Z Kuşağının Moda ve Markalar Üzerinde Etkisi
Selin ERDAL
Yüzyıllar boyunca her döneme damgasını vuran, değişen, dönüşen, bazen tüketilen ve kimi zaman tekrar eden trendler oldu. Günümüz modası ise belki de tarihin en hareketli dönemlerinden birini yaşıyor. Bunun başlıca sebepleri arasında fast fashion yer alsa da; teknoloji, sosyal medya, “trend-setter influencerlar” ve Z kuşağı etkisi inkâr edilemez.
Markalar Üzerinde Etkisi
Ben de Z kuşağının bir parçası olarak söyleyebilirim ki jenerasyonum birçok alanda olduğu
gibi modada da son derece belirleyici hale geldi. 1997-2012 yılları arasında doğan bu kuşak, hem satın alma güçleri hem de sosyal medyadaki etkin rolleriyle moda dünyasını derinden etkiliyor. Peki, bu kuşak gerçekten değişimin öncüsü olabilir mi?
Sosyal Medya ile Değişen Moda Dinamikleri
TikTok, Instagram ve benzeri platformlar sayesinde trendlerin ömrü artık haftalarla sınırlı. Z kuşağı; trendleri başlatan, yayan ve bitiren bir güce sahip. Geleneksel ünlüler ya da modellerin yerini ise artık influencer’lar ve sıradan ama özgün sosyal medya kullanıcıları aldı. Bu değişim sayesinde moda dünyası daha ulaşılabilir, daha “gerçek” yüzlere kapılarını açtı.
Markalar bu değişimi fark etti ve pazarlama stratejilerini buna göre yeniden şekillendirmeye başladı. Artık büyük prodüksiyonlu reklamlar yerine dijital kampanyalar ve sosyal medya işbirlikleri ön planda. Burberry, Gucci ve Balenciaga gibi köklü lüks markalar bile dijital koleksiyonlar ya da sanal moda (metaverse) projeleri ile Z kuşağına ulaşmayı hedefliyor.
Tüm bu sosyal medya etkisi, yepyeni bir kültürün doğmasına da yol açtı. Artık sosyal medyada yazılı olmayan bir kural var: “Bir giysiyi iki kez giyemezsin.” Her anın internette ölümsüzleştirildiği bir dönemde, insanlar farklı kombinlerdense farklı parçalara yöneliyor. Moda tercihlerinin birçoğu artık “Güzel fotoğraf çıkar mı?” sorusuna göre şekilleniyor. Bu durum hızlı tüketimi körüklüyor olsa da, Z kuşağının bu döngüyü kırabileceğine dair bir umut da var.
Z Kuşağının Moda Anlayışı
Şu an fast fashion Z kuşağıyla şekilleniyor gibi görünse de, bu jenerasyonun hızlı tüketime karşı beklenenden çok daha bilinçli olduğu bir gerçek. Çevre dostu markaları, geri dönüştürülmüş malzemeleri ve etik üretim süreçlerini tercih ediyoruz. Bu tercihler markalara da sorumluluk bilinci kazandırıyor.
Z kuşağı olarak kendimizi ifade etmeye büyük önem veriyoruz. Bu nedenle de “herkese uyan” moda anlayışını reddediyor ve özgün parçalara yöneliyoruz. Kimimiz DIY (kendin yap) ve kişiselleştirilmiş ürünlere ilgi duyarken, kimimiz vintage ve ikinci el parçalara yöneliyor. Nostaljiyi seviyoruz: Y2K (2000’ler) ve 90’lar modası gibi retro trendler bizlerle yeniden yükselişte.
Ayrıca toplumsal cinsiyet normlarına daha eleştirel baktığımız için unisex koleksiyonlar da daha yaygın hale geliyor. Son dönemde popülerleşen “kapsül dolap” kavramı da bu bilinçli yaklaşımlardan biri. Az ama işlevsel parça, çok kombin.
Markalara Yön Veren Yeni Tüketici Profili
Z kuşağı yalnızca ürün değil, markanın hikâyesini, duruşunu ve değerlerini de satın alıyor. Bu nedenle toplumsal konulara duyarlı, şeffaf ve etik değerlere sahip markalar öne çıkıyor. Feminizm, LGBTQ+ hakları, ırkçılığa karşı duruş gibi meselelerde samimi tavır sergileyen markalar Z kuşağı için tercih sebebi oluyor.
Kuşağımız oldukça hızlı karar değiştiriyor ve yüksek oranda eleştirel. Bu yüzden markaların küçük hataları bile sosyal medya lincine neden olabiliyor. Dolce & Gabbana’nın Çin’e yönelik tartışmalı reklamı buna iyi bir örnek.
Şeffaflık ve sorumluluk artık sadece bir “artı” değil, bir “zorunluluk.” Sürdürülebilirlik baskısıyla birlikte Zara ve H&M gibi fast fashion devleri bile “Conscious” ve “Eco” serilerini piyasaya sürmek zorunda kaldı. Artık markaların sadece moda yaratmakla kalmayıp sosyal bilinç ve çevre duyarlılığı da inşa etmeleri gerekiyor.
