Konutder Üretici Beklenti Anketine Göre Konut Satışlarında ve Üretiminde Düşüş Devam Edecek
Markalı Konut Yatırımcıları ve Geliştiricileri Derneği – Konutder’in Ekim – Aralık 2023 Üretici Beklenti Anketine göre, 1. El Konut Satışlarında ve Yabancıya Satışlarda yaşanan düşüşün devam edeceği, buna bağlı olarak konut üretiminde de azalma olacağı öngörülüyor.
Konutder’in NielsenIQ Türkiye ile birlikte markalı konut üreticisi firmaların en üst yöneticilerine yönelik 3 aylık periyodlarla uyguladığı beklenti anketi, gayrimenkul sektöründe yapılan ilk çalışma olma özelliği taşıyor. Anket, Birinci el konut satış adetleri, yabancıya satış adetleri, konut fiyatları, konut maliyetleri, işçilik ve malzeme maliyetleri, kredili konut satış adetleri, kentsel dönüşüm alanında üretilecek konut sayısı, konut kredisi faiz oranları ve kira fiyatlarına yönelik rakam ve öngörüleri ortaya koyuyor.
Konutder Başkanı Ramadan Kumova, başlattıkları bu çalışmaların gayrimenkul sektörü için kritik öneme sahip olduğunu belirterek, geçtiğimiz aylarda yayınladıkları ‘İstanbul’un 10 Yıllık Konut Strateji Raporu’nun ardından, şimdi de açıkladıkları bu beklenti anketinin, Konutder’in veri odaklı stratejisinin devamı niteliğinde olduğunu söyledi. Kumova, başta İstanbul olmak üzere esasen tüm ülkenin konut ihtiyacını derli toplu bir biçimde ortaya koyan bir araştırma raporuna ihtiyaç olduğunu, başlattıkları araştırmalarla oldukça önemli veriler elde ettiklerini ve bu verileri şeffaf bir şekilde kamuoyu ile de paylaştıklarını vurgulayarak şöyle devam etti:
“Şimdi de yine konut sektöründe bir ilk olarak 6 aylık beklentilerin yer aldığı bir rapor paylaşmaya başlıyoruz. Üçer aylık periyodlarla yenilenecek “KONUTDER Üyeleri Konut Sektörü Beklenti Anketi-6 Aylık Beklenti Göstergeleri” adlı raporumuz, markalı konut üreticilerinin öngörülerini yansıtacak. NielsenIQ Türkiye ile birlikte hazırladığımız rapor, bugünün verilerini geçmiş dönemlerle karşılaştırma imkânını da sunacak. Böylece sektörün değişen beklentileri öne çıkacak. Sektörün tüm gündemlerini başlıklar halinde içeren yeni çalışmamız yalnızca sektör temsilcilerine değil konut yatırımı yapacak vatandaşa, sektörümüzü besleyen alt sektörlere ve karar vericiler de ışık tutacak.”
Konutder’in Ekim – Aralık 2023 Üretici Beklenti Anketine göre, 2024’ün ilk 6 ayına ilişkin markalı konut üreticilerinin beklenti ve öngörüleri şöyle sıralanıyor:
Birinci El Satışlarda Düşüş Devam Edecek
Markalı konut üreticisi firmaların 4’te 3’ü, Birinci el konut satış adetlerinin önümüzdeki 6 ay içinde büyük oranda azalacağını düşünüyor.
Yabancıya Satışta Azalma Beklentisi Artıyor
Bir önceki ankette üyelerin %50’si yabancıya konut satışlarında gelecek 6 ayda herhangi bir değişim beklemiyorken, son ankete göre üyelerin yaklaşık yüzde 60’ı yabancıya konut satışlarında gelecek 6 ayda azalma olacağını düşünüyor.
Fiyatlarda Artıştan Stabile Doğru
Bir önceki ankette üyelerin % 73’ü konut fiyatlarının artacağını belirtirken, son ankette ise bu oran % 54.5’e düşmüş görünüyor.
