Tedarik Zinciri Finansmanında IoT ve AI

Yazar:

27 Ocak 2025

Tedarik Zinciri Finansmanında IoT ve AI

Müge TÜRKKAN

Tedarik Zinciri Finansmanı, satın alma tarafında işletme sermayesinin yönetimini optimize etmeyi amaçlayan hammadde/mal alımı çözümleridir. Bu çözümlerin Tedarik Zinciri Finansmanının üç tarafı için de verimli bir şekilde işlemesi, dijitalleşme ve teknoloji tabanlı yapılanmalar ile sağlanabilir.

Nesnelerin interneti (IoT) cihazlara bağlanıp üzerlerinden veri üretebilen ve internet üzerinden bu verileri paylaşarak farklı cihazları ilişkilendirebilen bir sistem. Bu yeni nesil teknoloji, her cihazın özgün bir kimliğe sahip olmasını sağlıyor. Böylece cihazlar dışarıdan herhangi bir müdahaleye gerek duymadan hem birbirleriyle hem de merkezi sunucularla veri paylaşımı gerçekleştirebiliyor.

IoT’ye bağlı cihazlardan gelen büyük veri, Yapay Zeka (AI) yazılımları ile işlenerek gerçek zamanlı finansal raporlamalara dönüştürülebiliyor. Bu raporlamalar üzerinden önceden belirlenmiş varsayımlar ve eşik değerler ile sıkışma noktalarını tespit ederek likidite ve verimliliği arttırmak ve stratejik kararları gecikme yaşamaksızın hızlıca verebilmek mümkün hale geliyor.

Tedarik Zinciri Finansmanındaki en yaygın uygulamalarda IoT ve AI’dan sağlanabilecek bazı faydalar şunlardır:

Satın Alma Siparişi (PO) Finansmanı: Alınan siparişlere karşılık tedarikçilere sunulan finansman. Diyelim ki bir sipariş aldınız ancak stoklarınızda bu siparişi karşılayacak ürün yok. Yeni üretim yapabilmek için ise tedarikçileriniz ödeme isteyecek ancak nakit durumunuz yetersiz. Bu durumda ilgili Finans kurumu sizin almış olduğunuz bu siparişe karşılık tedarikçinize gerekli ödemeyi yapar. Siz üretiminizi yaparsınız ve müşteriniz ödemesini faturanız karşılığında size değil bu Finans kurumuna yapar. Siz ise satın alma maliyetinizi finanse eden bu kuruma faiz ve komisyon ödemesi yaparsınız.
- IoT: Sürekli sipariş ve envanter takibi ile lojistik altyapısının optimize edilmesi, yakın dönem satın alma siparişlerinin ve teslim tarihlerinin daha az sapma ile öngörülebilmesini mümkün hale getirecek veri akışını sağlar. Bu durum tedarikçi finansmanı sağlayan 3. tarafların için tercih edecekleri bir durumdur ve fiyatlamalarına olumlu yansıması beklenir.
- AI: Geçmiş verileri kullanarak Nakit Akış Projeksiyonu oluşturmakta kullanılır. Müşterilerin geçmiş sipariş tarihlerinden, ürün fiyat/talep esnekliği, mevsimsellik ve diğer değişkenlerin gelecek siparişlere yansımasını öngören dinamik projeksiyonlar ve risk analizlerini yapması mümkündür. Şirketin güncel finansal borçlanmalarının da sisteme veri girişinin yapılması ile bu finansman çeşidinde ortaya çıkan maliyetin diğer finansman maliyetleri ile karşılaştırması yapılabilir.
Alacak İskontosu: Alıcıların Ticari Alacaklarını iskonto ederek işletme sermayesi finansmanı sağlaması
- IoT: Şirketin yaptığı tahsilatlar ve aldığı siparişleri yan yana getirerek Ticari Alacaklarının en güncel durumunun ve yakın zamanda alacağı şeklin takibinde güvenilir veri sağlar. Şirketin üstlendiği kredi riskinin güncel durumunu yansıtabilmesi açısından finansman sağlayanlar için tercih edilir.
- AI: Şirkete Nakit Akışı ve finansman maliyeti açısından fayda sağlayacak iskonto oranının hesaplanmasında ve takibinde kullanılabilir. Alacak takibi için yaşlandırma ve kredi skorlama sistemleri oluşturabilir güncelleyebilir. Finansman sağlayan açısından kabul gören ve görmeyen alacaklar konusunda skorlama sistemleri oluşturabilir. Bu projeksiyonların yapılması finansman sağlayan taraf için de tercih sebebidir.
Tedarikçilerin Sunduğu Dinamik İndirim: Erken ödeme için tedarikçilerin alıcılara indirim sunması.
- IoT: Ticari Borçlanma verilerinin takibi ile beraber finansal borçlanmalarda doğan artış ve azalışlara olan etkisi analiz edilebilir. Bunun için oluşan tüm Ticari ve finansal borçlanmaların sisteme güncel zamanlı veri aktarabilmesi gerekir..
- AI: Alıcılar borçlanma maliyetlerine, limitlerine ve sisteme girdikleri diğer koşullara göre kendilerine fayda sağlayabilecek iskonto oranının hesaplamasını en güncel haliyle sunabilir. Yakın dönemde oluşabilecek nakit açıkları ve borçlanmaların projeksiyonu anlık olarak AI tarafından hesaplanabilir. Akıllı Sözleşmeler ile Dinamik İndirim’e dair belge ve onayları dijitalleştirir ve sürece hız kazandırır.
Envanter Finansmanı: Envanteri teminat olarak kullanarak kredi sağlanması.
- IoT: Envanterin anlık takip edilebilmesi envanter finansmanı teminat takibinde önemli bir veridir. Şirketin stok sayımına ilişkin operasyonel yükünü hafifletir ve birçok finansal raporlamaya veri sağlar.
- AI: Dönemsellik, piyasa koşulları ve benzeri verileri hesaba katarak Envanter Optimizasyonu hesaplaması, Nakit Akış Projeksiyonu, Maliyet Muhasebesi ve buna bağlı ürün/segment karlılık raporlamalarında kullanılabilecek bir veridir. Net İşletme Sermayesi ve verimlilik oranları konusunda anlık veri sağlar. Stok firelerinin ve ortalama ömrünün hesaplanması ve takibinde de kullanılabilir.

Sonuç olarak, IoT ve AI diğer birçok finansman çeşidinde olduğu gibi Tedarik Zinciri Finansmanını da dönüştürerek şirketlerin daha hızlı ve sağlıklı karar almasını sağlayabilir. Dış ticarete konu finansman işlemlerinde akıllı sözleşmelerin de katkısı ile dijitalleşme ve verimliliğin artmasına neden olur. Özellikle grup şirketlerinin değerlemesinde önemli rol oynayan ve hesaplaması vakit alan güncel Net Varlık Değerinin hesaplamasını hızlandırır ve kolaylaştırır. Ürün, segment karlılıklarını ve çatı limit hesaplamalarını pratik bir hale getirir. Doğru varsayımlar üzerine oluşturulduğu zaman Bütçe Planlama Sürecini de hızlandırması ve sapmaları azaltması beklenir.

Tüm bunların yanısıra bu sistemler ile ilgili karar alırken ve süreçleri başlatırken şirketin halihazırda sahip olduğu ERP ve IT altyapısı ile entegrasyonunun nasıl olacağını ve sistemsel verilerin Bütçe Planlamasına lineer bir yansımasının olup olmayacağını da ölçmek gerekir. Zira sistemsel altyapıda çok başlılığın söz konusu olduğu durumlarda özellikle stratejik kararlara temel alınacak raporlamaların oluşturulması kaotik bir hal alabilir.

Siz şirketinizde satın alma/lojistik yapılanması içerisinde IoT ve AI’dan faydalanmaya başladınız mı?

Müge TÜRKKAN

Mutfağımızda Yeni Yılın Getirecekleri

Yazar:

Ali Rıza DÖLKELEŞ

26 Ocak 2025

Mutfağımızda Yeni Yılın Getirecekleri

Ali Rıza DÖLKELEŞ

“Noel Baba’dan istekler”

Yeni bir yılı daha karşılamanın mutluluğu içerisinde; acı tatlı koca bir yıl daha geri de bıraktık. Hiç kafamızda mahkemesini yapabildik mi, neler iyiydi neler kötü idi, neleri yapabildik neleri yapamadık; tabii ki yapmışızdır diye düşünüyorum. Hedefimiz, ilkemiz başarı ve yenilikçilik olduğu zaman tabii ki geriye bakmamak; daima ileri yönelmek gerekir. Benimde ilkem bu olmuştur. Âmâ yeni bir yıla girdiğimiz şu günlerde insan ister istemez geride bırakmış olduğu 365 güne baktığı zaman neler yaptığı neler yapamadığı, neyin iyi neyin kötü olduğunu daha iyi değerlendirerek geçmiş yılın mahkemesini daha iyi yapabiliyor. Bunları da baz alarak bu önümüzdeki 365 güne daha iyi hazırlanmaya çalışıyor.

