Ülkemizde Emekli Algısı

Ülkemizdeki emekli algısı denilince ilk akla gelen;

“Ununu elemiş, eleğini asmış”

kişi sıfatında, pek bir işe yaramayan, gücü ve kuvveti kalmamış, topluma iş gücü anlamında bir katkısı olmayan kişi olarak algılanır.

Emekli, aktif yaşamını sonlandırmış ve bundan sonraki hayatında tüketici pozisyonunda olan, para harcayan kişi gibi algılanır.

Toplumumuzda Çalışan Emekliler

Bana göre emeklinin tanımı ve algılanması kesinlikle yukarıdaki ifadelerle açıklanması hata olan cümle olur. Tüm emekliler için söyleyemesem de emekli denildiğinde, tecrübe yumağı, yanılgısı daha az, her işe büyük resimden bakmayı bilen kişidir.

Zaten toplumumuzda çalışan kesimlerin azımsanmayacak bir bölümü emekli değil mi ? Kendi adıma konuşacak olursam; bankacılık yıllarımda müdür olmam dolayısıyla yoğun müşteri ilişkilerim ve ziyaretlerim olurdu ve yolunda gitmeyen işler ise beni  gergin hale getirirdi. Emeklilik sonrası kendi işimdeki çalışmalarım ise bankacılık hayatımdaki çalışmalarımdan çok daha fazla oldu. Öyle ki okuyup, ders çalışmaz isem değişen mevzuat hükümlerinden uzak kalacağımdan dolayı kendimi güncel tutmak adına sürekli okuyor, çalışıyor, sunumlarımı güncelliyor, danışmanlığımı yaptığım firmaların dış ticaret işlemlerini ve akreditiflerini satır, satır okuyup gerektiğinde danışmanlığını yaptığım firmayı yönlendirip, toplantılar yapıyor ve eğitimlerimi de devam ediyorum.

Ben emekli olduktan sonra bu yüzden işim bir türlü bitmiyor. Her hafta bir yeni iş geliyor, yeni eğitim konularında eğitimler veriyorum.

Ve benim adım emekli.

Emekli olmama rağmen çok iş yaptığımın farkındayım.

Emekli; ununu elemiş, eleğini asmış sözünün bana göre söylenmediğini biliyorum.

Emeklilik Hayatın İkinci Baharıdır

İkinci defa çalışmak istemeyen veya o şansı bulamayan emekliler için çok doğru bir söz.

Hayatının ikinci baharını yaşayan emekliler. Ya balık tutarlar, ya sosyal faaliyete katılırlar, ya seyahatlere giderler, ya evcil hayvan beslerler ki bunu da yaparken sanki çok büyük bir vazifeyi yerine getiriyormuşçasına üzerinde vazife olarak görürler, ya da emekli kesimin azımsanmayacak bir bölümü koroda şarkı söyler.

Tavla veya iskambil oynayarak topluma hiçbir yararı olmayan aynı bankadan emekli olan arkadaşlarımı da söylemek sürpriz olmaz. Hatta eski bankacı arkadaşlarımdan da tavla partisi / yarışması düzenlediklerini bahisle beni de davet ettiler.

Yahu arkadaşım, senin işin gücün yok mu diyesim geldi ama zaten işsizlikten ve mesleki donanımsızlıktan kendini tavlaya ve kahvehane köşelerine atmadılar mı bu arkadaşlarım?

Benim İçin Hayatın İkinci Baharı

Kendimce, aktif çalışma hayatı içindeyken de, emekli olduğumda hayatımın ikinci baharını yaşayacağım dediğimde, çevremdeki pek az kişi aktif çalışma hayatımın yoğun olduğundan dolayı benim gezip tozacağımı düşünmüşler, ancak beni gerçek anlamda tanıyan kişiler ise; Reşat emekli olsa da çalışır diyenlerin sayısı oldukça yoğundu.

Hayatımın ikinci baharı benim emeklilik sonrası tekrar çalışma hayatıma atılmamla olmuştur.

Hani emekli acınacak haldedir diye toplumun kafasında bir imaj vardı ya, işte bu imaj benim için geçerli değildi.

Çalıştıkça mutlu oldum, çalıştıkça çok kazandım, zavallı emekli sıfatı benim semtime uğramadı.

Emekli Olarak Çalışmasaydım Ne Olurdu

Evim kira olsaydı, emeklilik sonrası çalışmasaydım ne mi olurdu ? İnanın düşünmek dahi içimi daraltıyor.