Maliyetlerde Artış Sürecek
Konutder üyelerinin neredeyse tamamı maliyetlerin artacağı konusunda hemfikir. Maliyetlerle ilgili üyelerin öngörüsünde 3 ay içerisinde bir değişiklik olmadığı görülüyor.
İşçilik ve Malzemede Tüm Üyeler Hemfikir
Üyelerinin tamamı geçen dönemde olduğu gibi işçilik ve malzeme maliyetlerinin artacağı beklentisine sahip.
Üretimde Azalış Sinyalleri
Üyelerin %72.7’si konut üretiminin azalacağını düşünüyor.
Kentsel Dönüşümde Artış
Üyeler, kentsel dönüşüm alanındaki üretimde ise genel üretime göre daha umutlular. Üyelerin % 68.2’si bu alanda üretim artacak görüşünde.
Kredi Faizlerinde Zirveyi Gördü mü?
Önceki dönemde Konutder üyelerinin %73’ü konut kredi faiz oranlarının artacağını ön görürken, son ankete göre bu oran % 40.9’a gerilemiş bulunuyor.
Kredili Satışlarda Düşüş Sürecek
Konutder üyelerinin % 86.4’ü kredili konut satışlarının azalacağını öngörüyor. Kredili satışların azalacağını düşünenlerin oranı bir önceki dönemde % 72.7 iken bu dönemde yüzde 86.4’e yükselmiş görünüyor.
Kirada Düşüş Beklentisi Yok
Önceki dönemde hiçbir üye kira fiyatlarının azalacağını beklememekle birlikte, yüksek oranda kiraların artacağını öngörürken, son anket verilerine göre konut kiralarının artacağı yönündeki görüşler %50’lere gerilemiş bulunuyor.
Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden biri olan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 2023 yılı büyüme rakamlarını yazılı bir açıklama ile değerlendirdi:
Piyasadan topladığımız sözleşme teklifleri arasında işletmemiz için en iyi koşullar sunan teklifi tercih eder el sıkışırız.
Mandalina 577 Milyon Dolarlık İhracatla Şampiyon Oldu
Global enerji sektöründe, Amerika ve Avrupa gibi ticari derinliği bulunan piyasalarda başlayan ve Türkiye’nin de gündemine gelen bir dönüşüm yaşanıyor. Sanayi kuruluşları, büyük ticari işletmeler ve mesken kooperatifleri fosil yakıtların yerine yenilenebilir enerji kaynaklarının daha hızlı ve verimli kullanılabilmesi için alternatiflerine göre çok daha ekonomik olan uzun dönemli elektrik alım anlaşmaları imzalıyorlar. Bu modelin, Türkiye’nin yeşil dönüşüm hedefleri için de önemli bir araç olduğunu belirten Eksim Enerji CEO’su Arkın Akbay, konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Akbay; “Sanayi kuruluşları ve büyük ticari işletmeler, elektrik fiyatlarındaki değişimlerden kaynaklı maliyeti etkileyen unsurlardan ari kalacak ve dolayısıyla sermayelerini, elektrik üretimi yatırımlarına aktarmak yerine kendi iş alanlarında büyümeye yönlendirme imkânına sahip olacak. Diğer yandan enerji üreten tesis işletmecileri ise yeni yatırımlarının finansmanı konusunda, daha fazla sabit bir gelir beyan edebileceği için bankalardan kredi temin süreci kolaylaşacak, böylece enerji üretim projeleri daha hızlı ve daha uygun maliyetle hayata geçebilecek.” ifadelerine yer verdi.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de gün geçtikçe yükselmeye devam ediyor. Artan enerji maliyetlerinden etkilenmek istemeyen işletmeler, çareyi ihtiyaç duydukları enerjiyi kendi imkânlarıyla üretmekte buluyor. Tüm bunların yanında global çevrelerce kabul görmüş yeni yöntemler de gündemde kendine yer bulmayı sürdürüyor. Enerjide uzun dönemli yenilenebilir elektrik tedarik anlaşmaları modeli, Türkiye’nin yeşil enerji dönüşümüne önemli katkılar sunmaya hazırlanıyor. Avrupa ve Amerika’da başarılı bir şekilde uygulanan bu model, şirketlerin yeşil enerji üretimine destek olma yöntemlerini yeniden şekillendiriyor. Bununla birlikte sanayi kuruluşlarının kendi fabrikalarına veya fabrikalardan farklı alanlara enerji santrali kurmak yerine, yeşil enerji üreten santrallerle uzun vadeli elektrik tedarik anlaşmaları yapmalarını, böylece yeşil dönüşüm yatırımlarına katkıda bulunmalarını teşvik ediyor. Bu yaklaşım işletmelerin enerji maliyetlerini sabitlemelerine imkân tanırken, yeşil enerji kullanımları ile kolaylıkla karbon sertifikası elde etmelerini sağlıyor. Böylelikle sanayi kuruluşlarının ve büyük ticari işletmelerin, sermayelerini enerji alanındaki yatırımlara kaynak ayırmak yerine, kendi iş alanlarında verim ve kapasite artışı yatırımlarına yönlendirmeleri öngörülüyor.