Konu bu şekilde olunca, Türk Mutfağının yetiştirmiş olduğu biz Mutfak Şefleri,

“ne yaptık? ne yapamadık?” diye kendimize öz eleştiri yapmamız gerekiyor. Umuyorum ki, 2025 yılı içerisinde Türk Mutfağı da, günümüzün son trendlerin den olan;

‘’Food – desing’’ Yemek tasarımı furyasından gereken payını alacaktır. Bu trende biz Türk Mutfak Şefleri de ayak uydurmamız gerekmektedir. Bu bakış Mutfağımızın tanıtımı ve çehresinin değişimi açısından çok önemli bir yer tutacaktır. Avrupalı meslektaşlarımıza baktığımız zaman Mutfaklarında, yemek tasarımlarında devamlı bir yapılaşmaya, yeniliğe gittiklerini görüyoruz.

Bu kavramları ve bilinçlenmeyi bizde yapmamız gerekmektedir. Mutfaklarımız çok modern duruma gelmiştir. İşçilik gücü düşürülerek daha yüksek kalitede yemek pişirme teknikleri hedeflenerek çok iyi ekipmanlar tasarlanarak mutfaklarımıza kazandırılmıştır. (Fırınlar, Çözdürmeler, blast chiller vb.) Peki biz şefler bu ekipmanları son noktasına kadar rantabıl kullana biliyor muyuz? Hayır! Canım fırınlarımız var iken hala o helvane tencerelerden, korsan yer ocaklarından birçoğumuz vazgeçmiyor. Neden mi?

Bunun en büyük sebepleri eskiden gelen alışkanlıklarımız ustamızdan öyle görmüşüz zihniyetini yıkamamış olmamızdan. Düşünmüyoruz ki o zamanlar teknoloji onu gerektiriyormuş çağımızda teknoloji çok ilerledi; buharlı kombi fırınlar dururken helvane tencerelerde patates haşlamaya daha ne kadar zaman devam ederiz bilmiyorum.

‘’Sunum Tabakları’’

En iyi ülke mutfakları sıralamasını yaptığımızda ilk sıraya Türk Mutfağını koyuyoruz. ’Buna bende, yürekten katılıyorum ‘âmâ irdelediğimiz taktirde biraz milliyetçi duygularımızın öne geçmesinden, bu teze vardığımızı görüyoruz. Mutfağımızın lezzet, ürün ve mönü zenginliği tartışılamaz. Bizim sıkıntımız bunu günümüz normlarına uygun olarak dizayn edip dünya pazarına duyuramayışımızdan.

Çok fazla Ülkeye gittim ve oralarda bir çok yatırımcı ve meslektaşımın Türk Mutfağı üzerine Lokanta ve Restoranlar açtığını gördüm. Buna rağmen canım mutfağımızı, biz Türk Mutfak şefleri olarak tabağımıza istendiği ölçüde sunumda yansıta biliyor muyuz? Tabakta kullandığımız sebzelerin garnitürlerin renk kombinasyonunu iyi seçmemiz lazım, burada biraz sıkıntı yaşıyoruz.

Eski stil klişeleşmiş tabaklardan ‘’pilav, patates ‘’evliliğini bir an önce bitirmemiz gerekir. Yeni tasarımlar yaparak damak tadındaki, mönü zenginliğimizdeki yakaladığımız başarıyı aynı ölçüde sunumda da yakalamalıyız. Bununla alakalı Üniversitelerimizdeki Gastronomi bölümü öğrencilerimiz başarılı çalışmalar yapmaktadır. Mutfaklarımızda artık okullu eğitimli istenilen kültürde ve yenilikçi genç arkadaşlar kazandırmaktadır.

Bu oluşumda çorbada bizim de tuzumuz olması açısından imkânlarımızı zorlayarak en iyi şekilde destek vermeliyiz. O zaman gönül rahatlığı ile Türk Mutfağı hak ettiği yerde diye biliriz. Tabii bunların gerçekleşmesi tamamen bizim elimizde olamıyor maalesef burada Devlet desteği, işletme desteğinin de olması gerekmektedir. Avrupa Ülkelerine baktığımızda bir İtalya bir Fransa hata Uzak Doğu Mutfağı en iyi şekilde bu destekleri almış ve Mutfaklarının, Ürünlerinin geldiği nokta da yeri bellidir.

Umuyorum ki yeni yılda bu noktaları gözden geçirerek daha iyi tasarımlar yaparak hedefe ulaşırız.

Biten her yeni yılın sonuna, pişmanlıklarımız da sıralanır bir biri ardına’’Keşke’’lerimiz ne çoktur yılsonlarında. Yine de yeni yılımızda olumsuzluklardan ırak bir yaşam, çalışma dilemekten vazgeçmeyiz. Çünkü hayat artı ve eksileri ile bizim. Bu yıl da yaşanacaktır elbet acılar, hüzünler, kederler ve bu yıl da yaşanacaktır elbet mutluluklar barışlar, hayranlık uyandıran hoş görüler ama yenilikçi, araştırmacı ruhumuzu hiçbir zaman kaybetmeme dileğimle. Yeni Yılımız kutlu mutlu sağlıklı olsun..

‘’Sevdiğim Sözler’’

Büyük bir kedi kuyruğu ile oynayan küçük bir kediye sormuş.

‘’Neden kuyruğunu kovalıyorsun’’

Yavru kedi yanıt vermiş.

Bir kedi için en güzel şeyin başarı ve mutluluk, başarı ve mutluluğun da kuyruğum olduğunu öğrendim. Bu nedenle onu kovalıyorum, yakaladığımda başarıya ve mutluluğa kavuşacağım’’

Bunun üzerine yaşlı kedi şöyle demiş.

‘’Gençken bende başarı ve mutluluğun kuyruğum olduğuna karar vermiştim. Ama şunu fark ettim, ne zaman onu kovalasam, benden uzaklaşıyor, ne zaman kendi yoluma gitsem hep peşimden geliyor.’’

Evet dostlar yaptığımız işte kendi yolumuzu iyi belirlediğimiz taktir de başarı ve mutluluk zamanı geldiğinde bizi kendiliğinden bulacaktır.

Hayatı geriye bakmadan ileriyi hedefleyerek akışına bırakalım. O zaman başarı ve mutluluğun peşimizden geldiğini göreceğiz.

Ali Rıza DÖLKELEŞ

Mutfak Yöneticisi /Food EDITOR

Limak Cyprus Deluxe Hotel

Kiler Holding, Generali Sigorta’nın Yüzde 90,5’ini Satın Aldı

Yazar:

Satınalma Dergisi

25 Ocak 2025

Satın Alma Eğitimleri Haber Kiler Holding, Generali Sigorta’nın Yüzde 90,5’ini Satın Aldı

Kiler Holding, Generali Sigorta’nın Yüzde 90,5’ini Devraldı

Kiler Holding, Türkiye’nin ilk sigorta şirketi Generali Sigorta’nın ülkemizdeki operasyonlarını devraldı. Marka yapılanması sonrasında sektöre yeni bir soluk getirmek istediklerini belirten Nahit Kiler, “Sermaye gücümüzle Generali Sigorta’nın mevcut değerlerini güçlendirerek, sigorta sektöründe bir başarı hikayesi yazacağız” dedi.

Kiler Holding ve grup şirketlerinden Ekol Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı Generali Sigorta’nın Türkiye operasyonlarını devralarak, sigorta sektöründe yeni bir dönemi başlattı. Hisse devir işlemi, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) ve Rekabet Kurumu’nun (RK) izinleri ardından kapanış işlemleri ile resmen tamamlandı.

Hâlihazırda gayrimenkul, enerji, sanayi ve hizmet sektörlerinde etkin faaliyet gösteren Kiler Holding, Türkiye’nin ilk sigorta şirketi olan Generali Sigorta’nın yüzde 90,5’ini satın alarak, sigorta sektöründeki iddiasını ortaya koydu. Bu hamle ile birlikte Kiler Holding, stratejik hedefleri doğrultusunda, dijital bankacılık, portföy yönetimi, finansal kiralama gibi birbirini destekleyen finansal bir eko-sistem yaratma sürecinin de ilk adımını atmış oldu.

“Müşterilerimizin çözüm ortağı olacağız”

Kiler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nahit Kiler, devir işlemi ile ilgili şu ifadelerde bulundu: “150 yıldır Türkiye’de faaliyet gösteren Generali Sigorta’yı devralmaktan büyük memnuniyet duyuyoruz. Bu adımımız, finans alanındaki büyüme hedeflerimizin önemli bir parçası. Türkiye’nin dört bir yanında sahip olduğumuz ticari birikim ve geniş müşteri kitlemizle sigorta sektöründe hızlı yol alacağımıza inanıyoruz. Marka yapılanma süreci sonrasında hedefimiz, her geçen gün büyüyecek müşteri kitlemize daha güvenilir, daha yenilikçi ve daha sürdürülebilir çözümler sunmak. Müşterisine sadece sigorta ürünü satan şirket değil, sigortacılık ihtiyaçlarında onların çözüm ortağı olan bir firma olarak sektöre yeni bir soluk getirmek istiyoruz. Sermaye gücümüzle Generali Sigorta’nın mevcut değerlerini güçlendirecek, Türkiye’de sigorta sektörüne bir başarı hikayesi yazacağız.”

