Vade ve Açık Cari Hesap

Yazar:

5 Temmuz 2025

Vade ve Açık Cari Hesap

Cavit SOY

Proje bazlı çalışan firmaların ortak sorunudur finansman. İşi alabilmek ve rekabet edebilmek için en dip fiyatlar verilir. İşin başında verilen cüzi avansla zaten az karlı işi başlatmak ve yürütmek için çabalanır. Projenin kapsamına göre 6 ay, 1 yıl ve daha fazla süren imalat süresince çeşitli sorunlarla boğuşulur.

Sürekli değişen ülke içi ve Dünya şartları
Faiz, döviz, enflasyon gibi kronik sorunlar
Sürekli değişen mali kanun ve yönetmelikler
Vergi, sgk, kira, maaş gibi sabit giderlerin hiç ara vermeden devam etmesi
Alacaklarını zamanında tahsil edememe
Projeden kaynaklı imalat aksamaları
Bazı ürünlerin terminindeki gecikmeler
İşten ayrılan kalifiye personel
Baştan öngörülemeyen veya aniden çıkan ekstra maliyetler
Bir önceki işin tesliminin gecikmesinden dolayı alınamayan para. Veya bu projenin peşine bağlanamayan yeni işler. Dolayısı ile bu projenin hem geçmişi hem de geleceği finanse etmek zorunda kalması gibi…

Uzun süren bu maratonda proje tamamlanıp ta teslim edilinceye kadar geçen sürede finansal desteğe ihtiyaç vardır. Çünkü projeden gelecek paranın önemli kısmı iş bitiminde ve teslimde tahsil edilir.

İşte bu noktada devreye sizi finanse edecek tedarikçiler devreye girer. Size belirli bir fiyat farkı yansıtarak 30-60-90 gün cari hesap açan, hatta 120 güne kadar vade ile mal ve hizmet sunan firmalar. Siz nasıl risk altındaysanız, size bu açık hesabı açarak riski üstlenen şirketler… Size güvenen, size bel bağlamış insanlar… Zaten ticaret mayasında, doğasında risk barındırdığından buna yapacak bir şey yoktur.

Zaman zaman geri ödemelerde aksamalar olsa bile iflas olmadığı sürece eninde sonunda ödemeler yapılır. Herkes rahat bir nefes alır. Her iki tarafın yöneticilerinin yüzleri güler.

Sonuçta ticaret anlık, günlük kazanç getirmez. Kazanç uzun soluklu, on yıllar, çeyrek asırlar, hatta bir sonraki nesile devredilerek süregelen bir çalışmanın sonucudur.

Şu da önemli bir husustur ki; aslında açık cari hesap açmak karşı tarafa kredi kartı kullandırmaya benzer. Sadece ilk 30-60 veya 90 gün ödeme almazsınız. Ama firmaya sürekli mal satıyorsanız firmanın vadesi dolduğunda size nerdeyse her hafta ödeme yapmaya başlar. Yani her şey döngü başlayana kadardır.

Tabi eğer ödeme gecikirse; karşılıklı uzlaşarak kur farkı, gecikme faizi, fiyat farkı, mal satmayı durdurma veya kısıtlama gibi tedbirlerin alınması gayet doğaldır.

Cavit SOY

Yazılı Olmayan Bilgiyi Kurumsal Hafızaya Taşımak

Yazar:

Efsun Yüksel Tunç

4 Temmuz 2025

Yazılı Olmayan Bilgiyi Kurumsal Hafızaya Taşımak

M.Efsun Yüksel Tunç

Bir satın almacının masasının üstü boş olabilir. Bununla birlikte zihninde yılların pazarlıkları, sezgilerle alınmış kararlar, “şimdi değil” dediği fırsatlar, göz kırparak yönettiği ilişkiler vardır. Ve çoğu zaman bu bilgiler ne bir dokümanda yer alır ne de bir sisteme işlenir. Bunlar sessiz bilgidir — aktarılmayan, yazılmayan fakat her gün kullanılan, en değerli kurumsal varlıklardandır.

Bu yazıda satın alma süreçlerindeki sessiz bilginin ne olduğunu, neden kolayca kaybolduğunu ve bu bilgiyi kurumsal hafızaya nasıl taşıyabileceğimizi ele alacağız.

Sessiz bilgi (tacit knowledge), bir çalışanın deneyim, gözlem ve sezgi yoluyla edindiği, genellikle yazılı hale getirilmeyen bununla birlikte iş yapış şekillerini derinden etkileyen bilgidir.

“Bu tedarikçiyi ararsan sabah saatlerini tercih et, daha esnek oluyor.”

“Şu firmayla pazarlıkta önce dinle, sonra fiyat konuş.”

“Bu ürün grubu genellikle yılın ikinci çeyreğinde daha avantajlı alınır.”

Bunların hiçbiri herhangi bir prosedürde yazmaz. Bununla birlikte hepsi işi yürütür, kolaylaştırır. Peki bu kadar değerli olan sessiz bilgi neden kaybolur?

Bilgi bir çalışanda toplanır, başka kimseye aktarılmaz. O kişi emekli olur, departman değiştirir ya da yıllık izne çıkar… Ve bilgi gider. Yoğunluk içinde aktarım ihmal edilir. “Yazmaya vaktim yok”, “zaten biliyorlar” gibi nedenlerle bilgi saklı kalır. Bazı çalışanlar bilgi paylaştığında özel konumlarını kaybedeceklerini düşünür. Bu da kurumun gelişimini engeller. Yeterli aktarım platformlarının olmaması da bir nedendir. Bilgi paylaşımı için sistematik bir yapı sunulmazsa, bu bilgi ya unutulur ya da yanlış aktarılır.

Satın alma süreçlerinde sessiz bilginin gücü çok kıymetlidir. Sessiz bilginin bize kurumsal anlamda sağladıkları:

Doğru zamanda doğru pazarlık hamlesi
Tedarikçi psikolojisinin doğru okunması
Ürün yaşam döngüsüne göre alış zamanlaması
Kültürel kodlara göre müzakere biçimi

Tüm bunlar yazılı kurallarda değil; deneyimle damıtılan sezgilerde saklıdır.

Sessiz bilgiyi kurumsal hafızaya taşımak için temelde 7 stratejiden bahsedebiliriz.

Gölgeli Gözlem (Shadowing) Uygulamaları Başlatmak

Yeni başlayan satın almacılar, tecrübeli bir çalışanı birkaç gün boyunca gölge gibi izlesin. Bu, gözlem yoluyla öğrenmeyi teşvik eder.

‘Bildiğini Paylaş’ Oturumları Düzenlemek

Ayda bir kez, ekip içinden biri “Ben bu ay ne öğrendim?” başlığıyla minik bir paylaşım yapabilir. Samimi ve sade olsun, bilgi kıymetlidir.

Satın Alma Günlükleri Tutmak

Her çalışana ait sade, kısa ama düzenli yazı notları tutulabilir: “Bugün hangi tedarikçiden ne öğrendim? Bu durumu tekrar yaşarsam ne yaparım?”

Mini Video Anlatımları Kaydetmek

Uzman satın almacılar, sık yaşanan senaryolar için 3-5 dakikalık kısa videolarla tecrübelerini anlatsın. Bunlar dijital bilgi kütüphanesine eklenebilir.

Tedarikçi Hikâyelerini Derlemek

Tedarikçi özelinde yaşanan örnek olayları kısa hikâye formatında belgeleyin. “X firmasının indirime razı olduğu görüşme nasıl oldu?” gibi örnekler yeni başlayanlara kılavuz olur.

Mentörlük Sürecini Bilgi Aktarım Aracına Dönüştürmek

Kıdemli çalışanlar sadece kariyer danışmanlığı değil, stratejik tecrübe aktarımı da yapmalı. “Ben olsaydım nasıl davranırdım?” sorusu etrafında konuşmalar tasarlanabilir.

Sessiz Bilgi Haritası Çıkartmak

Hangi bilgilerin kimlerde olduğunu görünür hale getirin. Her ekip üyesinin uzmanlık alanları ve bilgi havuzları haritalansın. Böylece kayıp riski azalır.

Bilgi paylaşılınca zayıflamaz, derinleşir. Kurumsal gelişim, sadece KPI’larla değil; aktarılmış tecrübelerle, işlenmiş sezgilerle mümkün olur. Ve satın alma dünyasında en kıymetli varlık bazen bir cümlede saklıdır; “Ben bu tedarikçiyi yıllardır tanırım, bu durumda ne yapacağını tahmin edebiliyorum.” O bilgi yazılı değildir. Fakat işte tam da o bilgiyle milyonlar kazanılır, krizler atlatılır. Biz satın almacılar olarak yalnızca alım değil; değer aktarımı da yaparız. Ve hatırlayalım: yazılı olmayan bilgi de kurumsaldır, tabi ki biz sahip çıkarsak.

M.Efsun Yüksel Tunç

Eğitmen ve Yönetim Danışmanı

Alım Talebi: İzolasyon Megeri Test Cihazı

Yazar:

Satınalma Dergisi

4 Temmuz 2025

Alım Talebi: İzolasyon Megeri Test Cihazı

Bir firmamız için izolasyon değeri test cihazı alımı yapılacaktır. DC gerilim, AC gerilim ölçüm işlevlerini yapabilen özellikte olması beklenmektedir.

Teslim yeri Ankara olup, ödeme şekli nakit (peşin) dir.

İlgili olan üretici ya da satıcıların, talep edilen ürün adedi, markası, teknik detayları, spekleri vb. gibi diğer ayrıntıları için aşağıdaki adımların ardından, iletişime geçmesi rica olunur.

Teklif Vermek İçin;

SATINALMA DERGİSİ’ne abone ol.
Dergi Aboneliği sayfasından PROFESYONEL ÜYELİK işlemlerini tamamla.
Ödeme sonrasında FİRMA BAŞVURU FORMU’nu doldur.

https://satinalmadergisi.com/satici/

TEKLİF VERME : İhtiyacın detaylarını öğrenmek ve teklif vermek için Dergi Aboneliği sayfasından PROFESYONEL ÜYELİK (750 TL) SATIN ALMANIZ GEREKMEKTEDİR. Aboneliğiniz 1 yıl geçerli olup, bir sene boyunca tüm alım taleplerine teklif verebileceksiniz.

“Göremediğinizi Yönetemezsiniz”: Tedarik Zincirinde Dijital İkizler Devrimi

Yazar:

Olgar ATASEVEN

4 Temmuz 2025

“Göremediğinizi Yönetemezsiniz”: Tedarik Zincirinde Dijital İkizler Devrimi

Olgar ATASEVEN

Dijitalleşme konusunda uzun zamandır yazıyorum. Genel olarak dijitalleşme deyince ilk akla gelen, veri tabanları, ERP sistemleri ya da otomasyon yazılımları oluyor. Ama bugünün tedarik zinciri yönetiminde asıl kırılma, görünmeyeni görünür kılmakta. İşte tam bu noktada “Dijital Twin” yani Dijital İkiz kavramı, yöneticilerin elindeki yeni süper güç olarak karşımıza çıkıyor.

Gerçek bir sistemin bire bir dijital yansıması olan bu teknoloji, artık sadece üretim hatlarında değil, tedarik zincirinin tamamında simülasyon, kestirimci analiz ve karar destek amaçlı olarak konumlanıyor. Bu yazıda, dijital ikizlerin nasıl çalıştığını, dünyadaki öncü uygulamaları ve Türkiye’deki potansiyelini gelin birlikte inceleyelim.

