Belirli hedeflere ulaşmak için gerekli olan bir dizi görevi planlamayı, yürütmeyi, kontrol etmeyi gerektiren ve çok yönlü bir disiplin olan proje yönetimi sürecinde zaman, maliyet ve var olan kaynakların kısıtlı yapısını göz önünde bulundurmak gerekir. Proje yönetimi sürecinde var olan bu sınırlılıkların istenen amaçlara ulaşmada bir bariyer oluşturmaması için farklı yöntemler arasından en uygun olanının kullanılması bir zorunluluktur. Bu yöntemlerden birisi olan Fibonacci Dizisi 0’dan başlayarak kendisinden önceki iki sayının toplamı şeklinde bir sonraki sayıya ulaşan matematiksel bir diziyi ifade eder ve proje yönetimi sürecinde çeşitli unsurların tahmin edilmesi, önceliklendirilmesi ve optimize edilmesi için kullanılır.
Proje yönetimi sürecinde özellikle bir tahmin yöntemi olarak sıklıkla başvurulan bu dizi, proje görevlerine göreceli değerlerin atanmasıyla başlar. Fibonacci Dizisi kullanılarak tahmin yapılırken ilk önce projede yer alan ekip, görevlerin karmaşıklığını tartışmak ve değerlendirmek amacıyla bir araya gelir. Her ekip üyesi, işin ne kadar zorlayıcı veya zaman alıcı olacağına ilişkin kendi yargılarına göre her göreve bir Fibonacci numarası verir. Ekip üyeleri daha sonra tahminlerindeki farklılıkları tartışır. Bu süreç, görevin kapsamı ve görevin tamamlanmasını etkileyebilecek potansiyel riskler veya bağımlılıklar hakkında verimli sonuçlar elde edilmesini sağlar. İlgili yöntemin kullanılmasının projeye en büyük faydası, bazı görevlerin diğerlerinden açık bir şekilde daha fazla zorlayıcı olabileceği gerçekliğinden hareketle, doğrusal olarak meydana gelen artışlara kıyasla görev karmaşıklığının daha doğru bir şekilde tahmin edilmesini sağlamasıdır. Yukarıda bahsedilenlere ilaveten bu yöntemin kullanılması süreç içerisinde bir araya gelen ekip üyeleri arasında iş birliğini ve iletişimi teşvik ederek projenin karmaşıklığının daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunur ayrıca bu yöntem projenin birçok aşamasında kolaylıkla kullanılır.
Ölçeklendirme amacıyla kullanılan Fibonacci Dizisi ise sınırlı kaynakların ve sıkı bir şekilde belirlenen teslim tarihlerinin proje ekibini zorlama potansiyelini ortadan kaldırmak için hangi görevlerin ilk önce ele alınacağı konusunda karar vermeye yardımcı olur. Örneğin 1’den başlayan 7li bir dizide, 13 sayısı ile numaralandırılmış olan görevler yüksek, 5 sayısı atanan görevler orta, 1 ise düşük öncelikli olarak kabul edilir. Bahsedilen durum hem görevin karmaşıklığını hem de görevlerin değerini dikkate alarak neyin ilk başta yapılması gerektiğini belirlemeye katkıda bulunur.
Optimizasyon amacıyla başvurulan Fibonacci Dizisi, verimliliğin en üst düzeye çıkmasına yardım etmek için görevlerin yürütülmesi gereken ideal sıranın belirlenmesinde kullanılır. Dolayısıyla daha düşük karmaşıklığı işaret eden bir sayıya sahip olan görevler sorunsuz bir başlangıç için proje sürecinde daha erken, yüksek değerlere sahip görevler zaman ya da kaynağın daha fazla kullanılır hale gelmesine izin verecek şekilde stratejik olarak planlanır. Özellikle esnekliğin ön planda olduğu çevik proje yönetimi ilkeleri ile uyumlu olan bu optimizasyon yaklaşımı, ihtiyaç ve kısıtlamaların doğru görev sıralaması için dinamik olarak ayarlanmasını mümkün kılar.
Proje planlamasının kritik bir yönü olan kaynak tahsisi için kullanılan Fibonacci Dizisi, mevcut kaynaklar ile proje talepleri arasında doğru dengeyi bulmak için kullanılan oldukça etkili bir stratejidir. Bu durumda, daha yüksek Fibonacci değerlerine sahip görevlere daha fazla kaynak ayrılırken, daha düşük karmaşıklığa sahip görevlere daha az kaynak tahsis edilebilir bu sayede mevcut insan gücü ve mevcut varlıkların daha verimli kullanılması sağlanır.
Sonuç olarak Fibonacci Dizisi proje yönetiminde çok yönlü olasından dolayı oldukça değerli bir araçtır ve tahmin, önceliklendirme, planlama, kaynak tahsisi uygulamaları, proje planlama ve yürütmeyi önemli ölçüde geliştirir. İşletmeler, Fibonacci Dizisi ilkelerini proje yönetimi uygulamalarına dahil ederek iş birliğini teşvik eder, yapılması gereken tahminin doğruluğunu artırır, proje programlarını optimize eder ve sonuç olarak projeyi doğru ve başarılı sonuçlara ulaştırır.
Oğuzhan ÖZYİĞİT