UYGULAMA AĞIRLIKLI EĞİTİMLER – VAKA TABANLI İÇERİKLER

Şirket eğitimlerine büyük özen gösteriyoruz. Memnuniyetiniz ve referansınız bizim için çok değerli. Eğitime sizlerle birlikte hazırlanıyoruz. Sizlerden gelen önerileri dikkate alıp özgünleştirmelerle ilerliyoruz. Güvenilir eğitim hizmetleri ile yanınızdayız.
Dolu dolu, güleryüzlü eğitimler dilerim.
Prof. Dr. Murat Erdal

Türkiye’nin Her Yerinde Bire Bir (1-1) Yönetici Ekibi ve Şirket Eğitimleri

☐ Müzakere Teknikleri ve Pazarlık Becerileri (İleri Seviye) Eğitimi (2 gün)
☐ Kurumsal Satış Eğitimi (Rol Canlandırma/Oyun) (2 gün)
☐ Stratejik Satınalma Yönetimi Eğitimi (2 gün)
☐ Sürdürülebilir Tedarik Standardı ISO 20400 Eğitimi (2 gün)
☐ Sözleşme Yönetimi ve Sektörel Kontrat İncelemeleri Eğitimi (1-2 gün)
☐ Harcama Analitiği; Maliyet ve Gider Analizi Eğitimi (1 gün)
☐ Tedarikçi Performans Değerlendirme Eğitimi (2 gün)
☐ Tedarik Zinciri Stratejileri Eğitimi (2 gün)
☐ Depo ve Stok Yönetimi Eğitimi (2 gün)

-> EĞİTİMLERİNİZ İÇİN DOĞRU TEKLİF ALIN -> egitim@satinalmadergisi.com

-> Eğitim Kataloğunu İndirebilirsiniz -> https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf

BÜYÜME İÇİN EKİBİNİZE DÜZENLİ EĞİTİMLER VERİN

Mısır’da İş Ortamı…

Yazar:

Utkan ULUÇAY

25 Ocak 2025

Mısır’da İş Ortamı — Mısır’da İş Ortamı

Mısır’da İş Ortamı…

Utkan ULUÇAY utkan.ulucay@gmail.com

Yaklaşık beş aydır Mısır’da büyük ölçekli bir hazır giyim grubunda çalışıyorum. Akdeniz sahilinde, Süveyş Kanalının girişinde yer alan Port Said şehrinde yaşıyorum. Şehir kanal sayesinde İstanbul’a benzer şekilde Asya (Port Fuad) ve Afrika (Port Said) kıtaları üzerinde konumlanıyor. Denizde gece-gündüz çok sayıda geminin tek sıra halinde kanala ilerlediği veya kanaldan ayrıldığı görülebiliyor. Tecrübelerimi bireysel, firma ve ülke ölçeğinde paylaşmak istedim.

Bireysel açıdan…

Senelerce ihracat yapan büyük firmalarda çalışmama rağmen Türkiye’deyken dünyanın

küçük olduğunu hissetmemiştim. Burada tuhaf şekilde global hissini alıyorum. Bir toplantıda Mısır şirketinin Türk yöneticisi ve Filipinli müşteri temsilcisi, Amerikalı müşterinin İsrailli acentesi ve acentenin Hong Kong’lu kalite müdürü ve Hint inspektörüyle bir araya geldik. Her akşam otele dönerken arabada bir Mısırlı, bir Türk, bir Filipinli ve bir Hint şeklinde fıkra tadında seyahat ediyoruz.

İngilizce bilen mühendis veya müdür çalışanlar aracılığıyla iletişimdeyim. Lisandan öte kültür farkı nedeniyle sorun çıkıyor. Örneğin kendinize yol açmak için elinizle gayret ettiğinizde önce “dokunma” sorunu, sonra da “elinin tersi” sorunu yaşanıyor. Kadınlara değmeyeceksin kuralı tamam ama aslında erkekler de temastan hoşlanmıyor. Sokakta veya fabrikada tanımadığınız insanlar selam verdiğinde almanızı, ellerini uzattığında tokalaşmanızı bekliyorlar. Hijyen çoğu zaman kafanızı kurcalıyor. Sürekli klimalı ortamlar nedeniyle alerji veya klima kaynaklı bakteri-virüs teması var, Türkiye’de zorunlu olmayan çok sayıda aşıyı tedbiren yaptırmama rağmen sık sık nezle-grip-soğuk algınlığı sorunu yaşıyorum.

Güzel bir apart otelde konaklıyorum, evde kalmaya nazaran çok daha steril ve pratik oluyor. Dışarıda McDonald’s gibi standart yerlerde veya yakın çevremin önerdiği bilinen yerlerde yemek yiyorum. İş yerindeki bir diğer arkadaşım oteldeki odasında yer alan buzdolabı, ocak, mikro dalga, mutfak sayesinde Türk işi yemek yapabiliyor. Şehirde bilinen bir kuru temizlemeciyle kirli çamaşır sorunu çözülüyor. Arzu edenler için bira alınabilecek yerleri şoförler biliyor. Etrafta kahve-nargile mekanları var, sahil boyunca konteynerin alt tarafı mutfak ve üst tarafı teras düzenlemesiyle irili ufaklı plaj büfeleri bulunabiliyor.

Toplu taşıma neredeyse yok, dolmuşlar var, zor şartlarda seyahat ediliyor. Taksiler çok eski, bakımsız ve 25 EGP (Egyptian Pound) gibi neredeyse tek tarifeyle çalışıyor. Dolar kuru kabaca 50 EGP ve sabit seyrediyor, TL kuru 0,70 gibi görünüyor. Döviz bozdurma işi zahmetli, kimlik fotokopisi evrak vb istenebiliyor, dolar almak her zaman kolay değil. Kredi kartları düzgün çalışıyor. Modern ürünler içeren temiz marketler, toplu alışveriş marketleri veya pazar yerleri geniş seçenek sunuyor. Uber ve InDrive adında mobil ulaşım seçenekleri var, yemek sepeti veya hepsiburada tarzında alışveriş siteleri kullanılıyor.

Ülkeye gelirken uçakta göçmen kartı dolduruluyor, girişte 25USD vize ücreti ödeniyor, iki şişe yüksek alkollü içkiye izin veriliyor. İki ayda bir çıkış yaparken yaklaşık 30USD vize aşım ücreti ödüyorum. Son işyerinden alınacak referans yazısı, il ticaret odası ve valilikte apostil edildikten sonra Hidiv Kasrı’ndaki Mısır elçiliğinden oturum izni için başvurulabiliyor. İzin için dört ay kesintisiz Mısır’da kaldığınız pasaport üzerinde belgelemeniz isteniyor. Böylece Türkiye’den çıkarken yurt dışı çıkış harç pulu, giriş vize ücreti ve vize aşım ücreti ödemenize gerek kalmıyor.

Altın takıya pek hoş bakılmıyor. Aksesuar olarak saat çok önemli ama zamanın maalesef hiç değeri yok, işler çok yavaş ilerliyor ve buna alışkınlar. Dahili yayınlarda, arabalarda, kahvelerde sürekli Kur’an yayını var. İş saatlerinde dahi namaz vakitleri geldiğinde birisi yüksek sesle ezan okuyor ve üç kişi birlikteyse biri imam oluyor (cemaat). Kimi zaman arkadaş arabasında veya otelin havuz başında Arapça pop şarkı çalınıyor ve senelerce Arapçayı sadece Kur’an olarak kabullenen benim gibilerde tatlı bir şaşkınlık yaşanıyor.

Şirket açısından…

50.000 adet/gün ile Mısır’ın en büyük kapasitesine sahip olan önemli bir ihracat firmasındayım. QIZ (Qualified Industrial Zone) içinde yer alan 15 ayrı fabrikadan oluşan kumaş depoları, kesim, dikim, lazer, yıkama, ütü-paket tesislerinden oluşan çok ciddi bir yapılanma var. Zaman içinde büyürken bölgenin sınırlı alanı nedeniyle birbirine yakın çok sayıda binadan oluşuyor. Binalar arasındaki malzeme hareketleri için ayrı bir departman var, muhasebe bağlantılı olarak taşıma yapılıyor, hava-yol-ekipman şartları nedeniyle %2-3 mertebesinde ikinci kalite söz konusu oluyor. Çok katlı binalar, binalar arası geçişlerle birleştirilen alanlar var.

