“Akıldışı Ama Öngörülebilir”
15 Ağustos Cumartesi günü İş Hayatı ve Kitaplar Okuma Kulübü olarak 4. Sohbetimizi gerçekleştirdik. Bu kez mercek altına aldığımız kitap, Dan Ariely’nin “Akıldışı Ama Öngörülebilir” kitabıydı.
Prof. Dr. Murat Erdal, İlker Canbulut, Müge Uysal ve Filiz Akgün’ün kitapla ilgili yorum ve değerlendirmelerde bulunduğu kitap sohbetinde, farklı sektörlerden konuya ilgi duyan çok sayıda değerli dostumuzun da soru ve görüşleriyle katılımı, etkinliğimizi daha da etkili ve keyifli kıldı. Etkinliğimizden satırlar;
ABD’de New York Times ve Wall Street Journal listelerinde çok satanlar arasında yer alan kitabın yazarı davranışsal iktisat profesörü Dan Ariely. Yazar kitapta kararlarımızı şekillendiren gizli kuvvetleri gözler önüne seriyor.
Rasyonel olmayan tüketici davranışları üzerine odaklanan kitap, kararlarımızda mantığın yanı sıra duygularımızın ve sosyal kuralların da büyük etkisinin olduğunu vurguluyor. Etkinliğimizde kitapla ilgili ön plana çıkan bazı notlar;
İnsanlar karar aşamasındayken seçenekler arasında karşılaştırmalar yapma eğilimindedir, birbirine benzeyen ürünlerden daha iyi olanını seçmek ister. Satıcılar da insan zihninin bu eğiliminden faydalanırlar. Size satmak istedikleri ürünün yanına, sizin ürünle kolay karşılaştırma yapabileceğiniz iki tane akıl dışı seçenek önerirler. Ve siz hiç farkında olmadan, sizi o ürüne yönlendirirler. Mesela bir emlakçı iki farklı evi müşterisine gösterirken müşteri kararsız kalabilir. Ama emlakçı evlerden birine çok benzeyen fakat çatısı bozuk ve onarım için maliyet gereken üçüncü bir seçenek eklediğinde müşterisini evlerden iyi olana doğru yönlendirmiş olur.
Bir diğer önemli konu da çıpa atma konusudur. Eğer bir LED TV satın alacaksanız fiyatını ilk öğrendiğiniz ürünle karşılaştırmalar yaparsınız. Veya iş hayatında bir karar toplantısındaysanız toplantı üyelerinin karara ilişkin düşünceleri, ilk söylenen görüş etrafında toplanır.
Ayrıca kararlarımız, sosyal normların etkisi altındadır. Eğer ofisinizde ofis gereçleri sıkça yer değiştiriyorsa mesela zımbanızı sürekli başka masalarda görüyorsanız ve bu durumdan rahatsız oluyorsanız zımbanızın üzerine metal 1 TL yapıştırın. Kimsenin sizin zımbanızı kendi masasına götürmediğini göreceksiniz. Çünkü insanlar, işin içine para girince o şeyi izinsiz almayı ahlak dışı veya hırsızlık olarak görürler.
Akıldışı Ama Öngörülebilir, 2002 yılında Nobel Ekonomi ödülü kazanan Daniel Kahneman’ın “Hızlı ve Yavaş Düşünme” kitabında anlatılanlara derinlik kazandıran kitap. Aslında Kahneman’ın Nobel ile ödüllendirilen Beklenti Teorisi’ni izah ederken irdelediği Statüko Tuzağı, Çıpa Atma, Teyit Eden Kanıt Tuzağı, Hale Etkisi, Görünen Neyse Hepsi O gibi davranış eğilimlerine farklı bir pencereden ve keyifli bir anlatımla yaklaşıyor.
Kararlarınızın perde arkasındaki gizli tetikleyicilerle tanışmak istiyorsanız bu kitabı seveceksiniz.
Keyifli okumalar dileriz.
19 Eylül 2020 Cumartesi saat 20:00’de İş Hayatı ve Kitaplar Okuma Kulübü etkinliğimizin 5. bölümüne Michael Watkins’in “İlk 90 Gün” kitabıyla devam edeceğiz.
webinar.buyernetwork.net adresinde tüm etkinliklerimizi takip edebilirsiniz.