Enerjide uzun dönemli yenilenebilir elektrik tedarik anlaşmaları modeline değinen Eksim Enerji CEO’su Arkın Akbay yaptığı açıklamada, “Yenilenebilir enerji santralinin önümüzdeki yıllarda hızla artış göstermesi bekleniyor. Ayrıca santrallerin kesintili üretimlerini dengeleyecek olan elektrik depolama sistemleri projeleri de artmaya devam ediyor. Diğer taraftan lisanssız üretim kaynaklarında depolama yükümlülüğünün olmaması nedeni ile toplam iletim ve dağıtım sistemi taşıma maliyetlerinin artması bekleniyor.
Günlük hayatımızın bir parçası haline gelen internet kullanımı adeta hayatımızın seyrine yön veren etkiler doğurmaktadır. Gündelik hayatta birçok ihtiyacımızın kolay ve pratik bir şekilde gerçekleşmesine hizmet etmesi sebebiyle, kişiler çeşitli sebeplerle internet ağına dâhil olmakta ve interneti yoğun olarak kullanmaktadırlar. Çalışma hayatında işverenlerin işin görülmesini sağlamak amacıyla kurmuş olduğu ağlar, internetin sağladığı geniş yelpazedeki olanaklar sebebiyle işçilerin kötü niyetli kullanımına uğramakta ve özel amaçları için kullanıma maruz kalabilmektedir
Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman, Varlık Yönetim ve Tasarruf Finansman Şirketleri’nin 2023 yılına ilişkin konsolide verilerini açıkladı.
Finansal Kurumlar Birliği’nin temsil ettiği sektörlere yönelik değerlendirmelerde bulunan Finansal Kurumlar Birliği Başkanı Ali Emre Ballı; “Geride bıraktığımız dört yıl boyunca küresel çapta yaşanan salgın ekonomisinin zorlayıcı etkileriyle mücadele ettik. Ardından ülkemizi derinden sarsan deprem felaketiyle sarsıldık. Ancak, tüm bu zorluklara rağmen, Finansal Kurumlar Birliği çatısı altında bir araya gelen Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman Şirketleri, Varlık Yönetim Şirketleri ve Tasarruf Finansmanı Şirketleri olarak, ‘Birlikten Kuvvet Doğar’ mottomuzla hareket ettik ve büyüme hedeflerimize kararlılıkla ilerledik. Cumhuriyetimizin 100’üncü kuruluş yıl dönümünü kutladığımız 2023 yılını geride bırakırken, finansal veriler bize başarı dolu bir dönemi işaret ediyor. Bu başarı bizim için sadece geçmişin bir yansıması değil, aynı zamanda geleceğe dair güçlü bir motivasyon kaynağı. Önümüzdeki dönemde de sektörlerimizin istikrarlı büyümesini sürdürmek ve ülkemizin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmak için kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz. Çatımız altındaki 123 üye şirketimizle, Cumhuriyetimizin ikinci yüz yılında da reel sektörümüzün, ihracatçımızın, KOBİ’lerimizin, tüketicilerimizin yanında olmaya ve finansman ihtiyaçlarına çözüm üretmeye var gücümüzle devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