QIZ yapısında hammaddenin %30 İsrail menşeili olduğu belgelendiği takdirde ABD’ye girişte %16-30 arasında vergi istisnası var, Amerikalılar bölgede İsrail’e komşu olan Mısır ve Ürdün’de bu bölgeleri kurarak ticaret ortamını hazırlamışlar.

Müşteriler işlerin yavaş olduğu bilinciyle temel ürün gruplarında senelik programlarla sipariş yerleştiriyor, uzun termin veriyor, gecikme halinde ceza uyguluyor. Kalite sorunları olacağı bilinciyle sıkılaştırılmış AQL (Acceptable Quality Level) yöntemini minör hata olmadan, üründe bölge ayrımı yapmadan %1 ila %2,5 majör hata sınırıyla uyguluyorlar. Sosyal ve çevre uygunluk konularında Türkiye’deki gibi ciddi bir denetim ve takip mekanizması yok, haksız rekabete konu olacak ölçüde kolay belgelendirme servisi alınabiliyor. Türkiye’de çevresel uygunluk kapsamında konuşulmayan parça boya siparişleri büyük adetlerle verilebiliyor.

Tek bir model ve iki ayrı yıkamadan 800.000 adetlik siparişler görülebiliyor. Dolayısıyla bant bir sefer rayına oturduğunda sürekli ve düzenli üretim, tekrara dayalı öğrenme sayesinde AQL %1 seviyesinde geçecek kaliteye ulaşılabiliyor. Küçük adetli siparişlere çok temkinli yaklaşıyorlar, dolayısıyla QIZ avantajının da etkisiyle genellikle Amerikan müşterilere servis veriliyor.

Çok fabrikalı yapılarda tuhaf şeklinde “izole adalar” durumu görülüyor. Tüm yöneticiler her şeyi çok iyi bildikleri için kimse yan tesiste benzer işin nasıl yapıldığına bakmıyor, dolayısıyla iyi uygulamaları yaygınlaştırmakta çok gecikiyorlar. Alfabe ve lisan farkı nedeniyle sektördeki gelişmeleri yakından takip konusunda Türkiye kadar hızlı değiller. Tekstil-hazır giyim teknolojisinde kabaca 20 yıl, temel mühendislik-yönetim bilimlerinde kabaca 30 yıl gerideler. Örneğin yıkamaların çok büyük kısmında otomatik dozaj sistemi yok, kesimhanelere otomatik kesici (cutter) yeni giriyor, planlamalar hala excel üzerinde yapılıyor, prim sistemlerinin çoğu zaman bir dayanağı yok, kalite yönetimi – yetenek yönetimi – bant dengesi gibi temel konularda büyük eksikler var.

Doğru bilgi almakta çok sıkıntı çekiliyor, inkar yaygın, dolaylı anlatım biçimi sevildiği için benim gibi doğrudan olanlara hayat zorlaşıyor. Çok fazla konuşuluyor, hatta kimi zaman konuşmaktan iş yapacak zaman kalmayabiliyor. Hiyerarşi fikri neredeyse kast örgütü kadar katı olarak iliklerine işlemiş. Bir yerde işçinin bir işi yanlış yaptığını gördüğünüzde işçiye değil, bulabilirseniz ustasına söyleyeceksiniz; ustası işçiye gitmek yerine müdürüne danışmaya gidecek; sonra değerlendirme yapılacak, nihayet karar verip işçiye gittiğinizde iş çoktan bitmiş olacak…

Kendi gözlemime göre işçide bir sorun yok, çoğunu Türkiye’dekilerden hızlı buluyorum ama usta ve müdürlerde “değişime direnç” özelinde büyük sıkıntı var. Uygun bir sistem kararlılıkla uygulanırsa başarılı olunacağını düşünüyorum. Uygun ve kararlılıkla dediğinizde Türk yönetici (bant ustası seviyesine kadar) ihtiyacı ortaya çıkıyor. Burada dört tip Türk profili ayırt edebildim. Birincisi satın almaya gelenler, ikincisi satmaya gelenler, üçüncüsü üretime gelenler, dördüncüsü çalışmaya gelenler. Çalışmaya gelenleri kendi içinde ikiye ayırıyorum: birincisi araziye uyanlar (zaman dolduralım, ne kadar uzun sürse kardır) ve ikincisi başarmayagelenler…

Ülke açısından…

Küresel anlamda hazır giyim siparişleri Mısır’a akıyor. Mısır’da örme ve denim çok yaygın, kumaş fabrikaları açılmaya başlamış. Trikoyu çok duymuyorum, fırsat olabilir. Mısır’a gelen siparişler büyük ölçekli olduğu için kapasite önem kazanıyor. Dolayısıyla yüksek kapasiteli şirketler neredeyse pazarlama yapmadan ve hatta gelen müşterileri/siparişleri seçerek çalışabiliyorlar. Kurumsal kimlik, müşteriye sunum hatta fabrikaları gezdirme tarzına varıncaya kadar Türkiye’dekine çok daha amatör bir yapı var.

Ülkeye yabancı yatırımcı akını var. Çinliler, Bengaller, Sri Lankalılar ve tabii ki Türkler geliyor. Türk yatırımcı sayısının 1700 olduğu konuşuluyor. Yabancı yatırımcılar, kendi ülkelerindeki fabrikalarını söküp buraya taşıyor veya tamamen yeni ve sürdürülebilir temalı yatırım yapıyorlar, beraberinde disiplin ve eğitim sağlıyorlar. Birkaç sene içinde Mısır’da kapasite paylaşım yapısı önemli ölçüde değişeceğe benziyor. Dolayısıyla Mısır’daki mevcut şirketlerin modernizasyon-sistem-yeni yatırım yapmaları kaçınılmaz görünüyor.

Son artışla birlikte asgari ücret 6000 EGP (130USD), mühendis maaşları 7000 EGP ve Türkçe tercüman maaşları 15000 EGP seviyelerinde. Türk yatırımcılarla birlikte Türkçe tercümanlar, İngilizce bilen inspektörler kıymete bindi, iş değiştirmeler ve tarife artışları yaşanıyor. Aynı zamanda burada çalışan Türk yöneticiler için de iş değiştirme alternatifleri çoğalıyor. Diğer yandan senelerce İngilizce bilen Tekstil Mühendisi kariyeri artık Arapça bilen Endüstri Mühendisine doğru evriliyor, Gaziantep-Şanlıurfa-Mardin yörelerinden Arapça bilen ustalara ve hatta konfeksiyon görgüsü olan Suriyelilere olan ilgi artıyor.

Yıl sonunda Mısır hükümetinin ihracattaki vergi iadesini %10’dan %3’e düşürmesi sektörde önemli bir çalkalanmaya neden oldu. Bazı firmaların 2024 ikinci yarıya dair ödemelerin azalması nedeniyle batması gündeme geldi. Bu durumda bazı siparişlerin sürpriz şekilde ayakta kalan diğer firmalara devri söz konusu olabilir. Vadeli satışı yapılan yazılım-makine-ekipman gibi yatırım ürünlerinin tahsilatlarında gecikmeler veya aksamalar görülebilir.

Her şeye rağmen önemli ve heyecanlı bir deneyim olduğunu söylemeliyim.
Asla kolay değil ama zoru başarmanın keyfi sahiden paha biçilmez.

Sterilizasyon Hizmet Alım İşinde Sınır Değerin Hatalı Hesaplanması?

Yazar:

Mehmet ATASEVER

24 Ocak 2025

Sterilizasyon Hizmet Alım İşinde Sınır Değerin Hatalı Hesaplanması Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Sterilizasyon Hizmet Alım İşinde Sınır Değerin Hatalı Hesaplanması?

İtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; 2024/1450277 ihale kayıt numaralı 12 aylık sterilizasyon ihalesine teklif verdikleri, 25.11.2024 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararına göre idarece hesaplanan sınır değer tutarının altında olduğu için tekliflerinin açıklama istenilmeksizin reddedildiği, başvuruya konu ihalenin yaklaşık maliyetinin 3.009.880,44TL olarak hesaplandığı, EKAP sınır değer hesaplama modülü kullanılarak yapılan hesaplama neticesinde sınır değerin 1.920.048,37TL olması gerektiği, ancak idare tarafından sınır değerin 2.607.904,00TL (kârsız yaklaşık maliyet) olarak belirlendiği, idarece sınır değerin yanlış hesaplandığı bu nedenle tekliflerinin sınır değer tutarının altında kaldığı, EKAP sınır değer hesaplama modülü kullanılarak sınır değerin yeniden hesaplaması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Konu İle İlgili Yayımlanan Emsal Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;

Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; ………. Üniversitesi Ağız ve Diş Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürlüğü Sterilizasyon Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi’nin “Tanım” başlıklı 2’nci maddesinde “İhaleye konu olan hizmet; ………… Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi ile Ağız ve Diş Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin sterilizasyon bölümlerinde hizmet alımı yoluyla şartnamelerde tanımlanan hizmetlerin yapılmasıdır. Sterilizasyon Ünitesinin işletilmesi, birimde bulunan cihazların 7/24 çalışır vaziyette hazır tutulması ve gerekli temizliklerinin yapılarak cihazda kullanılacak sarf malzemelerin hazırlanması, birimin genel temizliğinin talimatlara uygun şekilde yapılması, Fakülteye ve Müdürlüğe bağlı tüm birimlerden malzemelerin toplanması veya gelecek olan alet ve malzemelerin kontrol edilerek teslim alınması, yıkanması, kontrol ve bakımı, etiketlenmesi, paketlenmesi, steril edilmesi, depolanması, steril edilecek tüm malzemelerin lazer cihazı ile kodlanması ve yapılan tüm işlemlerin objektif kriterlerle dokümante edilmesi, istenildiğinde ilgili birimlere teslim edilmesi, gerekli malzemenin kullanımı, kullanılan malzemelerin dezenfeksiyonu, sterilizasyon birimindeki üst zemin ve cihazların temizliği, cihazların yetkili servisçe periyodik bakımının sağlanması, kullanılan sarf malzemelerin temini ile ilgili tüm bu hizmetlerin 12 ay (On iki ay) boyunca takip edilip gerçekleştirilmesi.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Amaç” başlıklı 3’üncü maddesinde “Bu hizmet alımının amacı, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi’nde şartnamede belirtilmiş olan; Nitelikli ve eğitimli personel ile birlikte kurumumuzun çalışma biçimine uygun paketleri, sterilizasyon prosesine uygun olarak (kliniklerinde gerçekleştirilen tüm işlemlerde enfeksiyonları önlemek için Uluslararası istenilen düzeyde sterilizasyonunu sağlamak) ve Merkezi Sterilizasyon Ünitesi’nde yapılan tüm işlemleri tamamının objektif kriterlere göre sterilizasyon yönetimi işletim sistemi yazılımı ile kesintisiz ve verimli bir biçimde takip edilmesini sağlamak (dokümante etmek), sterilizasyon süreç testleri ile doğrulamaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Hizmet Kapsamında Çalıştırılacak Personel” başlıklı 6’ncı maddesinde “6. Sterilizasyon Personeli: Sterilizasyon ünitesinde çalışacaktır. Sterilizasyon konusunda eğitim almış sertifikalı (Biyosidal Ürün Uygulayıcı Sertifikası olmak veya işbaşı yaptıktan sonra yapılacak olan eğitimden başarılı olmak) en az ilköğretim mezunu tercihen Sağlık Meslek Lisesi veya üstü olmalıdır. Personel maaşları, her ayın ilk 15 iş günü içinde personele ödenmelidir.

…

6.2. Çalışan personel için günlük net olarak 105,00 TL yemek ücreti ve 36,00 TL yol ücreti çalışılan her gün için ödenecektir. Fiyat farkı hesaplaması olarak yemek ücreti SKS tarafından, yol ücreti Uşak Belediyesi rayicini göre hesaplanacaktır…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Yetkili Servisçe Bakım Onarım” başlıklı 11’inci maddesinde “Bakım Onarım İşi; *2 Adet Trans marka Otoklav (TR555CM1212101506 ve TR555CM1215121619 seri nolu) Periyodik Bakım Onarım ve 2 Adet Getinge marka Yıkama Cihazı (WAA062302 ve WAA076503 seri nolu) Periyodik Bakım Onarımını 3 Aylık sürelerle (yılda 4 defa olmak şartı ile) Yetkili kuruluşlara yaptıracaktır…” düzenlemesi yer almaktadır

Başvuruya konu ihalenin ……… Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Başhekimliği tarafından gerçekleştirilen “2024/1450277 İhale Kayıt Numaralı 12 Aylık Sterilizasyon” işi olduğu, bahse konu ihalenin 22.11.2024 tarihinde açık ihale usulü ile elektronik ihale olarak gerçekleştirildiği, ihalede 4 adet ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği, ihalede yaklaşık maliyetin 3.009.880,44TL olarak hesaplandığı, 25.11.2024 tarihli ihale komisyonu kararına göre ihaleye 2 isteklinin teklif verdiği ve sınır değerin 2.607.904,00TL olarak belirlendiği, sınır değerin altında teklif sunan başvuru sahibi …………. Grup Sağlık Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin açıklama istenilmeksizin reddedildiği, ihalenin sınır değerin üstünde teklif sunan …………. İç ve Dış Ticaret Pazarlama Temizlik Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı görülmüştür.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan yaklaşık maliyetin belirlenmesine yönelik belgeler çerçevesinde yapılan incelemede; idarenin yaklaşık maliyetinin iki iş kaleminden oluştuğu, bu iş kalemlerinden birinin “işçilik”, diğerinin ise “2 adet yıkama ve 2 adet otoklav cihazı bakım onarım” olduğu, yaklaşık maliyetin piyasa fiyat araştırması ve aynı idarenin önceki yılda yaptığı benzer nitelikteki ihaleye ait fiyatların güncellenmesi esas alınarak işçilik için 1.311.702,60TL, yıkama ve otoklav cihazı bakım onarım işi için 1.698.177,84TL olmak üzere toplam 3.009.880,44 TL olarak belirlendiği görülmüştür.

25.11.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ve şikâyet başvurusu üzerine idarece verilen cevabi yazıya göre; idarenin söz konusu ihaleyi personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesi olarak belirleyip, kâr hariç yaklaşık maliyet tutarını sınır değer (2.607.904,00TL) olarak belirlediği ve İdari Şartname’nin 33’üncü maddesine göre sınır değerin altında teklif sunan başvuru sahibi isteklinin teklifini açıklama istenilmeksizin reddettiği anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihalenin sterilizasyon işi olduğu, tam zamanlı olarak ihalede çalıştırılacak personel sayısının (3) ihale dokümanında belirlendiği, asgari işçilik giderinin yaklaşık maliyetin %70’ini geçmediği, dolayısıyla söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarında ise sınır değerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1.2’nci maddesi doğrultusunda hesaplanması gerektiği, buna göre EKAP Sınır Değer Hesaplama Modülü ile yapılan hesaplama neticesinde sınır değerin 1.920.048,37TL olduğu tespit edilmiştir.

Netice olarak, idarenin başvuruya konu ihaleye ait sınır değeri hatalı hesapladığı ve hatalı hesaplanan tutarı esas alarak başvuru sahibi isteklinin teklifini sınır değerin altında olduğu için reddettiğine yönelik idari işlemin mevzuata uygun olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Mehmet ATASEVER

Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı

Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi

Mhatasever@gmail.com

Mehmetatasever.org

İnsan Kaynakları Profesyonelleri Kendini Nasıl Geliştirir?

Yazar:

Karen Kalustyan

24 Ocak 2025

İnsan Kaynakları Profesyonelleri Kendini Nasıl Geliştirir — İnsan Kaynakları Profesyonelleri Kendini Nasıl Geliştirir

İnsan Kaynakları Profesyonelleri Kendini Nasıl Geliştirir?

Karen Kalustyan

Modern iş dünyasında, İnsan Kaynakları (IK) profesyonelleri, organizasyonların hem stratejik hem de operasyonel seviyede başarısını şekillendiren temel bir rol oynar. Bu profesyoneller, ışe alım süreçlerinden şirket kültürünün oluşturulmasına, çalışan bağlılığını artıracak politikaları belirlemekten organizasyonel değişimleri yönetmeye kadar geniş bir sorumluluk alanına sahiptir. Ancak, teknolojinin, şirket yapılarının ve çalışma modellerinin hızla değiştiği bir dönemde, bu rollerin etkili bir şekilde yerine getirilmesi için sürekli bir gelişim kaçınılmazdır. Değişen iş dünyası, IK profesyonellerinin kendilerini yenilemesini ve yeni yetkinlikler edinmesini zorunlu kılıyor. Peki, bir IK profesyoneli kendini nasıl geliştirir? Gelin, bu sorunun yanıtını derinlemesine inceleyelim.

Kendine Yatırım Yap: Öğrenmekten Vazgeçme

Bir IK profesyoneli olarak bilginin gücüne her zaman inanmalısınız. Profesyonel sertifikasyon programları, kariyerinizde fark yaratacak kapılar açabilir. Örneğin, SHRM (Society for Human Resource Management) veya CIPD (Chartered Institute of Personnel and Development) gibi uluslararası sertifikasyon programları, hem bilgi hem de prestij sağlar. SHRM’in çalışan bağlılığı üzerine yayımladığı raporlar, bu alanda uzmanlaşan profesyonellerin çalışan memnuniyetini % 25 oranında artırdığını ortaya koyuyor.

