2016 Yılı için Matrah Artırımı Yapacak Mükellefler! Boş Yere Artırım Yapıyor Olabilirsiniz!
Caner Atik, Yeminli Mali Müşavir, Taxia Yeminli Mali Müşavirlik
Şaban Küçük, Yeminli Mali Müşavir, Taxia Yeminli Mali Müşavirlik
Mükelleflerin matrah artırımı yapmalarındaki en büyük beklenti, vergi incelemesine girmemek, eğer incelemeye alındılarsa da o vergi türünden gol yememek. Bu nedenle 7326 sayılı Kanunun da en çok rağbet edilen, en çok soru sorulan kısmı matrah artırımı. Bazı mükelleflerin geçmişe dönük incelenme riskini tamamen ortadan kaldırmak için 2016 yılından 2020 yılına kadar matrah artıracaklarını duyuyoruz. Peki incelemeye girmemek adına 2016 yılı için matrah artırımı yapmak ne kadar gerekli?
Konu özellikle şirket yönetimleri ve matrah artırımını vergi incelemesine karşı bir kalkan olarak kullanacak Satınalma yöneticileri için önemli. Çünkü, matrah artırımı karşısında alınacak faydaya göre bir analiz yaparak hangi yıl matrahlarının artırılacağını belirlemek gerekir.
Hem Müfettişler Hem de Mükellefler İçin Kâbus Gibi Geçen Yıl Sonları
Bilindiği gibi zamanaşımına ilişkin düzenleme Vergi Usul Kanunu’nun 114’üncü maddesinde yapılmıştır. Bu maddeye göre, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrar.
2016 yılı için düşünürsek 2021 yılı bittiğinde 2016 yılına ilişkin vergi alacakları zamanaşımına uğramış olur. 2022 yılında 2016 yılına ilişkin vergi incelemesi ve tarhiyat yapılamaz. Devlet alacağının kaybolmaması adına geçmiş yıllarda, zamanaşımına uğramak üzere olan dönemler için hem vergi müfettişlerini hem de mükellefleri zor durumda bırakan uygulamalar yaşanıyordu. Zamanaşımlı döneme ilişkin Kasım – Aralık aylarında görevlendirme yapılır, vergi müfettişi telaşla mükellefe ulaşıp incelemeye başlama tutanağı almaya ve çok kısa zamanda incelemeyi tamamlamaya çalışırdı. 31 Aralık tarihinde bile görevlendirme yapıldığı olurdu. Bu defa da vergi müfettişleri zamanaşımını durdurabilmek için hemen mükellefi takdire sevk eder ve bu işlemin kendisine kazandırdığı zaman içinde incelemeyi bitirmeye çalışırdı. Takdire sevk edilerek tamamlanan incelemeleri ise yargı süreci beklerdi. Mükellefler raporu yargıya taşır, takdire sevk işleminin amacı dışında, zamanaşımı süresini uzatmak için kullanıldığını iddia ederek yazılan rapora itiraz ederlerdi. Mahkemeler ise çoğunlukla mükellefi haklı bularak raporları düşürürdü. Böylece vergi müfettişinin yoğun emeği boşa gittiği gibi mahkemelere de gereksiz iş yükü oluşurdu. Maliyenin ödediği yargılama giderleri ve mükelleflerin yaşadığı stres de cabası.
İncelenmemek İçin 2016 Yılına Matrah Artırımı Yapacak Mükellefler, Aslında O Yıl İçin Zaten İncelenemeyeceğinizi Söylesem?!
2017 yılına gelindiğinde Maliye Bakanlığı çok yerinde bir karar aldı. Dönemin Maliye Bakanı Naci AĞBAL’dan alınan bir onayla tarh zamanaşımının son yılında yürütülen vergi incelemelerine ilişkin olarak görevlendirmelerin, en geç içinde bulunulan yılın Haziran ayı sonuna kadar yapılabileceği kararlaştırıldı. Sonrasında Vergi Denetim Kurulu bu onayı 27.04.2017 tarihli, 2017/1 Sıra Nolu Vergi İnceleme ve Denetim İç Genelgesi ile müfettişlerine duyurarak uygulamaya koydu. Bu iç genelgeye internetten ulaşabilirsiniz.