Emeklilikte çalışmasaydım, dilencilik gözde para kazanma yolu diye düşünüyorum.

Lütfen küçümsemeyin dilencileri, benim diyen bir genel müdür kadar para kazanmıyorsa bana ne derseniz deyin.

 Emekli Maaşı

Bu kadar tüyo verdim emeklilere. Sadece emekli maaşından medet beklerseniz yıllık enflasyon (!) artışı kadar elinize para geçer. Tabii enflasyon doğru ölçülürse.

Diğer Ülkelerdeki Emeklilerle Ülkemizdeki Emekliler

Kıyas kabul etmeyecek derecede gelir düzeyi ve refahı çok iyi olan diğer ülkelerdeki emeklileri ülkemizdeki emeklilerin refah ve gelir düzeyi ile karşılaştırdığımızda, ülkemizdeki emeklilerin olumsuzlukları için söyleyecek sözüm kalmadı. Sefalet.

Reşat BAĞCIOĞLU

ICC Uluslararası Ticaret Odaları

Türkiye Milli Komitesi

Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi

Bir Zavallı Emekli; Ben

Emekli olduğuma bakmayın. Evimin ihtiyacı olan alış verişleri sürekli ben yaparım. Bazen alışagelmiş yerlerden, bazen de farklı yerlerden.

Geçler gibi koşturamasam da gücüm kendime yetiyor ve emekli olmama rağmen pazardan aldığım ihtiyaçlarımızı evime getirebiliyorum.

Geçtiğimiz günlerde ihtiyacım olan peynir almak üzere alış veriş debisinin yüksek olduğu bir semtte peynir almak istedim. Peynir çeşitleri o kadar çoktu ki hangi peyniri alacağıma karar veremedim doğrusu.

Peynirlere baygın baygın bakmaya başladım. İşin kötüsü peynirlere de fiyat etiketini o kadar çok küçük yazmışlar ki, bendeki kartal gözü değildi hani. Pek de göremiyordum fiyat etiketlerini. Neyse ki göremiyormuşum. Zira fiyatlar uçuktu. İşte göremememin faydaları. Hangi peynirden almak istiyorsanız onun fiyatını sorup, uygun ise alıyorsunuz. Fiyatları okumak ne mümkün. Ama peynirin fiyatı yazılı mı derseniz, evet yazılı derim.

Peynir çeşitlerine boş boş bakmaya başladım bir an. İşte tam o anda tezgahtar beni görmüş olacak ki bana şöyle seslenir;

“Gel hacı baba gel. Sana emekli ayarında bir peynir vereyim”

Bu ses üzerine tezgahtara gözlerimi diktim. Peynir alacağım ve emekli olduğum kısım doğru da, “Hacı Baba” kısmı yanlış oldu. Acaba bana mı yoksa bir başkasına mı söylüyor diye döndüm arkada baktım acaba benden başka biri var da ona mı “Hacı Baba” dedi diye. Arkamda kimse yoktu. Demek oluyor ki tezgahtarın tüm tezleri benim üzerime oynanmış adeta;

Bunlar;

Peynir,

Emekli ayarı

Hacı baba…

Tezgahtara ne diyeceğimi şaşırdım ama tezgahtar söyler de ben neden söylemeyeyim dedim ve döndüm tezgahtara;

“Söyler misin bana, çok mu zavallı görünüyorum ? Emekli olduğum doğru ama zavallı değilim” dedim.

Emekliler Zavallı mı ?

Bana göre zavallı değiller. Bunca yıl aslanlar gibi çalışıp didindiler, devlete vergi ödediler, çoluk çocukları olmuş, emeklilik primlerini ödemişler devlete yük olmamak adına, belli bir çalışma süresi sonunda da emekli olmuşlar. Ödedikleri primler ve çalışma süreleri sonunda emekli olmuşlar. Ben onlara asla zavallı demem. Ama birileri çıkıp da emekliyi zavallı görüp “Gel hacı amca, sana emekli işi peynir vereyim” diye sözler söylerse, emekli kendini nasıl hisseder acaba ?

Burada demem şu ki emekliler zavallı değiller, ancak yıllar itibariyle emeklilere bağlanan aylıkların sürekli düşürülmesi dolayısıyla emekliler ellerine geçen tekavüt maaşlarından dolayı zavallı durumuna düşürülmüştür. Toplumumuzda “emekliler” cebinde beş parası olmayan, bir simit alırken dahi parasının hesabını yapan, açlığa mahkum olmuş, torununa dahi cep harçlığı veremeyen, sürekli ağlayan (ağlatanın ne ve kim olduğu daha önemli) kesimleri şeklinde düşünülebilir. Bütçesi dar ancak o yaşta başka bir işte çalışmak istese de yaşından dolayı kaybediyor günümüz emeklileri.