Ayrıca, çevrimiçi platformların sunduğu esnek öğrenme fırsatlarından yararlanabilirsiniz. Coursera, LinkedIn Learning ve edX gibi platformlar, IK liderliği, şirket kültürü ve iş hukuku gibi konularda özel kurslar sunuyor. Bu platformlar, hem zamanınızı etkili bir şekilde kullanmanıza hem de şirketinize uygulayabileceğiniz pratik bilgiler edinmenize olanak tanır.

Teknolojiyi Kucakla

Dijital dönüşüm çağındayız ve bu durum IK alanını da derinden etkiliyor. İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri (HRIS), veri analitiği ve yapay zeka destekli ışe alım gibi teknolojiler, IK profesyonellerinin çalışma biçimlerini yeniden tanımlıyor. Gartner’ın 2023 raporuna göre, yapay zeka destekli ışe alım aracı kullanan şirketler, %45 daha hızlı uygun adaylar buluyor.

Teknolojiyi benimsemek, sadece işinizi kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda organizasyonunuzun stratejik karar alma süreçlerini de destekler. Veri analitiği becerilerinizi geliştirmek için Udemy veya DataCamp gibi platformlardan kurslar alabilirsiniz. Bu, sadece veri okuryazarlığınızı artırmakla kalmaz, aynı zamanda organizasyonel sorunlara yenilikçi çözümler üretmenizi sağlar.

Çevrenizi Genişletin: Networking Yapın

“Yanındaki beş kişinin ortalaması kadarsın” diye bir söz vardır. Bu, IK profesyonelleri için de geçerlidir. Farklı sektörlerden profesyonellerle bağlantı kurarak yeni bakış açıları kazanabilir ve güçlü bir destek ağı oluşturabilirsiniz. LinkedIn, profesyonel bağlantılar kurmak ve sektörel gelişmeleri takip etmek için ideal bir platformdur. Ayrıca, SHRM konferansları gibi etkinliklere katılarak sektörün en yeni trendlerini öğrenebilir ve bilgi dağarcığınızı genişletebilirsiniz.

Çeşitliliği ve Dahil Etmeyi Sahiplenin

Dünyamız giderek daha kapsayıcı hale geliyor ve bu harika bir gelişme. McKinsey’in “Diversity Wins” raporuna göre, çeşitliliği benimseyen ekipler, %35 daha iyi performans gösteriyor. Çeşitlilik ve dahil etme konularında uzmanlaşmak, organizasyonunuzun yenilikçi ve güçlü bir yapıya sahip olmasını sağlar.

Bu alanda kendinizi geliştirmek için atölye çalışmalarına katılabilir veya “dahil edici liderlik” üzerine eğitimler alabilirsiniz. Dahil edici bir IK politikasi, hem çalışanların memnuniyetini artırır hem de organizasyonel hedeflere ulaşma konusunda daha yaratıcı çözümler sunar.

Liderlik Yolculuğunuzu Güçlendirin

IK profesyonelleri, organizasyonların sessiz liderleridir. İnsanları motive etmek, çatışmaları çözmek ve iş birliğini artırmak sizin elinizdedir. Empati odaklı liderlik, özellikle çalışanların bağlılığını artırmak için etkili bir yöntemdir. Harvard Business Review’da yayımlanan bir makaleye göre, empati odaklı liderlerin ekip performansı %20 daha yüksek oluyor.

Liderlik becerilerinizi geliştirmek için empati, kriz yönetimi ve etkili iletişim odaklı eğitimler alabilirsiniz. Bu beceriler, kriz anlarında sakin kalmanızı ve sorunlara hızlı, etkili çözümler bulmanızı sağlar.

Trendleri ve Hukuki Düzenlemeleri Takip Edin

İş dünyasında değişim kaçınılmazdır ve IK profesyonelleri bu değişimlerin merkezindedir. OECD’nin esnek çalışma modelleri üzerine yaptığı bir araştırmaya göre, bu modelleri benimseyen şirketlerde çalışan memnuniyeti %30 oranında artış gösteriyor.

Ayrıca, düzenli olarak iş hukuku seminerlerine katılarak güncel düzenlemeler konusunda bilgi sahibi olabilir ve organizasyonunuzun bu kurallara uyumunu sağlayabilirsiniz. Hukuki bilgilere hakim olmanız, hem şirketinizi korur hem de olası sorunları önceden önlemenizi sağlar.

Son Söz

Bir IK profesyoneli olarak her yeni gün, kendinizi geliştirmek için bir fırsattır. Bu gelişim süreci, sadece bireysel bir ilerleme değil, aynı zamanda çalıştığınız organizasyonun ve etkileşimde bulunduğunuz tüm bireylerin başarıya ulaşmasına katkıda bulunur. Kendinize yaptığınız her yatırım, ekiplerinizin motivasyonunu artırır, şirketinizin vizyonuna yön verir ve sizi sektörünüzde öncü bir konuma taşır. Unutmayın, sürekli öğrenmek ve değişime ayak uydurmak sadece bir tercih değil, bir gerekliliktir. Geleceğin IK liderleri, bugünün öğrenenleri ve yenilikçileridir. Harekete geçin ve fark yaratın!

Lojistik Sektöründe Yeni Düzenleme: Yeşil Lojistik Belgesi Başvuru Gereklilikleri Yayınlandı

Yazar:

Satınalma Dergisi

23 Ocak 2025

Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Eğitimi Haber Lojistik Sektöründe Yeni Düzenleme Yeşil Lojistik Belgesi Başvuru Gereklilikleri Yayınlandı

Lojistik Sektöründe Yeni Düzenleme: Yeşil Lojistik Belgesi Başvuru Gereklilikleri Yayınlandı

Yeşil Lojistik Belgesi, taşımacılık faaliyetlerini ve sürdürülebilir lojistik faaliyetleri yürüten gerçek veya tüzel kişilere Bakanlık tarafından verilecek belgeyi ifade etmektedir.

21 Ocak 2025 tarihli ve 32789 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik değişikliği ile bazı hususlar değiştirilmiş ve ayrıca işletmelerin Yeşil Lojistik Belgesi başvurularında kullanacakları evraklar ve rapor formatı yayınlanmıştır. İlgili yönetmelik değişikliğine ulaşmak için tıklayınız:

“MADDE 7- (1) Bu Yönetmelik kapsamında belirlenen yeşil lojistik faaliyetler aşağıdaki şekildedir:
a) Başvurunun yapıldığı yılın bir önceki takvim yılında en az 200 adet kombine yük taşımacılığı veya 200 adet demiryolu ile intermodal taşımacılık seferi gerçekleştirmek.
b) İşletmenin enerji tüketiminin, 14/11/2020 tarihli ve 31304 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi Yönetmeliğine uygun şekilde yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrikten karşılandığını gösteren Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesine (YEK-G) veya Uluslararası Yeşil Enerji Sertifikasına (I-REC) sahip olmak.
c) İşletmenin merkez ofisi, şubeleri ve/veya depo, antrepo ve benzeri tesislerinde kullandığı iklimlendirme süreçlerinde 15/10/2024 tarihli ve 32693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında Düşük Küresel Isınma Potansiyeli (KIP) değerine sahip gazlar içeren iklimlendirme sistemleri kullanmak.
ç) Yıllık asgari %5 oranında yeşil paketleme faaliyeti yürütmek.
d) Orman Genel Müdürlüğüne veya Orman Genel Müdürlüğü ile protokolü bulunan kurum veya derneklere Türkiye genelinde uygun bulunan ağaçlandırma sahaları için veya kamu kurumları ile STK’ların hatıra ormanlarına yılda en az 500 adet fidan bağışı yapmak.
e) İşletmenin kullandığı merkez ofis, şube ve/veya depo, antrepo ve benzeri tesislerin en az birinin içerisinde oluşan atıkların yönetimine yönelik 12/7/2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında sıfır atık yönetim sistemine sahip olmak.
f) Ulusal/uluslararası akreditasyon kuruluşunca akredite olmuş kuruluşlardan alınan ve başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en çok iki takvim yılı öncesine ait ISO 14046 Su Ayak İzi doğrulama beyanına sahip olmak.
g) Ulusal/uluslararası akreditasyon kuruluşunca akredite olmuş kuruluşlardan alınan ve başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en az bir takvim yılı geçerliliği bulunan ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak.
ğ) Ulusal/uluslararası akreditasyon kuruluşunca akredite olmuş kuruluşlardan alınan ve başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en az bir takvim yılı geçerliliği bulunan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak.
h) Ulusal/uluslararası akreditasyon kuruluşunca akredite olmuş kuruluşlardan alınan ve başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en çok iki takvim yılı öncesine ait ISO 14064 Karbon Ayak İzi doğrulama beyanına sahip olmak.
(2) Yeşil Lojistik Belgesi için başvuru yapacaklar başvurularında kombine yük taşımacılığı veya demiryolu ile intermodal taşımacılık seferlerinden herhangi birini sunarlar.”