Dijital İkiz Nedir, Ne Değildir?

Dijital İkiz, fiziksel bir sistemin (örneğin bir fabrika, depo, sevkiyat hattı ya da tedarik ağı) sanal ortamda modellenmiş ve gerçek zamanlı veri ile beslenen dijital temsilidir. Ancak sadece statik bir model değildir; sürekli güncellenir, senaryolar çalıştırabilir, tahminlerde bulunabilir.

Düşünün: Türkiye’den Avrupa’ya uzanan bir tedarik zinciriniz var. Yolda bir grev çıkarsa, enerji fiyatları zıplarsa ya da hava koşulları rota değiştirirse, sistem bunu önceden öngörüp size yeni planlar sunabiliyor. Bu sadece verimlilik değil, ciddi bir rekabet avantajı demek.

Yapay zeka malumunuz 1960’larda düşünsel ve metodolojik temellerini atmıştı ama ancak hayatımızda yer buldu. Aynı durum dijital ikiz kavramı için de geçerli. Dijital İkiz teknolojisi 2002 yılında NASA tarafından kavramsallaştırıldı. Ancak son 5 yılda gerçek bir sıçrama yaşandı. Bunun birkaç temel sebebi var:

Nesnelerin İnterneti (IoT) sayesinde gerçek zamanlı veri akışı mümkün hale geldi.
Bulut bilişim ile devasa işlem gücü ve büyük veri analitiği artık erişilebilir.
Küresel tedarik zinciri şokları (COVID-19, Ukrayna Savaşı, Süveyş Kanalı krizi) yöneticileri daha öngörülü olmaya itti.

Anlayacağız bir kavram ancak gerekli altyapı oluştuğunda hayatımıza geçebiliyor. Geçtiğinde de ciddi avantajlar ve verimlilik sağlıyor. McKinsey’in 2023 yılında yayınladığı bir rapora göre, dijital ikiz teknolojisini tedarik zincirine entegre eden şirketler, envanter maliyetlerini %25’e kadar, teslim sürelerini ise %35 oranında azaltabiliyor. Dünyada ve Türkiye’de bu konuda bilindik şirketlerin gerçekten farklı ve kayda değer uygulamaları var. Neler diye bakacak olursak, işte birkaç örnek:

Unilever – Dijital İkiz ile 30 Fabrikada Mükemmellik

Unilever, 2022 yılı itibariyle dünya çapında 30’dan fazla üretim tesisinde dijital ikiz modelleri kullanıyor. Bu sayede enerji tüketimini %15 azaltırken, üretim hatlarında kalite sapmalarını anlık izleyebiliyor. SAP ve Siemens iş birliğiyle geliştirilen sistem, hem üretim planlaması hem de tedarik tahmini için kullanılıyor.

BMW – Tüm Tedarik Ağı 3D Modellemede

BMW Group, tedarik zincirindeki her adımı — tedarikçiden bayiye kadar — sanal ortamda simüle ediyor. Nvidia ile geliştirilen “Omniverse” tabanlı dijital ikiz çözümü, sadece maliyetleri değil, karbon emisyonlarını da optimize ediyor. BMW, bu yatırımla 2030’a kadar %50 daha düşük lojistik kaynak kullanımı hedefliyor.

Amazon – Depolama & Dağıtımda Dijital Kopyalar

Amazon, fulfillment merkezlerinin her birini dijital ikizlerle modelleyerek sipariş akışlarını gerçek zamanlı izliyor. Bu sistem, Black Friday gibi yoğun dönemlerde stok pozisyonlarını ve personel planlamasını neredeyse sıfır hata ile yapmalarını sağlıyor.

Türkiye’de Dijital İkiz uygulamaları henüz üretim odaklı olsa da, tedarik zinciri tarafında da dikkat çeken adımlar atılıyor. İşte bildiğimiz kadar ile birkaç örnek:

Arçelik – Eskişehir Buzdolabı Fabrikası

Arçelik’in dijital dönüşümünün kalbinde dijital ikiz yer alıyor. Eskişehir tesisinde üretimden sevkiyata kadar birçok süreç dijitalleştirilmiş durumda. Tedarik zincirindeki kaynak planlaması, bu dijital model üzerinde test edilip devreye alınıyor.

Vestel – Lojistik Simülasyon ve Karar Destek

Vestel, 2023 sonunda lojistik süreçlerini dijital ikiz tabanlı bir simülasyon yazılımı ile optimize etmeye başladı. Gelen tır trafiğinden, depolama pozisyonlarına kadar binlerce veriyi canlı olarak takip ederek hem maliyetleri hem de karbon ayak izini düşürüyor.

Ford Otosan – Gölcük Fabrikası Entegre Sistemler

Ford Otosan, üretim tesisi kadar tedarikçileri de sisteme entegre ederek, ‘uçtan uca’ bir dijital ikiz kurgusu oluşturmaya başladı. Böylece bir tedarikçinin geç teslimi, daha oluşmadan öngörülerek aksiyon alınabiliyor.

Güzel örnekleri gördükçe bu konuda daha çok çalışılması gerektiğini görüyorum. Aslında en temel noktada bu teknolojinin kimler için gerekli olduğuna bakalım.

Çoklu lokasyonlu firmalar: Farklı bölgelerdeki üretim, dağıtım ve depolama sistemlerini entegre görmek isteyenler.
Yüksek hacimli perakende zincirleri: Talep dalgalanmalarını simüle ederek stok krizlerini önlemek isteyenler.
İhracatçı KOBİ’ler: Sınırlı kaynakla maksimum verim isteyen, dış şoklara karşı daha dirençli olmak isteyen KOBİ’ler.

Özetle, sadece dev holdingler değil, orta ölçekli işletmeler de kendi ölçülerinde dijital ikiz uygulamalarıyla fark yaratabilir. Ama patronlara şimdiden söylüyorum, bu işlere bütçe ayırmanız gerekiyor. Ayrıca devlet desteklerinin de yabana atılmayacak kadar önemli katkı sağladığını hatırlatayım. Şimdi nereden başlayacağını bilemeyenler vardır diye düşünüyorum. Bu sebeple açıkçası yolun başında olanlar için 4 mini adımı tanımlıyorum. Buyrun;

Küçük başlayın, ölçün, büyütün.
Öncelikle envanter veya depo yönetimi gibi tek bir süreci dijital ikizle modelleyerek başlayın.
Doğru veri altyapısını kurun.
IoT sensörleri, ERP bağlantıları ve veri temizliği bu işin temelidir.
Senaryo yazmayı öğrenin.
“Deprem olursa?”, “Ham madde %30 pahalanırsa?” gibi olasılıkları gerçekçi simüle etmek için uzmanlık gerekebilir.
IT ve operasyon ekiplerini aynı masada toplayın.
Teknoloji tek başına yetmez, iş süreçleriyle entegre olması şart.

Yönetmek İçin Görmek Gerekir

Tedarik zinciri yöneticilerinin karşı karşıya olduğu riskler artık sadece “stok bitti” türünden değil; çok daha karmaşık, sistemik ve senaryo bazlı. Bu yeni dünyada başarı, “görerek yönetmek”ten geçiyor.

Dijital ikizler, bu görmeyi sağlamakla kalmıyor; görmeden önce fark etmeyi mümkün kılıyor. Henüz geç kalmadık. Ama erken olanlar çoktan farkı açmaya başladı bile. Benden söylemesi…

Olgar ATASEVEN

Girişimci, İş İnsanı, Yazar, Konuşmacı

olgar.ataseven@profesia.com.tr

Puan Karşılığı Laboratuvar Cihazları Hizmet Alım İhalesinde Hangi Marka ve Model Cihazın Kurulacağının Belirtilmemesi?

Yazar:

Mehmet ATASEVER

4 Temmuz 2025

Puan Karşılığı Laboratuvar Cihazları Hizmet Alım İhalesinde Hangi Marka ve Model Cihazın Kurulacağının Belirtilmemesi?

Mehmet ATASEVER

İtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; İhalenin 4’üncü kısımda ekonomik açıdan en avantajlı ilk iki istekli, 7’nci kısımda ise ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından İdari Şartname’nin yeterlik kriterleri ile ilgili maddesi kapsamında; Tıbbi Cihaz Satış Merkezi Yetki Belgesine ilişkin bilgilerin yeterlik bilgileri tablosunda açık bir biçimde beyan edilmediği, kit ve cihazlar için satıcı firmaya verilen yetki belgelerinin sunulmadığı, hangi hastaneye hangi marka ve model cihazın kurulacağının liste halinde belirtilmediği, kitlere ve cihazlara ilişkin menşei bilgisinin sunulmadığı ve teknik şartnameye cevaplarının uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Emsal Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;

Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “…(4) İhale konusu malın satış faaliyetinin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında satış faaliyeti için özel olarak düzenlenen izin, ruhsat veya faaliyet belgeleri, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak ön yeterlik şartnamesinde ve idari şartnamede düzenlenir…” hükmü,

“Yetkili satıcılığı veya imalatçılığı gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) Alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Bu hususun yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerin birlikte istenmesi zorunludur. Aday veya istekli ise kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunar. Bu belgeler şunlardır: a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler, b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler, c) Aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi…” hükmü,

“Kalite ve standart ile ürünlerin piyasaya arzına ilişkin belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “…(2) Alım konusu malın ulusal standarda veya dengi uluslararası standarda uygunluğu ve bu uygunluğu gösteren belge veya belgelere yönelik olarak ön yeterlik veya ihale dokümanında düzenleme yapılabilir… (3) Ürünlere ilişkin teknik mevzuatı hazırlamaya ve yürütmeye yetkili kılınan kamu kurum veya kuruluşlarının düzenlemeleri esas alınarak malın piyasaya arzına ilişkin alınması zorunlu belge veya belgelere yönelik ön yeterlik veya ihale dokümanında düzenleme yapılır… (4) Yetkili kurum veya kuruluş tarafından alım konusu malın, kamu kurum ve kuruluşlarına satışının gerçekleştirilebilmesi için ürünün, imalatçısının, satıcısının kaydına ilişkin bir düzenleme gerçekleştirilmesi durumunda; yapılan düzenleme esas alınarak bu belge veya belgeler ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak istenir…” hükmü,

“Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ve demonstrasyon” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf istenebilir ve/veya demonstrasyon yaptırılabilir. Özel imalat süreci gerektiren mal alımları hariç, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman istenmesi durumunda katalog istenmesi zorunludur. Katalog istenen ihalelerde, teknik şartnamede teknik kriter olarak düzenlenen ancak katalogda yer almayan hususlara yönelik kanıtlayıcı belge ve/veya açıklamalar aday veya istekliler tarafından başvuru veya teklifleri kapsamında sunulur…” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurul kararlarına karşı başvuru” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 4734 sayılı Kanunun 57 nci maddesi uyarınca Kurul kararları idare yargı mercilerinde dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına uğranılmaması bakımından Kurul kararının yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda bulunulmaması önem arz etmektedir.” Açıklaması bulunmaktadır.

