Çin takvimine göre yeni yılın ilk günü başlayan, Çin’in en uzun ve en önemli geleneksel bayramı olan Bahar Bayramı başladı. Fener Bayramı’na kadar on beş gün süreyle devam edecek olan Bahar Bayramı, Çin takvimine göre 21 Ocak ile 20 Şubat tarihleri arası bir güne denk geliyor.
Çinlilerin Bahar Bayramı’nı kutlama nedenlerine dair çeşitli açıklamalar olsa da ana nedenleri; yoğun bir çalışma temposuyla geçen bir yılı kutlayarak uğurlamak, aile ile zaman geçirerek dinlenmek olarak sıralanabilir.
Çinlilerin bir tarım toplumu olduğu zamanlarda, Bahar Bayramı yeni başlayacak yılda hasatın iyi olması amacıyla kutlanırdı. 21. Yüzyılda Çinlilerin çoğu şehirlerde yaşadığı için, Bahar Bayramı yeni yılın iş hayatında daha fazla başarı ve kâr getirmesi için de kutlanıyor. Çin Kültür Derneği Başkan Yardımcısı Mustafa Karslı, Çin yeni yılı ve bahar bayramının Çinliler ve Çin Kültürü için çok büyük önem taşıdığına vurgu yapıyor.
Çinliler Bahar Bayramı’nı Nasıl Kutlarlar?
Çin Bahar Bayramı, aynı zamanda “Çin Yeni Yılı”nın başlangıcı demektir. Çin Yeni Yılı’nın Çince adı olan 新年(xīnnián) kelimesindeki 年nián karakteri ve kırmızı rengin Çin kültüründe ayrı bir önemi vardır, bu durum şöyle bir efsane ile açıklanır:
Yıllar önce dağın birinde Nian adlı bir yaratığın yaşadığına inanılırmış. Her yılın ilk günü Nian, saklandığı dağdan çıkar ve civarda yaşayan köylülere görünerek onları korkuturmuş. Onu kovmak için çeşitli yollar arayan köylüler, Nian’in özellikle kırmızı renkten ve davul, havai fişek gibi yüksek seslerden korktuğunu anlayınca evlerini kırmızı renge boyamışlar ve geleneksel olarak her yıl bu davranışı gerçekleştirir olmuşlar.
Çinliler gerek ev dekorasyonlarında, gerek çeşitli süslemelerde kötü ruhları ve tüm kötülükleri bulundukları ortamdan uzaklaştırmak için kırmızı rengini çok kullanır. Bahar Bayramı için de evlerini, sokaklarını, mahallelerini temizleyip; buraları kırmızı renkli objelerle süslerler.
Yılbaşı gecesi, yeni elbiseler giyilip aile ile birlikte uğur getireceğine inanılan yemekler yenir. Yılbaşı masasında balık, çin mantısı, tangyuan adlı tatlının bulunmasına özen gösterirler. Ayrıca Çinlilerin çoğu, birbirlerine Hongbao adı verilen kırmızı zarflar içinde para verirler, sosyal medya uygulaması olan WeChat’ten de tebrik mesajları ve elektronik hongbao ile sembolik miktarlarda para yollarlar.
Taşradaki kutlamalar şehirlerdekilere göre daha gelenekseldir. Havai fişek patlatma, ejderha ve aslan dansları ve tapınaklarda dua etme, kutlamalar içerisinde önemli yer tutar. Şehirlerdeki göçmen işçilerin çoğu köylerine, kasabalarına, ailelerinin yanına geri dönerler. Bu geri dönüş, dünyanın en büyük göçünün gerçekleşmesine neden olur.
Büyük şehirlerde ise Bahar Bayramı sırasında yurt içinde ve yurt dışında turistlik geziler yapanların sayısı hızla artıyor. Şehirli halkın geziye gitmesi, taşralıların da köy ve kasabalarına geri dönmeleri nedeniyle Pekin, Şanghay, Guangzhou gibi metropoller boşalıp neredeyse hayalet şehirlere dönerler.
Bahar Bayramı sırasında yapılması ve yapılmaması gerekenler
Çinliler, bir yılın başlangıcının tüm yılı etkilediğine inanırlar. Bahar Bayramı sırasında, yani yeni yılın ilk gününden itibaren on beş gün süresince çeşitli inançlara ve tabulara göre hareket ederler. Bazı Çinliler bayramın ilk üç günü temizlik yapılmasının uğursuzluk getireceğine, çocuk ağlamasının kötü şans getireceğine inanırlar. Ayrıca, borç istemek hiç uygun bulunmaz.