Dolayısıyla hala yürürlükte olan bu iç genelgeye göre 2016 yılına ilişkin vergi incelemesi görevlendirmelerinin en geç 30 Haziran 2021 tarihine kadar yapılmış olması gerekiyor.
2016 Yılı İçin Matrah Artıracak Mükellefler Ne Yapmalı?
Öncelikle 2016 yılı için matrah artıracak mükelleflerin acele etmemelerini öneririm. Her ne kadar şu an için size ulaşan bir incelemeye davet yazısı veya sizi arayan bir vergi müfettişi olmasa da arka planda 2016 yılınıza ilişkin inceleme ve görevlendirme süreci başlamış olabilir. Malum, önümüz mali tatil ve 1 – 20 Temmuz tarihleri arasında mükellefin iş yerinde incelemeye başlanamaz ve defter/belge istenemez. 20 – 23 Temmuz tarihleri ise Kurban Bayramı resmî tatili. Dolayısıyla iç genelgeye uygun olarak 30 Haziran tarihinden önce 2016 yılına ilişkin bir görevlendirme yapılmışsa buna ilişkin incelemeye davet tarihi en erken 26 Temmuz olabilecektir. Mali tatil nedeniyle davet yazısının gönderilmemiş olabileceğini, incelemeye başlamak için müfettişlere tanınan süreleri de göz önüne alırsak Ağustos ayı geldiğinde 2016 yılı için hala size incelemeye davet yazısı gelmediyse muhtemelen bir daha da gelmeyecek demektir.
Peki son cümle neden “kesinlikle bir daha gelmeyecek” diye değil de “muhtemelen bir daha da gelmeyecek” diye bitti? Bu açık kapıyı bırakmamın sebebi ise iç genelgedeki istisnai durumlar.
İç Genelgedeki İstisnai Durumlar
İç genelgede, yukarda bahsettiğimiz durumun 3 istisnası düzenleniyor. Yani 3 durum için 30 Haziran’dan sonra da vergi incelemesine ilişkin görevlendirme yapılabilecek. Bunlar;
- Mükelleflerin iade talep etmeleri,
- Adli makamların inceleme talep etmeleri,
- İhbar ikramiyesi talepli bir ihbar dilekçesinin bulunması.
Matrah artırımı yapılsa da iade talebine ilişkin incelemelerin yapılabileceği zaten 7326 sayılı Kanunda da düzenlendi. Bunun dışında, adli makamlara sirayet edip soruşturma konusu olacak hukuksuz işlere karışmadıysanız ve yakın zamanda husumetli olarak yolları ayırdığınız muhasebeciniz, çalışanınız, ortağınız, eşiniz yoksa endişe etmenize de gerek yok demektir.
2016 Yılı Matrah Artırımı İçin Taktiğiniz: Bekle ve Gör
Vergi incelemesi mükellefler için gerçekten de tatsız bir süreç. Matrah artırımları da bu sıkıntılı süreci yaşamak istemeyen mükelleflere sunulmuş kaçırılmayacak bir fırsat. Ancak gerek 7326 sayılı Kanunun yayımlanma dönemi gerekse yukarıda bahsettiğimiz 2017/1 sayılı iç genelge düzenlemesi birlikte değerlendirildiğinde 2016 yılına ilişkin yapılacak bir vergi incelemesinden korunmak amacıyla matrah artırımı yapmanın gerekip gerekmediğini anlamak için acele etmemek gerekiyor. Ağustos ayı geldiğinde 2016 yılına ilişkin yapılacak bir vergi incelemesi için hala bir davet yazısı almadıysanız ve iç genelgedeki istisnai durumların da gerçekleşmeyeceğini düşünüyorsanız matrah artırımı yapmanıza gerek olmadığını düşünüyoruz.
Bu konuda tereddüt ettiğiniz noktalar olursa bize e-posta yoluyla ulaşabilirsiniz.
Bu imkanı bize verdiği için Satınalma Dergisi’ne teşekkür ederiz.
Eş Yazar: Caner Atik, Yeminli Mali Müşavir, Taxia Yeminli Mali Müşavirlik