İhalenin 4 ve 7’nci kısımlarında ihale üzerinde bırakılan ……….. A.Ş. tarafından tıbbi cihaz satış merkezi yetki belgesinin sunulduğu, kit ve cihazlar için yetki belgelerinin tevsik edildiği, hangi hastaneye hangi marka ve model cihazın kurulacağının liste halinde belirtildiği, kitlere ve cihazlara ilişkin menşei bilgisinin sunulduğu ve teknik şartnameye cevaplarının uygun olduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda, söz konusu kısımlarda başvuru sahibinin anılan isteklinin teklifine yönelik ilgili iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. İhalenin 4’üncü kısmında ………… San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından tıbbi cihaz satış merkezi yetki belgesinin sunulduğu, hangi hastaneye hangi marka ve model cihazın kurulacağının liste halinde belirtildiği, kitlere ve cihazlara ilişkin menşei bilgisinin sunulduğu, teknik şartnameye cevaplarının uygun olduğu ancak kit ve cihazlar için sunulan yetki belgelerinde …….. ve ………. markaları yönünden bir bilgi bulunmadığı, bu nedenle İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinin sağlanamadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle, söz konusu kısımda anılan isteklinin teklifine ilişkin olarak başvuru sahibinin ilgili iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Mehmet ATASEVER

Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı

Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi

Mhatasever@gmail.com

Mehmetatasever.org

Fikri Sınai Mülkiyet Haklarının Kapsamı ve Korunması

Yazar:

Ünsped Gümrük Müşavirliği

3 Temmuz 2025

Fikri Sınai Mülkiyet Haklarının Kapsamı ve Korunması

Remzi AKÇİN

UGM Yönetim Kurulu Başkanı

Kişisel bilgi ve yetenek birikiminin yansıtıldığı veya uzun çalışma ve harcamalar sonucunda elde edilen bir değerin korunması çağımızda öncelik verilen konuların başında gelir. Bu değerlerin haksız yere kopyalanarak veya taklit edilerek ticaretinin yapılması, bizzat o değeri yaratanların haklarının ihlali anlamına gelir. Bu da gelişimi ve yaratıcılığı köstekleyen bir “fikir hırsızlığı” girişimidir.

Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunamaması halinde, sadece bu haklara sahip kişi ve kuruluşların hak ihlallerine sebep olunmamakta, aynı zamanda sahte ilaç ve sahte gıda ürünleri üretip pazarlamak suretiyle insan sağlığı da tehdit edilmektedir.

Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması;

– İnsan sağlığının ve güvenliğinin korunmasına,

Remzi Akçi̇n Ugm Ykb — Remzi AKÇİN UGM Yönetim Kurulu Başkanı

– Bireylerin yeni fikirler geliştirmesine,

– Kaliteli üretimin sağlanmasına,

– Ekonomik büyüme ve istihdamın desteklenmesine,

– Teknolojik ve kültürel ilerlemenin teşvikine,

katkı sağlar.

Fikri eserleri; ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat eserleri, sinema eserleri ve veri tabanlarından oluşur.

Fikri haklar; edebiyat, müzik, sanat ürünleri ve görsel-işitsel ürünler, filmler, bilgisayar program ve yazılımları gibi bir eser üzerinde sahip olunabilecek maddi ve manevi hakları ve komşu haklarını ifade eder.

Yine, icracı sanatçıların hakları, fonogram yapımcılarının hakları, radyo-TV kuruluşlarının hakları ve film yapımcılarının hakları fikri haklarla bağlantılı haklardır.

Sınai mülkiyet hakları ise patentler ve faydalı modeller, markalar, endüstriyel tasarımlar, coğrafi işaretler, entegre devrelerin topoğrafyaları yeni bitki ürünleri üzerinde ıslahçı hakkı gibi buluşları, yeni tasarımları ve özgün çalışmaları kapsar.

Fikri Sınai Mülkiyet Haklarının Kapsamı

Fikri ve sınai mülkiyet haklarının kapsamında yer alan hakları şu başlıklarda sıralayabiliriz.

1- Marka Hakkı

Marka hakkı 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiş olan sınai mülkiyet hakkıdır.

Marka, bir işletmenin mal ve hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.

Markaların koruma süresi 10 yıldır ve yenilenerek sonsuz sürede uzatılabilir.

Malları veya hizmetleri ayırt etmek için kullanılan ayırt edici kelimeler, harfler, rakamlar, çizimler, resimler, şekiller, renkler, logolar, etiketler veya bunların kombinasyonları marka olarak tescil edilebilir. Bazı ülkelerde reklam sloganları da marka olarak kabul edilir ve ulusal marka ofislerinde tescil edilebilir.

Sayıları gün geçtikçe artan bazı ülkeler tek renkler, üç boyutlu işaretler (ürünlerin veya ambalajların şekilleri), ses markaları veya kokular gibi marka türlerinin de tesciline izin vermektedir. Bununla birlikte, pek çok ülke yalnızca gözle algılanabilen veya grafiksel olarak gösterilebilen işaretlere izin vererek nelerin marka olarak tescil edilebileceği konusunda sınırlandırmalar getirmiştir.

Bu kapsamda, bir marka;

– Özel kendine özgü bir yazı sitilinden (harf veya kelime markası),

– Sadece bir şekilden (şekil markası),

– Kelime ve şeklin birlikte kullanımından (kombinasyonlu marka),

– Bir renkten (renk markası),

– 3 boyutlu eşya görüntüsünden (3 boyutlu marka),

– Sesten,

oluşabilir.

2- Patent Hakkı

Patent hakkı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiştir.

Bir buluşa sahip olan kişinin, buluşa konu olan ürünü, belirlenen süre boyunca üretme, kullanma, satma ya da ithal etme hakkına sahip olması durumuna patent hakkı adı verilir. Bu hakkın somut göstergesi olan belge ise patent adını taşır.

Bir buluşu olan kişiye patent hakkı verilmiş ise, bu buluşun sahibinin izni dışında başka kimselerce bu buluş hakkında üretim yapılması, buluşun kullanılması ya da buluşa konu olan ürünün satışının gerçekleştirilmesi patent süresi boyunca yasaktır. Yani patenti olan bir buluş, patent süresi boyunca onu bulanın mülkiyeti altına girer.

Bir buluşa patent verilebilmesi için o buluşun;

– Yeni,

– Buluş basamağını aşmış,

– Sanayiye uygulanabilir olması,

gerekir.

Patent hakkının koruma süresi; incelemeli patentlerde 20 yıl, incelemesiz patentlerde 7 yıldır.

3- Faydalı Model Hakkı

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiştir.

Faydalı model “yenilik” ve “sanayiye uygulanabilirlik” kriterlerini sağlayan teknik çözümlere denir. Faydalı modelde “buluş basamağı” aranmaz. Başka bir deyişle, patentlenebilirlik şartlarından olan “buluş basamağı”, faydalı modeller için gerekli kriterlerden değildir.

Faydalı model, patente göre daha kısa sürede tescil edilir ve maliyeti daha düşüktür.

Faydalı model, yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine koruma hakkı sağlayan bir sınai mülkiyet hakkıdır.

Mutlak yenilik ve sanayiye uygulanabilir olma niteliklerine sahip buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur.

Patentle korunamayan ama teknolojik yenilik içerdiği için korunması faydalı ve gerekli görülen buluşlar faydalı model olarak korunabilir.

Faydalı modellerin koruma süresi 10 yıldır.

4- Endüstriyel Tasarım

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiştir.

Endüstriyel tasarım, bir ürünün bütününün ya da bir kısmının çizgi, şekil, renk, biçim, doku, malzemenin esnekliği veya süslemesi gibi insan duyuları ile algılanabilen çeşitli unsur veya özelliklerin oluşturduğu görünümdür.

Günümüzde rekabet aracı olarak kullanılan endüstriyel tasarım, markaların müşterilerini etkilemek için yaratıcılık ve son teknolojik ekipmanları birleştirmesi ile gerçekleşmektedir. İmaj oluşturma ve tasarım yapma rakipleri geride bırakmak için bir anahtar olma niteliğindedir.

Endüstriyel tasarımların koruma süresi 5 yıldır. Bu süre beşer yıllık dönemler halinde yenilenmek üzere toplam 25 yıla kadar uzatılabilir.

5- Coğrafi İşaretler

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmiştir.

Coğrafi işaret, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işaretlerdir.

Coğrafi işaretler, tüketiciyi, bir ürünün kalitesi, saygınlığı ve özellikle coğrafi menşei konusunda bilgilendirir.

Hereke ipek el halısı, Eskişehir lüle taşı, Gaziantep fıstığı, Erzincan tulum peyniri, Giresun fındığı, Malatya kayısısı, Kayseri sucuğu coğrafi işaretlere örnektir.

Coğrafi işaretlerde koruma süresi bulunmamaktadır.

6- Telif Hakları

Telif hakları olarak da bilinen ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanat ve sinema eserleri 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) ile korunmaktadır.

Koruma süresi eser sahibinin yaşadığı müddetçe ve ölümünden itibaren 70 yıl devam eder.

Fikri ve Sınai Hakların Korunması

Fikri ve sınai mülkiyet hakları geniş bir yelpazede yer alan mevzuatla düzenlenmiştir. Bu kapsamda, fikri ve sınai mülkiyet hakları;

– 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu,

– 5147 sayılı Entegre Devre Topografyalarının Korunması Hakkında Kanun,

– 5042 sayılı Yeni Bitki Çeşitleri Üzerinde Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun,

– 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu,

– Fikri ve sınai hakların korunması mevzuatına göre korunması gereken hakları düzenleyen diğer mevzuat,

ile korunmaktadır.

Bu nedenle, fikri ve sınai mülkiyet haklarının ihlal edildiğini öne sürmenin ilk şartı, hakkın mevzuatla koruma kapsamına alınmış olmasıdır.

Fikri ve sınai hakları ihlal eder nitelikteki eşyayı üretmek amacıyla özellikle tasarlanan veya uyarlanan ve kullanılması halinde, hak sahibinin fikri ve sınai hakların korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkının ihlal edilmesine sebep olacak kalıp ve matrisler de fikri ve sınai mülkiyet hakları ihlal eder nitelikteki eşya olarak kabul edilir. Diğer bir deyişle, sadece hakları ihlal eden eşya değil, bu eşyanın üretiminde kullanılan teçhizat da hakları ihlal eden eşya olarak değerlendirilir.

Sahte ve Korsan Eşya Ayrımı

Genellikle sahte eşya ile korsan eşya ayrımı konusunda tereddütler yaşanmaktadır. Sahte eşya ve korsan eşya terimi, bazen aynı anlamda bazen de bir diğerinin yerine geçecek şekilde kullanılmaktadır.

Sahte Eşya

Sahte eşya, ambalajı da dahil olmak üzere, yetkisiz olarak, hak sahibinin aynı tip eşya için geçerli tescilli markası ile aynı ticari markayı veya esas yönleri itibariyle bu ticari markadan ayırt edilemeyen bir ticari markayı taşıyan ve bu yolla fikri ve sınai hakların korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkı ihlal eder nitelikteki eşyadır.

Sahte eşyayla birlikte veya ayrı olarak gümrüğe sunulan logo, etiket, stiker, broşür, kullanım kılavuzu, garanti belgesi gibi her türlü marka simgesi de sahte eşya olarak değerlendirilir. Aynı şekilde, sahte eşyadan ayrı olarak gümrüğe sunulan, sahte eşyanın markalarını taşıyan ambalaj malzemeleri de sahte eşya kapsamındadır.

Kısaca sahte eşya, tescillenmiş bir markanın veya güvence altına alınmış hakka sahip eşyanın veya ambalajlarının veya etiketlerinin “orijinal” eşya imiş gibi taklit edilerek üretilmesidir. Bu durum, eşyanın kendisinin taklit edilmiş olabileceği gibi marka sahibinin üretmediği bir eşyaya marka benzeri bir etiketin işlenmesi şeklinde de olabilir.