Yönetmelikte Yeşil Lojistik Belgesi için firmaların haiz olması gereken özellikler ve başvuru koşulları detaylı biçimde açıklanmıştır. Madde 16, Geçici Madde 2’de;

“(2) Bu maddenin yayımı tarihinde geçerli Yeşil Lojistik Belgesi sahibi olan işletmelerin Bakanlığa sunmuş oldukları ISO 14046 Su Ayak İzi Yönetim Sistemi, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, ISO 14064 Sera Gazı Yönetim Sistemi belgeleri geçerlilik süreleri boyunca uygun kabul edilir. Geçerlilik süresi dolan ISO belgesi sahibi işletmelerin 7 nci maddenin birinci fıkrasının (f), (g), (ğ) ve (h) bentleri kapsamında yeni belgelerini edinmeleri ve düzenlenen güncel belgeleri Bakanlığa göndermeleri gerekir.”

Bu sebeple başvurularda yukarıda sunulan belgelerin güncel tarihli versiyonlarının bakanlığa gönderilmesi gerekmektedir.

Bu yönetmelik ekinde yer alan Yeşil Lojistik Belgesi için hazırlanacak raporun formatı aşağıda sunulmuştur:

EK-2

Yeşil Lojistik Belgesi Rapor Formatı

Genel Durum

1.1. İşletmeye Ait Genel Bilgiler

1.2. İşletmeye Ait Tesis Bilgileri

1.3. İşletmeye Ait İş Birimleri

1.4. İş Modeli ve Organizasyonu

1.5. İnsan Kaynakları

1.6. Ana Ticari Faaliyetler

1.7. Ekonomik Görünüm

1.8. Müşteri İlişkileri ve Portföyü

1.9. Tedarikçi Yönetimi

1.10. Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri

Sorumluluklar ve Kaynaklar

2.1. İşletme Çevresel Sorumluluk Dağılımı

2.2. Çevre ve Sosyal Kaynak Maliyetleri

Çevre Yönetimi

3.1. Çevresel Boyutları ve Yasal Gereklilikler

3.2. Çevre Yasal Düzenlemeleri ve Takibi

3.3. Çevresel Risk Analizleri

3.4. Çevresel Performans Göstergeleri

3.5. Muafiyet, izin ve Lisanslar

Çevre Raporu

4.1. Enerji, Doğal Kaynakların Korunması ve Kullanımı

4.1.1. Doğal Kaynak Kullanımı ve Analizleri

4.1.2. Enerji Tasarruf Programları ve Sonuçları

4.1.3. Su Tasarruf Programlan ve Yeniden Kullanım

4.2. Sera Gazları Yönetimi

4.2.1. Sera Gazı Envanteri

4.2.2. Sera Gazı Emisyon Azaltımı veya Uzaklaştırılmasına Yönelik Çalışmalar ve Faaliyetler

4.3. Kirliliğin Önlenmesi

4.3.1. Su Kirliliği Kontrolü

4.3.2. Yüzey Yağmur Sularının Kontrolü ve Etkileri

4.3.3. Hava Kirliliği Kontrolü

4.3.4. Çevre Kazaları ve Takipleri

4.4. Atık Yönetimi

4.4.1. İşletme Atıklarının Azaltılması Eylem Planı

4.4.2. Belirlenen Atik Hedefleri Kapsamında Son Üç Yıllık Analiz

4.5. Enerji Yönetimi (Yenilenebilir Enerji Üretimi /Tüketimi)

4.5.1. Yenilenebilir Enerji Üretimi/Tüketimine Yönelik Çalışmalar

4.5.2. Enerji Tüketim Analizi

4.6. Çalışan Eğitimi

En İyi Uygulamalar
Sosyal Sorumluluk Projeleri
Sürdürülebilirlik Planı

UYGULAMA AĞIRLIKLI EĞİTİMLER – VAKA TABANLI İÇERİKLER

Türkiye’nin Her Yerinde Bire Bir (1-1) Yönetici Ekibi ve Şirket Eğitimleri

-> EĞİTİMLERİNİZ İÇİN DOĞRU TEKLİF ALIN -> egitim@satinalmadergisi.com

-> Eğitim Kataloğunu İndirebilirsiniz -> https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf

GELİŞİM İÇİN EKİBİNİZE DÜZENLİ EĞİTİMLER VERİN

Binalarda Yangın Sistemi Nasıl Olmalı, Yangınlara Nasıl Müdahale Edilmeli?

Yazar:

Satınalma Dergisi

23 Ocak 2025

Binalarda Yangın Sistemi Nasıl Olmalı, Yangınlara Nasıl Müdahale Edilmeli?

Yangına karşı nasıl önlem alınması gerektiğini anlatan İSG Uzmanı Dr. Rüştü Uçan, 4 katlı veya daha yüksek binalarda yangın tüplerinin, her 25 metrede bir yerleştirilmesi, bu tüplerin yerden 30-40 cm yukarıda, duvara asılı bir şekilde bulunması gerektiğini kaydetti.

Yangın söndürme tüplerinden kaçış yollarına kadar birçok kritik detaya dikkat çeken Uçan, “Her binada en az iki yangın merdiveni bulunması gereklidir. Katlarda kat planı yer almalı. Bu plan, her kattaki kişilerin nasıl tahliye olacağını ve hangi yollardan kurtulacaklarını göstermeli.” diye konuştu.

4 katlı ve üzeri binalarda yangın önlemlerin zorunlu olduğunu ifade eden Dr. Uçan, “Yangın anında tüm bu sistemlerin eksiksiz çalışması şart.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, yangına karşı nasıl önlem alınması gerektiğini anlattı.

Koridor Uzunluğu 25 Metreyi Geçiyorsa, 2 veya 3 Tüp Yerleştirilebilir

Bir binada yangına karşı nasıl önlem alınması gerektiğine işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Öncelikle, 4 katlı veya daha yüksek binalarda alınması gereken yangın önlemlerine bir örnek üzerinden bakalım. İlk olarak, binalarda yangın tüplerinin bulunması gerekiyor. Yangın tüpleri, her 25 metrede bir yerleştirilmelidir. Bu tüpler, yerden 30-40 cm yukarıda, duvara asılı bir şekilde bulunmalıdır ve düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Eğer koridor uzunluğu 25 metreyi geçiyorsa, 2 veya 3 tüp yerleştirilebilir. Bu durum, binanın büyüklüğüne ve yapısına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.” dedi.

Her Binada En Az İki Yangın Merdiveni Bulunması Gerekli

Yangın merdivenlerinin önemine dikkat çeken Uçan, “Her binada en az iki yangın merdiveni bulunması gereklidir. Binanın büyüklüğüne bağlı olarak bu sayı artabilir; örneğin, bazı binalarda üç yangın merdiveni bulunabilir. Katlarda kat planı yer almalı. Bu plan, her kattaki kişilerin nasıl tahliye olacağını ve hangi yollardan kurtulacaklarını göstermeli. Bir binaya, otele ya da hastaneye gittiğimizde bu tür bilgilendirmeleri mutlaka incelemeliyiz. Bu bilgiler, yangın anında nasıl hareket edeceğimizi bilmemiz açısından oldukça önemlidir.” diye konuştu.

Acil Yardım Butonu ve Yangın Dolabı Bulunmalı!

Acil durum butonuna da dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, şöyle devam etti:

“Bu buton kırılarak yangın başladığına dair uyarı verilmeli. Bu uyarı, yüksek sesle duyulabilir ve böylece hızlı bir şekilde harekete geçilmiş olur. Türkiye’deki en büyük sorunlardan biri de olay anında, özellikle karanlıkta, bu tür talimatları okumanın mümkün olmaması. Acil çıkış ışığı olmalı ve elektrikler kesildiği anda akü, jeneratör, batarya…gibi sistemlerle beslenerek çıkış yönünü göstermeli. Binalarda yangın dolabı bulunmalı. Yangın dolabının içinde genellikle 25 metre uzunluğunda bir alana erişim sağlayan hortum olmalı.”

Yangın Merdivenlerinin Bulunduğu Alanlara Eşya Konulmamalı

Yangın merdivenlerinin kapısının kilitli olmamasının önemine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Yangın merdivenleri binanın dışında çelikten yapılmış olabilir ya da içeride konumlandırılmış olabilir. Bu merdivenler, acil durumlarda insanların tahliye edilmesi için çok önemlidir. Ancak ne yazık ki apartmanlarda yangın merdivenlerinin bulunduğu alanlara eşya koyuluyor. Bu kesinlikle yapılmamalıdır. Yangın planının uygulandığı bu alanlar tamamen boş bırakılmalıdır, çünkü kaçış anında bu eşyalar ciddi engeller oluşturabilir. Ayrıca her katta, o katın kaçıncı kat olduğunu belirten bir işaret bulunmalıdır.” dedi.

Fıskiye Sistemleri ve Duman Dedektörleri Erken Müdahale İçin Kritik!

