukuku
• İşletme Fonksiyonları
• Dünya Ekonomisi
• Uluslararası Pazarlama
• İktisada Giriş
• Türk Dili
• Yabancı Dil
• Genel Matematik
• Uluslararası Lojistik
• Dış Ticarette Bilgisayar Uygulamaları
• Atatürk İlkeleri ve Tarihi
• Dış Ticaretin Finansmanı ve Teşviki
• Gümrük Mevzuatı
• Uluslararası Ticaret

Meslek çok yönlü öğrenme ve çalışma ortamı sunmaktadır. Yurtdışından farklı kültürden insanlarla ticari ve sosyal ilişkiler kurarak ticaret yapma fırsatını bize sunar. Bu nedenle bu mesleği icra eden kişilerin kültürel zekâları (CQ), duygusal zekâları (EQ), empati, iletişim yetenekleri güçlü olur ve olmalıdır. Yabancı dil bizim ayrıcalığımız değil mesleğimiz için gerekli bir ön koşuldur. Dış ticaret, yurtdışı pazarlama, satış ve satınalma faaliyetlerini kapsadığından, dış ticaretçilerin müzakere ve ikna konularında iyi olmaları ve kendilerini sürekli geliştirmeleri gerekir. Mesleğimiz dinamiktir ve her gün yeni şeyler öğrenmeyi ve takip etmeyi gerektirir. Özellikle her yaz tatilinde dış ticaret departmanlarında stajlarınızı düzenli olarak yapanlar, mesleğe atılırken daha donanımlı olarak başlayacaklardır.

Dış Ticaret Bölümü Mezunu Ne İş Yapar?

Mezunlar, şirketlerin dış ticaret departmanlarında, ithalat ve ihracat şirketlerinde, gümrük ve nakliye firmalarında, bankalarda, pazarlama ve satış departmanlarında çalışabilirler. İsteyenler ayrıca kendi iş yerlerini kurup ülkemizin ihracat potansiyelini artıracak ticari faaliyetlerde de bulunabilirler Dış ticaretle uğraşacak kişiler hem masa başında hem de sahada iyi olmalıdırlar. İşimizim büyük bir kısmı masa başında geçmekte bununla birlikte masa başındaki bilgilerimizi sahada kullanmaktayız. Bizler hem pazarlamacı hem satışçı hem de gümrükçü, mevzuatçı ve lojistikçiyiz. Her konuda kendimizi yetiştirmeli ve güncel bilgileri takip etmeliyiz. Kendi mevzuatlarımız yanında ülkelerin mevzuatlarını da çok iyi bilmeli ve Devlet desteklerini çok sıkı takip etmeliyiz.

Unutmayın, ülkeler arası sınırlar kalkmadığı sürece bizim mesleğimiz her zaman var olacaktır. Biz Dünyayı yönetiyoruz ve yönetirken de Dünyayı keşfediyoruz. Mesleğimiz gerçekten kıymetli ve özel bir meslek, her gün hem keşfediyoruz hem de yeni şeyler öğrenerek farkındalığımızı ve bilgi birikimimizi daha da arttırıyoruz. Ülkemizin ihracat rakamları açıklandığında sizin de o rakamlarda payınızın olduğunu bilmek gerçekten çok gurur verici ve motive edici oluyor.

Dış ticaret çok keyifli aynı zamanda emek, zaman ve sabır gerektiren çok yönlü bir meslektir. Ticarette dürüstlük ve çok çalışmak her zaman temel rotanız olsun, hiçbir zaman zorluklardan korkmayın, hata yaptığınızda ya da başaramadığınızda motivasyonunuz düşmesin, tekrar başa sarıp daha nasıl iyi yapabilirim? üzerine odaklanın…

Dürüst olmak cesaretini gösteren kimse, hiçbir zaman yalan söylemek ihtiyacını duymaz. (George Herbert)

Bilginin efendisi olmak için çalışmanın uşağı olmak şarttır. (Balzac)

Başarı bir yolculuktur, bir varış noktası değil. (Henry David)

Hayattaki yarışınız her zaman kendinizle olsun, mükemmellik yoktur mükemmelliğe yolculuk vardır. Her gün bir önceki günden nasıl farklı olabilirim? kendime ve çalıştığım kuruma nasıl farklı değerler katabilirim? düşüncesi ile yolunuza devam etmenizi tavsiye ederim.

Yolu bu meslekten geçecek ve mesleğe gönül verecek olan gençlerimize faydalı olması dileklerimle, başarılar dilerim.

Ayten NAYİR

EMES A.Ş. Yurtdışı Satış ve Pazarlama Sorumlusu