Korsan Eşya

Korsan eşya ise, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre; tescil edilmiş, telif hakkı veya bağlantılı haklar veya tasarım hakkına konu eşyanın hak sahibinin veya bu hak sahibi tarafından üretim yapılan ülkede yetkilendirilen kişinin rızası dışında kopyalanan veya bu kopyaları içeren eşyadır.

Dolayısıyla korsan eşya, fikri ve sınai mülkiyet hakları kapsamında korunan eşyanın yetkisiz olarak kopyalanmasıdır. Bu kopyalama, yazılım, film veya edebi eser şeklinde olabilir.

Sahte eşya ile korsan eşya arasındaki fark, sahte eşyanın orijinal eşyanın veya markasının taklit edilmesi, korsan eşyanın ise orijinal eşyanın izinsiz olarak çoğaltılması olduğunu söyleyebiliriz.

Remzi AKÇİN

UGM Yönetim Kurulu Başkanı

Teknoloji ve Yenilik Odaklı Girişimlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesine Dair Yönetmelik

Yazar:

Satınalma Dergisi

3 Temmuz 2025

Teknoloji̇ Ve Yeni̇li̇k Odakli Gi̇ri̇şi̇mleri̇n Beli̇rlenmesi̇ Ve Belgelendi̇ri̇lmesi̇ne Dai̇r Yönetmeli̇k — Teknoloji ve Yenilik Odaklı Girişimlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesine Dair Yönetmelik

3 Temmuz 2025 PERŞEMBE

Resmî Gazete

Sayı : 32945

YÖNETMELİK

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:

TEKNOLOJİ VE YENİLİK ODAKLI GİRİŞİMLERİN BELİRLENMESİ VE

BELGELENDİRİLMESİNE DAİR YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, teknoloji ve yenilik tabanlı faaliyetler yürüten, ölçeklenebilir bir iş modeline sahip girişimlerin belirlenmesi ve bu girişimlere teknogirişim rozeti verilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından teknoloji ve yenilik tabanlı faaliyetler yürüten, ölçeklenebilir bir iş modeline sahip girişimlerin belirlenmesi ve bu girişimlere teknogirişim rozeti verilmesi uygulamasına ilişkin hususları kapsar.

(2) 24/5/2023 tarihli ve 7297 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliğine göre kamu kontrolündeki işletme statüsünde bulunan girişimler bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik; 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 385 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (e) bentlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,

b) Başvuru formu: Girişimlerin, teknogirişim rozeti almaya yönelik olarak hazırladığı, formatı Genel Müdürlük tarafından oluşturulan belgeyi,

c) Değerlendirici kuruluş: Genel Müdürlük tarafından başvuruların değerlendirilmesi için yetkilendirilen kurum ve kuruluşları,

ç) Değerlendirici kuruluş komitesi: Teknogirişim rozeti başvurularına ilişkin değerlendirme yaparak görüş vermek üzere değerlendirici kuruluş bünyesinde, teknoloji değerleme veya teknoloji girişimciliği alanında tecrübeye sahip girişimci, yatırımcı, danışman, profesyonel yönetici ve akademisyenler arasından seçilen en az üç en fazla beş üyeden oluşan komiteyi,

d) Genel Müdürlük: Milli Teknoloji Genel Müdürlüğünü,

e) Girişim: Türkiye’de yerleşik işletmeleri,

f) Girişim sorumlusu: Girişimi, başvuru ile ilgili her türlü resmî işlem için temsile yetkili olan kişiyi/kişileri,

g) İtiraz değerlendirme komisyonu: Teknogirişim rozeti başvurularına ilişkin Genel Müdürlük tarafından verilen ret kararlarına yapılan itiraz başvuruları hakkında değerlendirme yaparak karar almak üzere Genel Müdürlük Oluru ile, teknoloji değerleme veya teknoloji girişimciliği alanında tecrübeye sahip girişimci, yatırımcı, danışman, profesyonel yönetici, kamu personeli ve akademisyenler arasından görevlendirilen en az biri Genel Müdürlük personeli olmak üzere en az üç en fazla beş üyeden oluşan komisyonu,

ğ) Komite: Teknogirişim rozeti başvurularına ilişkin değerlendirme yaparak karar vermek üzere Genel Müdürlük Oluru ile, teknoloji değerleme veya teknoloji girişimciliği alanında tecrübeye sahip girişimci, yatırımcı, danışman, profesyonel yönetici, kamu personeli ve akademisyenler arasından görevlendirilen en az biri Genel Müdürlük personeli olmak üzere en az üç en fazla beş üyeden oluşan komiteyi,

h) Küçük ve orta büyüklükte işletme (KOBİ): Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliğine göre mikro, küçük veya orta büyüklükteki işletmeleri,

ı) Portal: Girişimlerin veri tabanına başvuru ve kayıtlarının alındığı, başvuru ve kayıtlara ilişkin kontrol ve inceleme değerlendirme, raporlama ve bildirimlerin yapıldığı, teknogirişim ekosistemi ile ilgili haberlerin ve duyuruların yayınlandığı internet sayfasını,

i) Taahhütname: Girişimin, bu Yönetmelikte belirtilen hususlara uyacağını taahhüt ettiği, içeriği ve formatı Genel Müdürlük tarafından oluşturulan belgeyi,

j) Teknogirişim rozeti: Girişimin teknoloji ve yenilik tabanlı, ölçeklenebilir iş modeline sahip olduğunu gösteren belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Başvuru Kriterleri, Başvuru, Değerlendirme, İtiraz

Başvuru kriterleri

MADDE 5- (1) Teknogirişim rozetine başvuru yapabilmek için girişimlerin başvuru tarihi itibarıyla;

a) Türkiye’de kurulmuş şahıs veya sermaye şirketi statüsünde olması,

b) KOBİ vasfını taşıyor olması,

c) Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliğine göre bağımsız işletme statüsünde olması,

ç) Girişimin kuruluş tarihinden itibaren en fazla on beş yıl geçmiş olması,

d) Teknoloji ve yenilik tabanlı, ölçeklenebilir bir iş modeline sahip olması,

gereklidir.

(2) Birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentleri için gerekli veriler ihtiyaç duyulması durumunda ilgili kurum ve kuruluşlar aracılığı ile doğrulanır.

Başvuru

MADDE 6- (1) Girişim; portal üzerinden başvuru formu ile Bakanlığa başvuru yapar. Başvuruda istenecek belgeler Genel Müdürlük tarafından belirlenerek portalde ilan edilir.

(2) Başvuru formunda eksiklik tespit edilmesi halinde bu eksiklikler Genel Müdürlük tarafından girişime bildirilerek, eksikliğin en geç doksan gün içerisinde tamamlanması istenir. Bu süre içerisinde eksiklerini tamamlamayan girişimlerin değerlendirme süreci sonlandırılır.

Değerlendirme

MADDE 7- (1) Başvuruların değerlendirme süreci Genel Müdürlük tarafından yürütülür. Değerlendirme sürecine ilişkin diğer hususlar Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(2) Girişimin, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen kriterleri sağlaması ve (d) bendinde belirtilen teknoloji ve yenilik tabanlı, ölçeklenebilir bir iş modeline sahip olma koşulunu aşağıdaki kriterlerden herhangi birini karşılayarak yerine getirmesi durumunda, başvuru formu sorumlu personel tarafından incelenerek Genel Müdürlükçe teknogirişim rozeti ile belgelendirilir. Girişimin araştırma-geliştirme ve/veya ürün/süreç/hizmet yeniliği içeren teknoloji ve yenilik tabanlı projesine ilişkin, başvuru tarihi itibarıyla son üç yıl içerisinde;

a) 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Bakanlık tarafından teknoloji geliştirme bölgesi olarak belirlenen bölgelerin birinden kabul almış olması,

b) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı tarafından desteklenen teknoloji geliştirme merkezlerinin (TEKMER) birinden kabul almış olması,

c) TÜBİTAK 1512- Girişimcilik Destek Programı (BİGG) veya 1812- Yatırım Tabanlı Girişimcilik Destek Programı (BiGG Yatırım) kapsamında destek almış veya destek sürecinin devam ediyor olması,

gerekir.

(3) Girişimin 5 inci maddede yer alan yenilikçi ve ölçeklenebilir bir iş modeline sahip olmasına ilişkin koşulun girişim tarafından ikinci fıkrada belirtilen şekilde sağlanamaması halinde bu koşula ilişkin değerlendirme Genel Müdürlük oluru ile iki şekilde yapılabilir:

a) Genel Müdürlük tarafından kurulacak komite tarafından değerlendirme yapılır. Komite tarafından yapılacak değerlendirme karar niteliğindedir. Komite olumlu veya olumsuz yönde karar alabilir. Kararın olumlu olması durumunda girişim, teknogirişim rozeti ile belgelendirilir.

b) Genel Müdürlük, başvurunun değerlendirilmesi için görüş alınması amacıyla değerlendirici kuruluşa yetki verebilir ve bu amaçla kriterleri ve kriterlerin değerlendirmeye olan etkisini belirleyebilir. Yetki verilen değerlendirici kuruluş tarafından kurulacak değerlendirici kuruluş komitesinin görüşü sonrası Genel Müdürlük kararı ile değerlendirme yapılır. Değerlendirici kuruluş komitesi tarafından yapılacak değerlendirme görüş niteliğindedir. Değerlendirici kuruluşun olumlu veya olumsuz yöndeki görüşü Genel Müdürlüğe iletilir. Genel Müdürlük, bu görüş ile diğer başvuru kriterlerini birlikte değerlendirerek yeni bir komite kararı almaksızın nihai kararını verir. Genel Müdürlük tarafından olumlu veya olumsuz yönde karar alınabilir. Kararın olumlu olması durumunda girişim teknogirişim rozeti ile belgelendirilir.

(4) Komite ve değerlendirici kuruluş komitesi teknogirişim rozeti verilmesi amacıyla;

a) Girişimin Ar-Ge kapasitesi, çıktıların yenilikçi ve özgün yönleri,

b) Ulusal ve küresel ölçekte teknolojik gelişime olan katkısı, yarattığı ekonomik ve toplumsal etki,

c) Girişimin büyüme performansı ve ölçeklenme potansiyeli,

kriterlerine göre değerlendirme yapar.

(5) Başvurusu olumsuz yönde sonuçlanan girişim, kararın alındığı tarihten itibaren en erken altı ay sonra tekrar başvuru yapabilir.

İtiraz

MADDE 8- (1) Girişimler; Genel Müdürlük tarafından olumsuz yönde verilen kararlara karşı bir kereye mahsus olmak üzere itiraz edebilir.

(2) Girişimin, itirazını gerekçeleri ile birlikte kararın kendisine bildirildiği tarihten itibaren on beş iş günü içinde Genel Müdürlüğe yazılı olarak yapması gerekir. Aksi taktirde itiraz başvurusu geçerli sayılmaz.

(3) İtiraz değerlendirme komisyonu, girişimler tarafından yapılan itirazları değerlendirerek teknogirişim rozeti verilmesi amacıyla olumlu veya olumsuz yönde karar verme yetkisine sahiptir. İtiraz değerlendirme komisyonu tarafından verilen karar nihaidir. Bu karara itiraz edilemez.