Hak ettiği emekli maaşını da alamadığını söylemek hiç de yanlış olmaz. Emekli sürekli ağlar. Onlar ağlamasın da kim ağlasın ?

Emekli Sürekli Sabır Ediyor

Emekli sabretmese ne olacak ? Kendisine reva görülen tekavüt maaşı ile geçinmek zorunda. Ağlasa da, sızlasa da, hayat pahalılığından dem vursa da. Sabır gösteren emekliye bir defalık verilmesi kararlaştırılan TL.5.000.- lık ikramiye, önce çalışmayan emeklilere, sonrasında farklı yerlerden gelen tepkilere istinaden devlet baba eşitliği sağladı ve çalışan emeklilere de verilme kararı alındı. Yaz başından beri bir defalık ikramiye alacağı bildirilen emekliye nihayet paraları geçtiğimiz iki ay içinde ödendi.

Emekli ve ATM Üzerinden İşlem Yapmak

Anlatacağım minik yazımda istisna edeceğim pek çok emekliler olsa da, bir emekli bir bankanın ATM cihazının başına geçtiğinde, sıranın size gelmesi için Allah size sabır versin diyeceğim.

Anlatacağım minik olay geçen hafta İstinye’de bir bankanın ATM cihazının önünde gerçekleşti.

Geçen hafta iyi yağmur yağdı. İşte o yağmurlu havada ben haftalık alış verişimi yaptıktan sonra, elimdeki şemsiye ile bir bankanın (bankanın adını söylemiyorum ki reklam olarak anlaşılmasın diye) ATM cihazına gittim. Orada benden daha önde gelen iki orta yaş üzeri (işte tam da emekliyi tarif ettiğim kişiler) kadın, her ikisi aynı ATM’den adeta ortaklaşa iş yapıyor gibiydiler. ATM’nin tuşlarının bir kısmına kadının biri, bir kısmına da daha sonra diğer kadın basıyordu. Aralarında fısır fısır konuştuklarını da duyuyordum;

“Biz nerede hata yapıyoruz, bu ATM neden paramızı vermiyor”

Dediklerini duydum.

Ellerinde biraz para, yine diğer elinde kredi kartı veya debit kart, ATM cihazına sokuyorlar, işlem yapıyorlar, kartı çıkarıyorlar, sonrasında diğer yaşlı kadın kendi kartını ATM cihazına sokuyor, bu sefer ATM cihazının tuşlarına diğer yaşlı kadın basıyor.

Baktım ki işlemleri uzayacak, ben de diğer işlerimi yapayım, fırından sıcak ekmeğimi alayım daha sonra tekrar ATM cihazına gelirim diye düşündüm. Öyle yaptım. Yaklaşık 15 dakika sonra tekrar aynı ATM cihazına geldiğimde, o da ne? Hala o iki yaşlı kadın ATM cihazını parmaklayıp duruyorlar. Yağmurdan ne kadar çok ıslandıklarının farkında dahi değiller. Hangi işlem bir ATM cihazında 15-20 dakika sürer söyler misiniz bana? Ama bu iki yaşlı kadının işlemleri maalesef bu kadar uzun sürdü.

Dayanamadım ve kadınlara;

“Acaba işleminiz daha uzun sürer mi, ben de işlem yapacağım” dedim.

ATM cihazının önündeki kadının biri başını kaldırıp bana baktı ve;

“Biz paralarımızı çekiyorduk ama paralarımız karıştı, ayrıca hesabımızda 45 Lira daha var onu çekemiyoruz” dedi.

Allah’ım bana sabır versin dedim kendi kendime. 45 Liralarını çekemiyorlarmış ve paralarını karıştırmışlar. Neyse ki bu iki yaşlı kadın aktif çalışma hayatlarında bankacı veya muhasebeci değillermiş.

Allah dağına göre kar verir derler. Emekliye daha çok maaş verilse, muhtemelen maaşlarının çokluğundan ATM’lerin önünden hiç ayrılmayacaklar.

Emekliye Müjde ve Emekli Yılı

Hadi iyisiniz emekliler.

Reşat BAĞCIOĞLU

ICC Uluslararası Ticaret Odaları

Türkiye Milli Komitesi

Türkiye Bankacılık Komite Başkanlığı Üyesi