Sonuç: Değişimi Tüketen Değil, Şekillendiren Bir Kuşak
Z kuşağı, yalnızca trendleri takip eden değil, onları yaratan ve dönüştüren bir kuşak. Moda artık sadece ne giydiğimizle değil, neye inandığımızla da ilgili. Sosyal medya baskısı, hızlı tüketim kültürü ve görselliğe dayalı seçimler her ne kadar çelişkili görünse de; sürdürülebilirlik, bireysellik ve etik duruşlar, bu kuşağın uzun vadede çok daha güçlü etkiler yaratabileceğini gösteriyor.
Markalar Üzerinde Etkisi
Moda tarihinin bu yeni döneminde, belki de ilk kez tüketici kitlesi bu kadar çok şeyi aynı anda yönlendiriyor. Ve bu kitle Z kuşağı.
Selin ERDAL
Hiç hata yapmıyoruz demek fazla hayalcilik olmaz mı sizce? Farkında olduğumuz veya olmadığımız pek çok hataları yapıyoruz.
Vesaik mukabili bir ihracat işlemi ile ilgili olarak, ülkemizdeki ihracatçımız malların gönderimini sağladıktan sonra, ithalatçıya ödeme karşılığı tevdi edilmek üzere, ithalatçının bankasına gönderilmek üzere tam takım ihracat vesaikini ihracatçının bankasına sunarak işlemi başlatıyor. İhracatçının bankası kendisine sunulan vesaike dair URC 522 Sayılı Bröşür hükümleri gereği gereken incelemeyi yaptıktan sonra, ihracatçının talimat mektubunda belirtilen her hususa bağlı kalmak kaydı ile bir üst yazı ile (banka talimat mektubu) ihracat evraklarını ithalatçının bankasına gönderir. Vesaik mukabili işlemde İhracatçının bankasının talimatı net ve açık olmalı.
Şöyle ki; “Please deliver enclosed documents to the drawee against full payment of the invoice value at sight. In case of non-payment, do not deliver the documents. / Ekte sunulan evrakların fatura bedelinin tamamının ödenmesi karşılığında teslim ediniz. Ödeme yapılmaması halinde evrakları teslim etmeyiniz.”
Ege Serbest Bölgesinde faaliyet gösteren firmalar arasında atıl duran her türlü kaynağın karşılıklı fayda sağlamaya yönelik ortak kullanımını teşvik etmek ve bu konuda olası iş birliklerini belirlemek amacıyla Sinerji Çalıştayı düzenlendi.
Hastaların güvenliği, tedavi kalitesi ve sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliği açısından hem genel tedarik zinciri yönetimi hem de sağlık işletmeleri gibi hassas sektörlerde son derece önemlidir. Bu kavramlar, özellikle medikal ürünlerin ve ilaçların doğru, güvenli ve verimli bir şekilde temin edilmesi için kritik bir rol oynar.
Tarım ve Orman Bakanlığının desteği, Üsküdar Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Kimyagerler Derneği iş birliğiyle düzenlenen “4. Uluslararası Gıda Kimyası Kongresi”, bu yıl “Gıda Üretiminde Sürdürülebilirlik” temasıyla Antalya’da gerçekleştiriliyor.
SATINALMACI olarak bizim de kendimize göre yıllar içinde oluşmuş, yazılı olmayan kurallarımız vardır. Bizim alemde de RACONA TERS hareketlerle karşılaştığımız olur ama aşmasını biliriz EVELALLAH…
Türkiye ile Çin arasındaki dış ticaretin dengeye kavuşması için son 6 yıldır yoğun çaba gösteren Ege İhracatçı Birlikleri, Çin’in Tianjin kentinden bir heyeti İzmir’de ağırladı.
İtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle;
Türkiye merkezli lojistik şirketi Erkport ve Abu Dabi merkezli AD Ports Group iştiraki Noatum Maritime ortak girişimiyle kurulan United Global Ro-Ro (UGR), 7 Mayıs Çarşamba günü Çırağan Sarayı’nda düzenlenen özel bir davetle, sektör liderlerini Türkiye’de buluşturdu. Otomotiv ve deniz yolu taşımacılığı sektörünün öncü isimlerini bir araya getiren etkinlikte, markanın global vizyonu ve sektöre getireceği yenilikler paylaşılırken, Türkiye ve BAE’nin ticari dostluğu ve bu dostluğun deniz taşımacılığında yarattığı sinerji de gözler önüne serildi.
Gelin bu makalede biraz denizlere açılalım. Tahmin ediyorsunuzdur ama ben size teyid edeyim. Dünya ticaretinin %80’inden fazlası deniz yoluyla gerçekleştiriliyor. Üstüne üstlük bu devasa hacim, birkaç büyük global gemi şirketinin elinde şekilleniyor. MSC, Maersk, CMA CGM ve COSCO gibi devler, sadece lojistik sektörünü değil, aynı zamanda küresel karbon emisyonlarını da derinden etkiliyor. Bu makalede, bu şirketlerin dünya ticaretindeki rolünü, lojistik ağlarını ve çevresel ayak izlerini mercek altına alıyorum.