(4) İtirazda bulunan girişimin çalışanı, danışmanı, ortağı ile bunların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri itiraz değerlendirme komisyonu üyesi olarak görevlendirilemez. Başvurunun reddine ilişkin görüş veya karar veren komitelerde yer alan üyeler itiraz değerlendirme komisyonunda görev alamaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Geçerlilik, İzleme ve Denetim, Taahhütname ve Yükümlülükler, Rozetin İptali, Gizlilik

Geçerlilik

MADDE 9- (1) Teknogirişim rozetinin geçerlilik süresi, girişimin kuruluş tarihi dikkate alınmaksızın, belgenin verildiği tarihten başlayarak üç yılın sonunda sona erer. Rozetin yenilenmesi için, portal üzerinden ilan edilen, Genel Müdürlüğün belirlediği usul ve süre içerisinde girişim tarafından başvuru yapılması gereklidir. Belirlenen sürede yenileme başvurusu yapmayan girişimin belgesi iptal edilir. Girişim, tekrar başvurmak istemesi halinde, iptal kararının alındığı tarihten itibaren en erken altı ay sonra tekrar başvuru yapabilir.

İzleme ve denetim

MADDE 10- (1) Genel Müdürlük, teknogirişim rozeti sahiplerinin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini denetlemeye yetkilidir. Bu kapsamda Bakanlık girişimlerden ek bilgi ve/veya belge talep edebilir, diğer kamu kurumları nezdinde girişime dair ya da başvuru formu ile ilişkili tüm verilere ulaşabilir.

(2) Genel Müdürlük, teknogirişim rozetine sahip girişimlerin yenilikçi ve ölçeklenebilir bir iş modeline sahip olma durumunu gerekli gördüğü hallerde denetleyebilir. Denetimler sonucunda girişimin bu nitelikleri taşımadığına kanaat getirilmesi durumunda, Genel Müdürlük teknogirişim rozetinin iptaline karar verebilir.

Taahhütname ve yükümlülükler

MADDE 11- (1) Teknogirişim rozetine başvuran girişimler adına girişim sorumlusu idari, mali ve hukuki taahhütleri içeren taahhütnameyi portal üzerinden onaylar.

(2) Teknogirişim rozeti sahipleri, geçerlilik süresi boyunca rozetin verilmesini sağlayan başvuru kriterlerini sürdürmekle yükümlüdür. Girişim, bu kriterleri karşılama durumunda bir değişiklik olması halinde, değişiklik tarihinden itibaren en geç doksan gün içerisinde bildirim yapmakla yükümlüdür.

(3) Girişim sorumlusu, teknogirişim rozeti süreçlerini Genel Müdürlük ile koordinasyon içerisinde yürütmekle yükümlüdür.

(4) Teknogirişim rozeti belgesinin geçerlilik süresi içerisinde girişimin ortaklık yapısında %10’un üzerinde bir değişiklik olması durumunda, girişim Genel Müdürlüğe değişiklik tarihinden itibaren en geç doksan gün içerisinde bildirim yapmakla yükümlüdür.

(5) Girişim, teknogirişim rozeti sürecinin gereklilikleri doğrultusunda Genel Müdürlüğün ihtiyaç duyacağı bilgi ve belge taleplerini karşılamakla yükümlüdür.

Teknogirişim rozetinin iptali

MADDE 12- (1) Taahhütnamede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya 10 uncu madde kapsamında Genel Müdürlüğün ek bilgi veya belge taleplerini karşılayamayan ya da taşıdığı kriterleri sonradan kaybeden girişimlerin rozeti Genel Müdürlük tarafından iptal edilebilir.

(2) Rozeti iptal edilen girişimlerin tekrar başvurmak istemeleri halinde, iptal kararının alındığı tarihten itibaren en erken altı ay sonra tekrar başvuru yapılabilir.

Gizlilik

MADDE 13- (1) Teknogirişim rozetinin tüm süreçlerinde görev alan kişiler, görevlerini yerine getirmeleri sırasında edindikleri kamuya, ilgililere ve üçüncü kişilere ait gizlilik taşıyan bilgileri, kişisel verileri, ticarî sırları ve bunlara ait belgeleri, bu konuda kanunen yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklayamaz, kendilerinin veya üçüncü kişilerin yararına kullanamaz. Bu yükümlülük görevden ayrılmalarından sonra da devam eder.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Kapsam dışı girişimler

MADDE 14- (1) Aşağıda yer alan alanlarda faaliyet gösteren girişimlere teknogirişim rozeti verilemez:

a) Mevzuata aykırı şekilde bir ürünün üretimi, ticareti veya hizmetin verilmesi ile ilgili faaliyetler.

b) Hukuka, kamu düzenine, genel ahlaka aykırı faaliyetler.

c) Tütün, alkol, kumarhane, bahis oyunları faaliyetleri.

ç) Siyasi veya etnik içerikli faaliyetler.

d) Gayrimenkul yatırım ortaklıkları dâhil olmak üzere münhasıran gayrimenkul yatırımları ile iştigal eden şirketler.

Bilgi ve belgelerden dolayı sorumluluk

MADDE 15- (1) Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak işlemlerde esas alınan belge ve bilgilerin içeriğinden başvuran işletme sorumludur. Yanlış ve yanıltıcı bilgilere ve belgelere dayanılarak yapılan işlemlerle elde edilen menfaatler kazanılmış hak sayılmaz. Bilgi ve belge beyanı yazılı olarak yapılabileceği gibi elektronik ortamda da yapılabilir.

Tereddütlerin giderilmesi

MADDE 16- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Bakanlık yetkilidir.

Yürürlük

MADDE 17- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 18- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.

Dış Ticarette Lojistik Firma Seçiminin Önemi

Yazar:

Turan AKIN

2 Temmuz 2025

Dış Ticarette Lojistik Firma Seçiminin Önemi

TURAN AKIN

30 yıllık deneyimle hep söylerim, bence dış ticaretin en önemli 2 konusu;

1. Müşteri veya Tedarikçi bulmak,
2. Ödeme Yöntemlerine hakimiyet

Bunlara ek pek tabii etkili sözleşme hazırlamak, pazarlık, lojistik firması, banka seçimi, gümrük müşaviri, danışman, avukat seçimi işinizin kolay yürümesi ve konforunuz için olmazsa olmazlardan.

Bu haftaki konumuz lojistik sorunları, akreditifler ve tabii banka ilişkisi.

Hatırlayacak olursak akreditifler; akreditifler ihraç edilen malın bedelinin ödenmesi konusunda belirli koşulların yerine getirilmesinden sonra ödemenin ihracatçıya yapılacağına ilişkin şartlı bir ödeme taahhüdüdür. Diğer bir ifade ile bir bankanın; dış görünümleri itibarıyla uygun bulunacak belgelerin süresi içinde ibraz edilmesi halinde lehdara (ihracatçı) ödeme yapacağını taahhüt etmesidir.

İthalatçı (amir); bankasından ihracatçı lehine bir akreditif açmasını ve ihracatçının ülkesindeki bir muhabir banka aracılığıyla haberdar edilmesini ister. İhracatçı gerekli belgeleri doğru, eksiksiz hazırlayıp istenen tüm özel şartları da yerine getirerek tahsilatı bekler, ödemeye hak kazanır. Ancak tabii ihracatçının bu süreci çok iyi yönetmesi gerekir.

Bu sistem, diğer ödeme yöntemlerine göre daha karmaşıktır, uzman, deneyimli lojistik firmalarını tercih etmek gerekir ki aksi halde tüm işiniz, ekibiniz çok yorulur, süreç sinir bozcu olur. Peşin Ödeme, Mal Mukabili, Vesaik Mukabili vb ödeme yöntemlerinde lojistik firmaları ile iletişim ve işbirliği nispeten kolaydır, pek sorun çıkmaz bununla birlikte konu akreditif olunca lojistik firması seçimi önem kazanır

Daha az sorun için öncelikle taslak akreditif alıp hem kendiniz hem Alıcı/Satıcı olarak kontrol edip akreditif onayını öyle verin. İhracatta lojistik firmaları sizden Konşimento Talimatı ister.

Peki nedir bu konşimento talimatı;

Konşimento talimatı, malın taşınması ve teslimatı sürecinde tüm tarafların ne yapması gerektiğini kesin bir şekilde açıklayan bir belgedir. Bu belge, taşıyıcıya ürünün alıcıya hangi koşullarda teslim edilmesi gerektiği konusunda talimatlar verir.

Bu talimatta bulunması gereken bazı önemli bilgiler şunlardır:

Müşteri ve firma adı, açık adresi, tel, fax, vergi dairesi, vergi no, yetkili kişi ismi vs
Gönderen ve taşımacı firma adı, açık adresi, tel, fax, vergi dairesi, vergi no, yetkili kişi ismi,
Yükleme yeri
Yurtiçi ve yurtdışı gümrük yapılacak adres;
Malzemenin teslim şekli,
Malzemenin tam adı, kilosu, adedi, ebatları, metreküpü,
Mal değeri,
Ödeme tercihi vs

Konşimento talimatı, ürünü gönderen şirketin antetli kağıdına yazılmalı, firmanın kaşe ve imzası mutlaka üzerinde bulunmalıdır.

Örnek bir Konşimento Talimatı

İhracatçımız akreditif şartlarına öyle hakim olmalı ki bu formu eksiksiz doldurup akreditifte amir banka 46A ve 47A sahalarında ne istiyorsa yazıp lojistik firmasına gerekli tüm bilgilerle doğru olarak göndermeniz gerekli.
Eğer adrese İzmir yazacağınıza İzmit yazarsanız başınız belada demektir.
CIF teslim şekilli ihracatta işiniz daha kolay, deneyimli lojistik firmaları ile çalışıp rahat edebilirsiniz. Lojistik firmalarının çoğunda akreditif deneyimi olan uzmanlar çok olmadığı için sürekli gerilim yaşanır, mailler git-gel yorulabilirsiniz. Hele bazı ülkeler özel tercihleri gereği EXW, FOB, FCA gibi teslim şekli ile satın alma yapıp lojistik firmasını kendileri belirler. Böyle bir durumda lojistik şirketi ile yol almak oldukça zorlu olabilir.
Kısacası; daha başarılı ve kolay yol almanız için siz siz olun; iyi müşteri, uzman banka, iyi gümrük müşaviri, iyi hukukçu, iyi danışmanla çalışın. Pahalı demeyin, diğer türlü dış ticaret size pahalıya mal olabilir.

Şirket Ortaklarının Aynı Kişi veya Akraba Olması, İşverenler Arasında Organik Bağın Kabulü İçin Yeterli midir?

Yazar:

Lütfi İnciroğlu

2 Temmuz 2025

Şirket Ortaklarının Aynı Kişi veya Akraba Olması, İşverenler Arasında Organik Bağın Kabulü İçin Yeterli midir?

Lütfi İNCİROĞLU

Organik bağ, hukuki olarak bağımsız tüzel kişiliklere sahip birden fazla şirketin, fiilen bir bütün olarak hareket ettiği durumları ifade etmektedir. Bu kapsamda organik bağ, özellikle iş hukuku uygulamasında, hizmet süresinin tespiti ve işverenin kim olduğunun belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır.

Yargıtay’a göre, “Organik bağ ilişkisinde işveren sıfatı olan tüzel kişinin, işçinin iş sözleşmesinden veya iş kanunundan doğan haklarını kullanmasının engellenmesi için temsilde farklı kişiliklere yer vermesi söz konusudur. Bu durumda tüzel kişinin bağımsızlığı sınırlanır ve organik bağ içinde olunan kişi ile özdeş kabul edilir.