FKB’nin temsil ettiği sektörlerin finansal performanslarına da değinen Ali Emre Ballı, şu bilgileri paylaştı; “Öncelikle 2023 yılı verileri ışığında, FKB bünyesindeki sektörlerin mali verilerinde belirgin artışlar görüldüğüne dikkat çekmek isterim. Faktoring sektörü, alacakları yüzde 54,7 artışla 196,9 milyar TL’ye ulaştı. Yine sektörün aktif büyüklüğü yüzde 57,5 artış ile 213,6 milyar TL’ye yükseldi, işlem hacminde de yaklaşık yüzde 103 artış sağlanarak 820 milyar TL’ye ulaştı. Finansal Kiralama sektörünün alacakları yüzde 60 oranında artarak 189 milyar TL’ye ulaşırken aktif büyüklüğü yüzde 66 oranında büyüyerek 272 milyar TL seviyesine, işlem hacmi ise yüzde 90,3 artarak 128 milyar TL seviyesine yükseldi. Finansman şirketlerimizin de alacakları yüzde 89,6 oranında büyüyerek 116,5 milyar TL, aktif büyüklüğü yüzde 87,5 artışla 139,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Sektörün işlem hacmi artışı ise yüzde 121,4 artış ile 187,7 milyar TL oldu. Varlık yönetim şirketleri öz kaynakları yüzde 64,1 yükseliş ile 8,9 milyar TL’ye ve aktif büyüklüğü ise yüzde 87,8 artışla 16,7 milyar TL’ye çıktı. Tasarruf Finansman şirketlerimizin aktif büyüklüğü de yüzde 129,9 artışla 29 milyar TL’ye ulaştı. Öz kaynak büyüklüğü ise yüzde 283,9 yükselişle 10 milyar TL olarak kayda geçti.”
Bu söz hepimizin bilgisi dahilindedir; yaptığımız bir iş sonrası hiç kimseyi memnun edememe durumunda söylenen bir sözdür; “ne camiye, ne de kiliseye yaranamama” diye. Umarım bu örnekleme satırımı eğip, büküp farklı farklı anlam çıkartılmaz. En azından kendimi biliyorum ve bu satırı hangi amaçla yazdığımı.
Reşat BAĞCIOĞLU
Türkiye’de son dönemde yaşanan ekonomik belirsizlikler sonrası özellikle gayrimenkul sektörünün yüksek seyreden fiyatları, yatırımcıları ‘arsa’ opsiyonuna yönlendirdi. Finansal dalgalanmaların yaşandığı son yıllarda yatırımcılar, arsa yatırımlarını bir çıkış yolu olarak görürken, konut alımından uzaklaşarak bütçelerine göre arsa yatırımlarına yöneldi. Türkiye’de özellikle Ocak 2023’ten itibaren arsa satış hacminde en yüksek seviyelere ulaşılırken, 2023 yılında ‘konut dışı satışlarda’ yüzde 58.44’lük oranla rekor kırıldı.
Türkiye’nin en teknolojik markalarının belirlendiği ve ülkemizde NielsenIQ Türkiye ile Pazarlamasyon iş birliğinde beşinci kez düzenlenen Tech Brands Türkiye’de yılın kazananları belli oldu. Markaların teknoloji alanındaki tüketici-marka algısı her yıl olduğu gibi NielsenIQ Türkiye tarafından ölçüldü ve ülkemizin en teknolojik markaları buna göre belirlendi. Ödül töreninde 30 farklı kategori ve 1 genel kategori olmak üzere toplamda 31 farklı kategoride ödül verildi. Organizasyon; teknoloji, pazarlama, dijital ve inovasyon alanlarında marka ve ajansların yarattığı ekosistemi bir araya getirdi. NielsenIQ Türkiye Genel Müdürü Didem Şekerel Erdoğan, NielsenIQ Türkiye Tüketici Araştırmaları Direktörü Nur Serenli ve Pazarlamasyon CEO’su Necip Murat gecede açıklamalarda bulundu.