Bu anlamda; tüzel kişilik hakkının kötüye kullanılması, kanuna karşı hile, işçiye zarar verme (haklarının alınmasını engelleme), tarafta muvazaa (hizmeti kendisine verdiği halde başka bir kişiyi kayıtta işveren olarak gösterme) ve namı müstear yaklaşımı nedeni ile dolaylı temsil söz konusudur. Bu durumların söz konusu olduğu halde tüzel kişilik perdesinin aralanması sureti ile gerçek işveren veya organik bağ içinde olan tüm işverenler sorumlu tutulmaktadır. Organik bağda şirketlerin adresleri, faaliyet alanları, ortakları ve temsilcilerinin aynı olmasından, aralarındaki hukuki ilişkilerin tespitinden anlaşılır”[1].

Organik bağda, şirketlerin adresleri, faaliyet alanları, ortakları, temsilcileri aynı olmalı ve aralarındaki hukuki ilişkiye bakılmalıdır[2]. Organik bağın kabulü ve tüzel kişilik perdesinin kaldırılması için işçinin, tüm işverenler nezdinde çalıştığına dair SGK kaydı bulunması gerekmez. Yani işçinin tüm işverenler yanında çalıştığının resmi kayıtlarla tespitine gerek yoktur. Önemli olan gerçek fiili durumdur. Bu nedenle aynı zaman aralığında, aynı adreste, aynı işi yürüten ve ortakları arasında bağlantı bulunan şirketler bakımından organik bağın varlığı kabul edilmelidir[3].

Şirket ortaklarının aynı kişi veya akraba olması, işverenler arasında organik bağın kabulü ve tüzel kişilik perdesinin kaldırılması için tek başına yeterli değildir. Bunun yanında, birtakım yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla kötü niyetli olarak işçilik haklarının ihlali söz konusu olmalıdır.

Çünkü burada, tüzel kişilik kurma hakkı ile işçilik haklarının korunması arasında çıkar çatışması söz konusudur. Kötüye kullanmanın söz konusu olmadığı durumlarda, tüzel kişilik perdesinin kaldırılması, bu kez, tüzel kişilik kurumunun ortadan kalması sonucunu doğurur. Ancak tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasıyla işçinin tüm çalışma süresi bütün olarak değerlendirilir ve gerçek işverenin tek başına sorumluluğu yahut organik bağ içinde bulunan tüm işverenlerin birlikte sorumluluğu söz konusu olur[4].

Sonuç olarak, şirket ortaklarının aynı kişi veya akraba olması, işverenler arasında organik bağın kabulü ve tüzel kişilik perdesinin kaldırılması için tek başına yeterli değildir. Bunun yanında, birtakım yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla kötü niyetli olarak işçilik haklarının ihlali söz konusu olmalıdır.

[1] Y9HD.21.01.2019 T., E. 2015/28898, K. 2019/1666 Legalbank.

[2] BAYCIK, Gaye, 2016 Yılı Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi, s.74; Y9HD.11.1.2016 T., E.2014/27016, K.2016/104; DOĞAN YENİSEY, 2013 Yılı Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi, s.34.

[3] Y9HD.11.1.2016 T., E.2014/27016, K.2016/104 Legalbank.

[4] BAYCIK, Gaye, 2016 Yılı Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi, s.74; Y22HD.9.2.2016 T., E.2015/35310, K.2016/3031; SÜZEK, Sarper, İş Hukuku, s.150-151; EKMEKÇİ, Ömer/YİĞİT, Esra, Bireysel İş Hukuku Dersleri, 3. Baskı, İstanbul 2021 s.37-38

2025 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu Yayınlandı. Türkiye 167 Ülke İçerisinde 73. Sırada

Yazar:

Prof. Dr. Murat Erdal - Editör

1 Temmuz 2025

2025 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu Yayınlandı. Türkiye 167 ülke İçerisinde 73. Sırada

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİ
2025 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu Yayınlandı. Türkiye 167 Ülke İçerisinde 73. Sırada

Prof. Dr. Murat ERDAL – İstanbul Üniversitesi
Tedarik Zinciri Yönetimi Bilim Dalı Başkanı
merdal@istanbul.edu.tr

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİ
2025 Yılı Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Endeksi’nde Türkiye 167 Ülke İçerisinde 73. Sırada.

Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Eğitimlerimizde sıklıkla karşılaştığım durumlardan bir tanesi Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın (SKA) tam olarak anlaşılmadığıdır. Bu hedeflerle şirket faaliyetleri arasında yeterli bağın kurulamadığını gözlemlemekteyim. Oysa ki, şirket sürdürülebilirlik raporlarında her bir faaliyetin BM SKA içerisinde yer alan 17 başlıkla ilgisi ortaya konmaktadır. Peki sektörlerimizde sürdürülebilirlik farkındalığı neden istediğimiz ölçüde yüksek ve yaygın değil? Bu durumu Sürdürülebilirlik Kalkınma Raporu’ndaki ülke sıralamasından da rahatlıkla anlayabiliriz. Ülke – sektör – şirket, toplum – birey örgüsü iç içe geçen yapıtaşları ve hepsi birbirleriyle bağlantılı.

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SDG – Sustainable Development Goals 17) Endeksi ülke sıralaması içerisinde Türkiye 167 Ülke İçerisinde 73. Sırada. Puanı 100 üzerinden 70,61.

Sürdürülebilirlik riskleri en önemli tehdit olarak karşımızda duruyor.

Yakın gelecekte tüm şirketlerimizi ( ve tabi yöneticilerimizi) AB ve ulusal mevzuat gereklilikleri bekliyor. Sürdürülebilir rekabette tekil yani firma bazında bir çözüm bir kurtuluş reçetesi yok. Ülke ve sektör olarak adımlar atılmadan dünyayı yakalayabilmek mümkün değil. Değer zinciri boyunca yapısal eksikliklerimiz var. Ülkemizde ise paydaşlar arasında iletişim ve rol tanımlarında sıkıntılar bulunuyor. Sürdürülebilir tedarikçi ve yeşil satınalma uygulamaları yeterince bilinmiyor. Bu noktada ödevimiz sadece tedarikçi seragazı emisyonlarını (Kapsam 3) azaltmak değil. Tüm tedarik zinciri boyunca sürdürülebilirlik kültür ve uygulamalarının gelişimine katkıda bulunmak. Ekonomik açıdan rekabet ederken çevre, sosyal ve yönetişim boyutları ile mesafe alabilmek. Kısa, orta ve uzun vadeli sürdürülebilir riskleri üzerine senaryo çalışmaları yapan, değer zinciri üzerine kafa yoran ve bu alanlarda aksiyon alan firmalarımız bir adım önde olacak.

Şekil -1 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Endeksi’nde Türkiye (2025)

Kaynak: Sachs, J.D., Lafortune, G., Fuller, G., Iablonovski, G. (2025). Financing Sustainable Development to 2030 and Mid-Century. Sustainable Development Report 2025, Dublin University Press, Haziran 2025, Erişim https://sdgtransformationcenter.org/ .

Düzenli yayınlanan Sürdürülebilir Kalkınma Raporu özünde ülke check-up olarak sayılabilir. Tüm dünyanın kabul ettiği ve ülke gelişmişlik seviyesini bütüncül olarak ortaya koyan bu raporu gözardı edemeyiz. O nedenle dikkatle incelenmesi gereken bir rapor. Raporun dayandığı 17 başlık ve tüm göstergeler üzerine ayrı ayrı düşünmeliyiz (Şekil-1).

2025 Yılı Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Endeksi’nde Türkiye 167 Ülke İçerisinde 73. Sırada (Tablo-1)

SKA Endeksi ve Gösterge Tabloları, 193 BM üyesi ülkenin tamamını kapsayan SKA ilerlemesine ilişkin yıllık bir değerlendirme sunmaktadır. Bu yılki SKA Endeksi, 102 küresel gösterge ve OECD ülkelerinin gösterge tabloları için 24 ek gösterge dahil olmak üzere 126 göstergeyi içermektedir.

Tablo – 1 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) Endeksi – Ülke Sıralaması ve Puanları

Sıralamada İlk 10 Ülke

Sıra Finlandiya Puanı 87.0
Sıra İsveç Puanı 85.7
Sıra Danimarka Puanı 85.3
Sıra Almanya Puanı 83.7
Sıra Fransa Puanı 83.1
Sıra Avusturya Puanı 83.0
Sıra Norveç Puanı 82.7
Sıra Hırvatistan Puanı 82.4
Sıra Polonya 82.1
Sıra Çekya Puanı 81.9

Sıralamada yer alan ilk 10 ülke (Finlandiya, İsveç, Almanya) neleri iyi yapıyor? Ülke olarak kendimizi hangi ülkelerle karşılaştıralım? Örneğin 9. sıradaki Polonya veya 10. sıradaki Çekya. Hangi alanlarda başarılılar? Neyi iyi yapıyorlar? Polonya 9. sırada iken, biz neden 73. sıradayız?

Sıralamada Türkiye’nin seviyesine yakın hangi ülkeler var?

ve 80. Sıra Arasındaki Ülkeler
Sıra Kazakistan Puanı 71.5
Sıra Ürdün Puanı 71.0
Sıra Meksika Puanı 70.8
Sıra Türkiye Puanı 70.6
Sıra Butan Puanı 70.5
Sıra Kolombiya Puanı 70.5
Sıra Maritus Puanı 70.3
Sıra Endonezya Puanı 70.2
Sıra Ekvador Puanı 70.1
Sıra Cezayir Puanı 70.1
Sıra Birleşik Arap Emirlikleri Puanı 69.8

Öncelikle dünyanın 20 ekonomisinden bir tanesi olup Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Endeksi’nde neden 73. sırada olduğumuzu sorgulamalıyız.

70 – 80. sıra arasında yer alan ülkelere baktığımızda; Kazakistan, Ürdün, Kolombiya ve Cezayir arasında yer alıyoruz. 2030 yılında yine üç aşağı beş yukarı bu ülkeler arasında olmak bizi mutlu edecek mi? Açıkçası yerinde saymak, bulunduğu konumu kanıksamak ( ya da korumak) kimseyi tatmin etmeyecektir.

2030 Yılında sıralamada nerede olmalıyız?

Rapora göre ülke sıralamasındaki yerimiz pek parlak değil. Futbol diliyle konuşursak şampiyonlar liginde olmadığımız belli. Hangi ligde yer alacağımıza ciddi ciddi karar vermeliyiz. Gerçekçi hedefler oluşturmalıyız. Beş sene sonrası için bir sıçramayı 70’li sıralardan 30 – 40 bandını hedeflemeliyiz.

Tüm paydaşlar olarak Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini ve onun gerektirdiği ödev ve sorumlulukları idrak ettiğimizde ilerleme kaydedebiliriz. Aksi takdirde sıralamada çok fazla bir yükselme beklenmemelidir.

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2025 Dünya ve
Türkiye Durum Değerlendirmesi

SKA performansında ülkeler arasındaki fark genişliğini korumaktadır. 2025 SKA Endeksi puanları, en iyi performans gösteren ülkelerde 80’in üzerindeyken, özellikle ekonomik zorlukların olduğu, iklim ve çevre risklerinin yüksek olduğu, savaş bölgelerinde yer alan ülkelerde 50’nin altındadır. Önceki baskılarda olduğu gibi, başta İskandinav ülkeleri olmak üzere Avrupa ülkeleri 2025 SKA Endeksi’nde en üst sıralarda yer almaktadır.

Şekil – 2 Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları 2025 Genel Görünüm

Tüm dünya geneline bakıldığında sürdürülebilir kalkınma ve çevre konusunda işler yolunda gitmiyor. Sıkıntıların artarak devam ettiği net bir biçimde görülmektedir (Şekil -2) .
Kaynak: 2030’a ve Yüzyıl Ortasına Kadar Sürdürülebilir Kalkınmanın Finansmanı. Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2025, 10. Baskı.

17 Başlıkta Türkiye Görünümü: “Zorluklar Devam Ediyor”

Şekil – 3 Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları 2025 Genel Görünüm

Kaynak: 2030’a ve Yüzyıl Ortasına Kadar Sürdürülebilir Kalkınmanın Finansmanı. Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2025, 10. Baskı.

Sachs, J.D., Lafortune, G., Fuller, G., Iablonovski, G. (2025). Financing Sustainable Development to 2030 and Mid-Century. Sustainable Development Report 2025, Dublin University Press, Haziran 2025, Erişimhttps://sdgtransformationcenter.org/ .

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu içerisinde Türkiye ülke görünümüne bakıldığında sürdürülebilir kalkınma açısından ilerlemenin hayli zayıf olduğu, neredeyse tüm kalkınma hedeflerinde zorlukların devam ettiği görülmektedir (Şekil -3) .

126 gösterge çerçevesinde Türkiye sayfasına yakından bakalım (Tablo -2).

Tablo -2 Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri (2025)

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2025 Türkiye Ülke Analizi

17 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) Göstergeleri ve Ülke Karşılaştırmaları

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu her bir ülke 17 başlık ve 126 gösterge ile incelenmiştir. Bu kısımda yöntem olarak Türkiye ve onunla birlikte çoğunluğu OECD ülke verilerini birlikte vermeye özen gösterdim. Coğrafi olarak yakın bölge ülkeleri, Avrupa ve dünyadan önde gelen ülkeleri gözönünde bulundurdum.

126 göstergenin her birini tek tek ülke karşılaştırmalı olarak incelemek pek mümkün olamadığı içim ilgi çekici bulduğum belirli performans göstergelerine yakından bakmak istiyorum.

SKA 1 – Yoksulluğa Son: Yoksulluğun tüm biçimlerini her yerde sona erdirmek

2017 yılı Satınalma Gücü Paritesi (Purchasing Power Parity -PPP) hesaplamalarında bir günde kazanılan paranın üst sınırı;
– Aşırı Yoksulluk Sınırı= 2,15 dolar / gün,
– Orta Yoksulluk Sınırı = 3,65 dolar / gün olarak tanımlanmaktadır.

Nüfus içerisindeki Aşırı Yoksul Kişi %’si:
İngiltere 0.1, Yunanistan’da 0.2, Fransa 0.3, İspanya 0.3, Almanya 0.4,
Türkiye 0.7, ABD 0.7, Meksika 1.8, Brezilya 5.8 ve Nijerya 31.2Türkiye bu başlıkta olumlu trend içerisindedir.

SKA 2 – Açlığa Son: Açlığı bitirmek, gıda güvenliğine ve iyi beslenmeye ulaşmak ve sürdürülebilir tarımı desteklemek

Yetersiz Beslenme Yaygınlığı (%’si)

Türkiye 2.5, Almanya 2.5, Fransa 2.5, Yunanistan 2.5, Meksika 3.1, Brezilya 3.9, Mısır 8.5, Hindistan 13.7 ve Nijerya 18

Obezite Yaygınlığı, Vücut Kitle İndeksi≥30 (Yetişkin Nüfusun %’si)
Vücut Kitle İndeksi(VKİ) (Body Mass Index – BMI)

Vücut Kitle İndeksi, bir kişiyi doku kütlesine (kas, yağ ve kemik) ve boyuna göre geniş çapta kategorize etmek için kullanılan uygun bir kuraldır. Başlıca yetişkin BMI sınıflandırmaları düşük kilolu (18,5 kg/m² ‘nin altında), normal kilolu (18,5 ila 24,9), fazla kilolu (25 ila 29,9) ve obez (30 veya daha fazla).

Japonya 5.5, Hollanda’da 14.5, İspanya’da 15.7, İngiltere 26.8, Brezilya 28.1, Türkiye 33.3, Meksika 36, Mısır 44.3. ABD 42

Türkiye yetersiz beslenme yaygınlığını azaltmada olumlu, obezite artışında olumsuz yönde ilerlemektedir.

SKA 3 – Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam: Sağlıklı ve kaliteli yaşamı her yaşta güvence altına almak

Bu hedef içerisinde 17 alt gösterge bulunmaktadır. İlgi çekici dört göstergeyi paylaşmak isterim.

Anne Ölüm Oranı ( 100.000 Canlı Doğum Başına )

Almanya 3.6, Yunanistan 4.8, Bulgaristan 5.6, Danimarka 3.7, Türkiye 14.6, Çin 16.3, Mısır 17, Azerbaycan 17.9, Meksika 42, Brezilya 66.9, Hindistan 80.5

Anne ölüm oranında Avrupa ortalamasından çok uzakta olduğumuz görülmektedir.

Trafik Ölümleri ( 100.000 Nüfus Başına )

Danimarka 2.3, İngiltere 2.4, Avusturya 4.6, Türkiye 6.5, Yunanistan 7.3, Mısır 9.4, Meksika 12, Çin 17.4, Hindistan 14.6, Brezilya 15.7.

Ortalama Yaşam Süresi

Mısır 71.6, Hindistan 72, Bulgaristan 75.6, Türkiye 77.2, Çin 78, ABD 79.3, Yunanistan 81.9, Finlandiya 81.9, Fransa 83.3, İspanya 83.7 ve Japonya 84.7

Günlük Sigara İçenler ( 15 Yaş ve Üzeri Nüfusun %’si )

Meksika 8.6, İsveç 8.7, ABD 8.9, Hollanda 12.7, Almanya 14.6, Belçika 15.4, Japonya 16.7, İspanya 19.8, Yunanistan 24.9, Fransa 25.3, Türkiye 28.3

Türkiye’nin sigara kullanım yaygınlığında rekora koşması düşündürücüdür.

SKA 4 – Nitelikli Eğitim: Kapsayıcı ve hakkaniyete dayanan nitelikli eğitimi sağlamak ve herkes için yaşam boyu öğrenim fırsatlarını teşvik etmek

Bu başlık altında iki göstergeyi paylaşmak isterim.

Okul Öncesi Organize Eğitime Katılım Oranı (4-6 Yaş Arası Çocukların %’si)

Mısır 33.1, ABD 86.5, Brezilya 90, Japonya 97.1, Meksika 97.6, İsveç 99.1, Türkiye 99.2, Yunanistan 99.7, Fransa 99.9

PISA Puanı (en kötü 0-600 en iyi)
Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı ( PISA:Programme for International Student Assessment)

Meksika 406.8, Yunanistan 436.5, Türkiye 461.7, Fransa 478.3, İsveç 487.4, ABD 489.4, İngiltere 494.4, Japonya 532.7,

SKA 5 – Cinsiyet Eşitliği: Cinsiyet eşitliğini sağlamak ve tüm kadınlar ile kız çocuklarını güçlendirmek

Bu başlık altında iki göstergeyi paylaşmak isterim.

Ulusal Parlamentoda Kadınların Oranı ( % )

Japonya 15.7, Brezilya 18.1, Türkiye 19.9, Yunanistan 23.3, Çin 26.5, Mısır 27.7, ABD 28.7, Almanya 35.7, Fransa 36.2, Hollanda 39.3, İngiltere 40.5, İspanya 44.3, İsveç 45, Meksika 50.2.

TBMM’de kadın milletvekili oranı Avrupa’nın önde gelen ekonomileri ile karşılaştırılmayacak kadar düşüktür.

Kadın-Erkek İşgücüne Katılım Oranı (%)

Türkiye 50.9, Japonya 77.2, Polonya 78, Çin 83.8, ABD 83.9, Almanya 83.9, Avusturya 84.4, Fransa 86.8, Danimarka 88.2, İsveç 90.4

Kadın-erkek işgücüne katılım oranı oranı, kadın işgücüne katılım oranının erkek işgücüne katılım oranına bölünmesi ve 100 ile çarpılmasıyla hesaplanır.

Bu göstergede OECD ülkelerinin hayli gerisinde olduğumuz görülmektedir. Kadınların daha fazla iş hayatına katılımları, şirketlerde daha fazla yönetici pozisyonlarına gelmeleri ve Yönetim Kurullarında daha fazla sayıda yer almaları hedeflenmelidir.

SKA 6 – Temiz Su ve Sanitasyon: Herkes için erişilebilir su ve atık su hizmetlerini ve sürdürülebilir su yönetimini güvence altına almak

Mevcut Tatlı Su Kaynaklarının Bir Oranı Olarak Tatlı Su Çekimi

İsveç 3.6, Finlandiya 7.1, Avusturya 8.7, Yunanistan 20.3, Fransa 21.4, ABD 28.2, Almanya 35.4, Çin 41.5, Türkiye 44.1, Meksika 45, Hindistan 66.5, Mısır 141.2,

Mevcut Tatlı Su Kaynaklarının Bir Oranı Olarak Tatlı Su Çekimi:
Su stresi seviyesi (mevcut tatlı su kaynaklarının bir oranı olarak tatlı su çekimi), çevresel su gereksinimleri dikkate alındıktan sonra, tüm ana sektörler tarafından çekilen toplam tatlı su ile toplam yenilenebilir tatlı su kaynakları arasındaki orandır. Bu gösterge aynı zamanda su çekim yoğunluğu olarak da bilinir.

Türkiye su riski her geçen gün artan bir konumdadır. Gelecek açısından en ciddi tehditlerden bir tanesidir.

SKA 7 – Erişilebilir ve Temiz Enerji: Herkes için karşılanabilir, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerjiye erişimi sağlamak

Toplam Enerji Tüketiminde Yenilenebilir Enerji Payı (%’si)

Mısır 3, Japonya 8.8, ABD 10.9, Çin 11.7, Türkiye 12 (2021 verisi), İngiltere 12, Meksika 13, Polonya 15.2, Fransa 16.2, Almanya 17.6, Hindistan 18, Bulgaristan 20.4, Yunanistan 21.5, Avusturya 36, Danimarka 39.5, Brezilya 42.9, Finlandiya 50.2, İsveç 57.9,

SKA 8: – İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme: İstikrarlı, kapsayıcı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi, tam ve üretken istihdamı ve herkes için insana yakışır işleri desteklemek

İstihdamın Nüfusa Oranı (%’si)

Türkiye 55.2, İspanya 66.1, Fransa 69, ABD 71.9, Finlandiya 72.6,
Avusturya 74.1, İngiltere 75.1, Danimarka 77.2, Almanya 77.4, Japonya 79.4, Hollanda 82.3.

SKA 9 – Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı: Dayanıklı altyapılar tesis etmek, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi desteklemek ve yenilikçiliği güçlendirmek

Araştırma ve Geliştirme Harcamaları (GSYİH’nin %’si)
Meksika 0.3, Mısır 1.0, Türkiye 1.3, Polonya 1.5, Fransa 2.2, Hollanda 2.3, Çin 2.6, İngiltere 2.9, İsveç 3.4
Lojistik Performans Endeksi (Altyapı Puanı, 1-5 arası)

Mısır 3.0, Bulgaristan 3.1, Brezilya 3.2, Türkiye 3.4, Hindistan 3.2, İngiltere 3.7, İspanya 3.8, Fransa 3.8, ABD 3.9, Avusturya 3.9, Çin 4.0, İsveç 4.2

Lojistik Performans Göstergeleri 2023 verilerine göre dünyada 38. sıradadır. Gümrük Operasyon ve Uygulamaları alt kategorisinde ise 47. sıradayız. Dünya Bankası https://lpi.worldbank.org/

SKA 10- Eşitsizliklerin Azaltılması: Ülkelerin içinde ve arasındaki eşitsizlikleri azaltmak

Gini Katsayısı

Brezilya 52, Türkiye 44.4, Meksika 43.5, ABD 41.3, Bulgaristan 39.0, Yunanistan 32.9, Hindistan 32.8, Almanya 32.4, İngiltere 32.4, Çin 31.9, Fransa 31.5, İsveç 29.8, Polonya 28.5, Belçika 26.6, Hollanda 25.7

Ekonomi’deGini Katsayısı, bir ulus ya da bir sosyal grup içindeki gelir eşitsizliği veya servet eşitsizliğini temsil etmeyi amaçlayan bir istatistiksel dağılım ölçüsüdür.

SKA 11 – Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar: Şehirleri ve insan yerleşimlerini kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir kılmak

· Gecekondularda Yaşayan Kentsel Nüfus Oranı ( %’si )

Mısır 3.8, Türkiye 14.1, Brezilya 14.9, Meksika 17.6, Azerbaycan 26.9, Hindistan 41.4, Nijerya 48.5, Avrupa ülkeleri için 0.0

Aşırı Kira Yükü Olan Nüfus ( %’si )

Almanya 9.2, Fransa 11.3, Polonya 11.4, Avusturya 12.4, Türkiye 14.9, Japonya 19.0, İsveç 21.8, Danimarka 23.0, Finlandiya 24.1, İspanya 24.1, Yunanistan 25.3, ABD 29

SKA 12 – Sorumlu Üretim ve Tüketim: Sürdürülebilir üretim ve tüketim kalıplarını sağlamak

Üretim Kaynaklı Hava Kirliliği (Her 1.000 Nüfus Başına DALYs)

Hava kirliliğine atfedilen hastalık yükü, ölümler ve sakatlığa göre ayarlanmış yaşam yılları ( Deaths and Disability Adjusted Life Years – DALYs )

Nijerya 0.3, Meksika 1.1, Brezilya 1.2, Japonya 3.6, İspanya 3.8, İngiltere 4.4., ABD 4.5, Danimarka 4.6, Mısır 5.4, Finlandiya 7.0, Almanya 7.8, Türkiye 9.9,
Belçika 11.4, Bulgaristan 20.5, Hollanda 11.3, Çin 22.0

Geri Dönüştürülmeyen Belediye Katı Atık (Kg/Kişi/Gün)

Polonya 0.6, İsveç 0.7, İngiltere 0.7, Japonya 0.7, Avusturya 0.9, Fransa 0.9, Danimarka 0.9, Türkiye 1.0, ABD 1.5,

SKA 13 – İklim Eylemi: İklim değişikliği ve etkileri ile mücadele için acilen eyleme geçmek

Fosil Yakıt Yanması ve Çimento Üretiminden Kaynaklanan CO₂ Emisyonları ( tCO₂/ kişi )

Hindistan 2.2, Brezilya 2.3, Mısır 2.4, Meksika 3.8, İngiltere 4.5, Danimarka 4.6, İspanya 4.7, Türkiye 5.0, Finlandiya 5.1, Yunanistan 5.3, Hollanda 6.7, Almanya 7.2, Japonya 8.0, Çin 8.3, ABD 14.5

SKA 14- Sudaki Yaşam: Sürdürülebilir kalkınma için okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını korumak ve sürdürülebilir kullanmak

Biyoçeşitlilik Açısından Önemli Deniz Alanlarında Korunan Ortalama Alan (%’si)

Türkiye 3.8, ABD 33.9, Mısır 44.4, Meksika 63.0, İsveç 60.6, Japonya 66.5,
Fransa 80.9, Hollanda 94.0, Brezilya 71.7, Almanya 80.8, Yunanistan 88.2

Okyanus Sağlığı Endeksi: Temiz Sular Puanı (En Kötü 0-100 En İyi)

Okyanus Sağlığı Endeksi (OHI), insanların gıda, kültürel ve sosyal değer ve işler gibi sağlıklı okyanuslardan beklediği faydaların ve hizmetlerin sürdürülebilir bir şekilde sağlanmasına dayalı olarak okyanus sağlığını değerlendirmek için bir çerçevedir. (https://oceanhealthindex.org/about/)

Hollanda 44.3, Fransa 50.7, Almanya 53.5, Mısır 54.5, Türkiye 58.9, Yunanistan 60.4, İsveç 60.6, Japonya 62.2, Brezilya 62.4, Meksika 67.3, ABD 73.6

SKA 15 – Karasal Yaşam: Karasal ekosistemleri korumak, iyileştirmek ve sürdürülebilir kullanımını desteklemek; sürdürülebilir orman yönetimini sağlamak; çölleşme ile mücadele etmek, arazi bozunumunu durdurmak ve tersine çevirmek; biyolojik çeşitlilik kaybını engellemek

Biyoçeşitlilik Açısından Önemli Karasal Alanlarda Korunan Ortalama Alan (%)

Türkiye 2.3, Hindistan 6.3, Çin 10.1, Meksika 38.4, Mısır 38.8, Brezilya 45.7, İspanya 57.6, Japonya 65.1, Belçika 75.8, Almanya 79.2, Nijerya 79.9, Fransa 81.1, Finlandiya 87.2

Türlerin Hayatta Kalmasına İlişkin Kırmızı Liste Endeksi (En Kötü 0-1 En İyi)

Kırmızı Liste Endeksi: 47.000’den fazla tür yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Bu değerlendirilen tüm türlerin % 28’i anlamına geliyor. (https://www.iucnredlist.org)

Hindistan 0.67, Meksika 0.68, Çin 0.73, Japonya 0.75, Fransa 0.84, Nijerya 0.85, İspanya 0.86, Brezilya 0.88, Türkiye 0.90, Mısır 0.91, Almanya 0.97, Finlandiya 0.98, Belçika 0.98

SKA 16 – Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar: Sürdürülebilir kalkınma için barışçıl ve kapsayıcı toplumlar tesis etmek, herkes için adalete erişimi sağlamak ve her düzeyde etkili, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumlar oluşturmak

Cinayetler (100,000 Nüfus Başına)

Japonya 0.2, Çin 0.5, Almanya 0.8, İsveç 1.1, Fransa 1.3, Mısır 1.3, İngiltere 1.4, Hindistan 2.8, Türkiye 3.2, ABD 5.8, Brezilya 21.1,Meksika 24.9,

Yolsuzluk Algı Endeksi (en kötü 0-100 en iyi)

Meksika 26.0, Mısır 30.0, Türkiye 34.0, Brezilya 34.0, Hindistan 38,
Çin 43.0, ABD 65, Fransa 67, Japonya 71.0, Almanya 75, İngiltere 71, İsveç 80

Yolsuzluk Algı Endeksi 2024 yılı verilerinde, Türkiye 180 ülke sıralamasında 107. sıradadır. Puanı 100 üzerinden 34’tür. https://www.transparency.org/en/cpi/2024

Basın Özgürlüğü Endeksi (en kötü 0-100 en iyi)

Çin 14.8, Mısır 24.7, Türkiye 29.4, Hindistan 33.0, Meksika 45.6, Japonya 63.1, Brezilya 63.8, ABD 65.5, Fransa 76.6, İngiltere 78.9, Almanya 83.9, İsveç 88.1

Cezaevinde Tutuklu Sayısı (100.000 nüfus başına)

Japonya 33.5, Almanya 68.9, İsveç 79.8, Fransa 111.7, İngiltere 135.1, Meksika 177.3, Türkiye 399.9, ABD 524.4,

SKA 17 – Amaçlar için Ortaklıklar: Uygulama araçlarını güçlendirmek ve sürdürülebilir kalkınma için küresel ortaklığı canlandırmak

Devletin Sağlık ve Eğitim Harcamaları (GSYİH’nin %’si)

Nijerya 1.0, Türkiye 5.4, Mısır 5.7, Hindistan 5.4, Çin 7.0, Meksika 7.2, Yunanistan 8.7, Polonya 9.4, Bulgaristan 9.5,Brezilya 9.6, Japonya 13.1, Avusturya 13.4, İngiltere 14.1, Fransa 14.4, ABD 14.5, Almanya 14.7, İsveç 16.6

Türkiye Sağlık ve Eğitim Harcamaları (GSYİH’nin %’si) Almanya, Fransa, İngiltere seviyelerinden neredeyse üçte biri seviyesindedir.

ŞİRKET EĞİTİMLERİ

-> Eğitim Kataloğunu İndirebilirsiniz -> https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf

-> Şirket Eğitimleriniz için Doğru Teklif Alın -> egitim@satinalmadergisi.com

SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
VE YEŞİL SATINALMA MAKALELERİ

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EĞİTİM TESTLERİ

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2025

Raporun İçeriği Nedir?

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu’nun 10. Baskısı, tüm BM Üye Devletlerini 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarındaki performanslarına göre değerlendiren ve sıralayan güncellenmiş SDG Endeksi ve gösterge tablolarını içermektedir.

Raporun / Kaynağın Tam Adı Nedir?
Sachs, J.D., Lafortune, G., Fuller, G., Iablonovski, G. (2025). Financing Sustainable Development to 2030 and Mid-Century. Sustainable Development Report 2025, Dublin University Press, Haziran 2025, Erişim https://sdgtransformationcenter.org/ .
Rapor Kim Tarafından Hazırlanıyor?

Sürdürülebilir Kalkınma Raporu, SDG Transformation Center liderliğinde bağımsız uzmanlar tarafından hazırlanmaktadır. SDG Transformation Center, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı’na (UN Sustainable Development Solutions Network – SDSN) bağlı bir girişimdir.

UN Sustainable Development Solutions Network – SDSN kar amacı gütmeyen bir kuruluş olup BM Genel Sekreteri’nin himayesinde faaliyet göstermektedir. Sürdürülebilir Kalkınma Raporu, Birleşmiş Milletler, BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının (SKA) ulusal ve uluslararası düzeyde uygulanmasını teşvik etmektedir.

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) Kaç Başlıkta Değerlendirilmektedir?

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) 17 başlık altında toplanmaktadır:

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) 17 Kategori

Şekil – 4 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) 17 Kategori

SKA 1 – Yoksulluğa Son: Yoksulluğun tüm biçimlerini her yerde sona erdirmek

SKA 2 – Açlığa Son: Açlığı bitirmek, gıda güvenliğine ve iyi beslenmeye ulaşmak ve sürdürülebilir tarımı desteklemek

SKA 3 – Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam: Sağlıklı ve kaliteli yaşamı her yaşta güvence altına almak

SKA 4 – Nitelikli Eğitim: Kapsayıcı ve hakkaniyete dayanan nitelikli eğitimi sağlamak ve herkes için yaşam boyu öğrenim fırsatlarını teşvik etmek

SKA 5 – Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Cinsiyet eşitliğini sağlamak ve tüm kadınlar ile kız çocuklarını güçlendirmek