Normal apartmanlarda sprink (fıskiye) sistemlerinin gerekmeyebileceğini ancak birçok kişinin bulunduğu binalarda sprinklerin de olması gerektiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Yangın anında alarm devreye girdiğinde ya da duman algılandığında bu sistemler otomatik olarak çalışır. İçlerindeki cam bir güvenlik mekanizmasıyla kırılır ve su püskürterek yangını bastırır. Bu sayede yangının yayılması önlenmiş olur. Bu sistemler, yangın güvenliği açısından oldukça önemlidir. Duman dedektörü de olmalıdır. Bu dedektörler, dumanı algıladığı anda alarm veriyor ve sistem devreye giriyor. Bu da yangın anında erken müdahale için kritik bir role sahip.” şeklinde konuştu.

Düzenli Kontrol ve Bakım Şart!

Yangın pompasının aylık olarak test edilmesi ve yılda bir kez kapsamlı bakımdan geçirilmesi, yangın algılama sisitemlerinde duman ve ısı sensörlerinin 6 ayda bir kontrol edilmesi ve gerektiğinde kalibrasyon yapılması, yangın alarm panosunun da aylık olarak kontrol edilerek sistemin çalışır durumda olduğunun raporlanması gerektiğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, sprink sistemlerinin yılda bir kez uzman ekiplerce kontrol edilerek test edilmesi gerektiğini ve kaçış yolları ile merdivenlerin de haftalık olarak denetlenmesi, kapıların açık ve engellerden arındırılmış olduğundan emin olunmasının önemini vurguladı.

Jeneratör Devreye Girerek Yangın Pompaları Hemen Çalışmalı!

Yangına müdahalede yangın pompalarının çok önemli olduğunu vurgulayan Uçan, “Yangın söndürme ve elektrik kesintisi durumunda hızlıca jeneratör devreye giriyor. Pompa fıskiyelerden yangın alanına su püskürtüyor. Elektriğin kesilmesiyle sistemin çalışmaması söz konusu olmamalı. Elektrikli jeneratörü yedekleyen dizel yakıtlı sistemler olmalı. Zaten yangın anında güvenlik protokolleri gereği elektrikler otomatik olarak kesiliyor. Elektrik kesildiği anda jeneratör devreye giriyor ve yangın pompaları hemen çalışmaya başlıyor. Büyük binalarda çok büyük su depoları bulunuyor. Bu depolarda yangın durumunda kullanılmak üzere özel bir alan var. Depolardaki su tamamen bitse bile, yangına özel ayrılan su miktarı bu durumu telafi ediyor. Bu sistemler, suyun kesintisiz bir şekilde kullanılmasını sağlıyor. Sprink sistemi çalışmaya başladığında, yangını bastırmak için su püskürtüyor. Ayrıca itfaiye ekipleri geldiğinde bu sistemler, itfaiyeye de destek sağlıyor.” dedi.

Tatbikatlar Önemli!

Dr. Uçan belirli periyotlarda tatbikatların da çok önemli olduğunu söyledi ve sistem denetim periyotlarını şu şekilde ifade etti:

Sprink Sistemleri:

Sprink sistemleri yılda bir kez uzman ekiplerce kontrol edilmeli ve test edilmelidir.

Yangın Pompa Grubu:

Yangın pompaları aylık olarak test edilmeli, yılda bir kez kapsamlı bakımdan geçirilmeli.

Yangın Algılama Sistemi:

Duman ve ısı sensörleri 6 ayda 1 kontrol edilmeli ve gerektiğinde kalibrasyon yapılmalı. Yangın alarm panosu, aylık olarak kontrol edilmeli, sistemin çalışır durumda olduğu raporlanmalı.

Kaçış Yolları ve Merdivenleri:

Haftalık olarak denetlenmeli, kapıların açık ve engellerden arındırılmış olduğundan emin olunmalıdır.

UYGULAMA AĞIRLIKLI EĞİTİMLER – VAKA TABANLI İÇERİKLER

Türkiye’nin Her Yerinde Bire Bir (1-1) ve Grup Eğitimleri

-> EĞİTİMLERİNİZ İÇİN DOĞRU TEKLİF ALIN -> egitim@satinalmadergisi.com

-> Eğitim Kataloğunu İndirebilirsiniz -> https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf

GELİŞİM İÇİN EKİBİNİZE DÜZENLİ EĞİTİMLER VERİN

Etkin Depo Envanter Yönetimi İçin 10+1 İpucu

Yazar:

Olgar ATASEVEN

23 Ocak 2025

Etkin Depo Envanter Yönetimi İçin 10+1 İpucu Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Etkin Depo Envanter Yönetimi İçin 10+1 İpucu

Türkiye ve öncelikle Marmara Bölgesi lojistik depolar konusunda merkez durumunda. Doğru yatırımlarla müteşebbisler için halen cazibesini koruyor. Diğer taraftan bu özel hizmet yatırımların yanısıra şirketlerin, fabrikaların da elinde bulunan önemli bir metrajda stoklama alanı bulunuyor. Dolayısı ile bu yazının konusu depolar ve içlerindeki envanterin doğru yönetimi. Hepimiz farkında olmasak da depolar, bir işletmenin operasyonel başarısında merkezi bir rol oynar. Etkili bir şekilde yönetilen bir depo, yalnızca düzen sağlamakla kalmaz; aynı zamanda maliyetleri düşürür, verimliliği artırır ve müşteri memnuniyetine doğrudan katkıda bulunur.

Ancak depo yönetimi, basit bir stoklama sürecinden çok daha fazlasını ifade eder. Doğru stratejilerle hem mevcut kaynaklarınızı en verimli şekilde kullanabilir hem de rekabet avantajı elde edebilirsiniz. İyi bir depo yönetimi sayesinde tedarik zincirinizin bütünlüğünü koruyabilir ve işletmenizin genel performansını güçlendirebilirsiniz. İşte depo envanter yönetiminizi bir üst seviyeye taşıyacak 10 temel ipucu ve bir bonus öneri!

1. Depo Alanınızı Akıllıca Planlayın

Değer ve para ile ölçebileceğiniz en önemli unsur metrekareleriniz. Deponuzun her santimetresi değerlidir. Alanın verimli bir şekilde planlanması, sadece fiziksel düzen değil, aynı zamanda iş gücü hareketlerini optimize etmeyi de içerir. Gereksiz adımların önüne geçmek için raf yerleşimlerini ve ürün erişimini dikkatlice düzenleyin. Ayrıca bu düzenleme, hem çalışanlarınızın işlerini daha hızlı tamamlamasını sağlar hem de ekipman kullanımında enerji tasarrufu yaratır.

Özellikle son yıllarda robot palet taşıyıcılar gibi son derece efektif uygulamalar ile raflar arasındaki mesafenin bile en optimumum için çalışılıyor. Hassas mühendisliklerle rafların sayısının nasıl arttırılabileceğine bakılıyor. Tüm bunlar anlayacağız en pahalı maliyet unsurunu doğru kullanmak üzerine yapılıyor.

2. Depoyu Uygun Şekilde Düzenleyin

Stok devir hızı hesaplaması işletmenin hangi ürününün hızlı hangisinin yavaş hareket ettiğini gösteriyor. Buradan yola çıkarak, hızlı hareket eden ürünlerin erişimi kolay, sık kullanılmayan ürünlerin ise daha az değerli alanlarda saklanmasını sağlayın. Bu, hem operasyonel süreleri kısaltır hem de iş gücünün daha verimli kullanılmasını mümkün kılar. Böyle bir düzenleme, ayrıca depo içinde daha az karışıklık yaratır ve ürünlerin yanlış raflara yerleştirilme riskini de azaltır.

3. Sezonluk Talepleri Önceden Planlayın

Talep değişikliklerini tahmin ederek, envanter seviyelerinizi uyumlu hale getirin. Geçmiş verilere dayalı olarak yapacağınız analizler, dönemsel yoğunluklara hazırlıklı olmanızı sağlar ve stok dışı kalma riskini azaltır. Mevsimsel talep dalgalanmalarına uygun bir strateji, müşteri memnuniyetini artırırken aşırı stok riskini de önler. Bunu yapabilmek için satış departmanı ile yakın çalışmak gerekiyor. Ama şirketin pazar dinamiklerini doğru okuması da gerekiyor.

4. Sürekli Değerlendirme ve Uyum Sağlayın

İşletme ihtiyaçları sürekli evrim geçirir. Deponuzun düzenini, stok yönetim süreçlerinizi ve teknolojik araçlarınızı düzenli olarak gözden geçirin. Daha verimli yöntemlere açık olun. Periyodik denetimler, depo operasyonlarınızdaki aksaklıkları hızlıca tespit etmenizi ve çözüm üretmenizi sağlar. Yani unutmayın değişmeyen tek şey var; o da değişim! Sürekli kendinizi ve sisteminizi gözden geçirin.

5. Raf ve Bölüm Konumlarını Netleştirin

Raf konumlarının belirgin ve sistematik olması, ürün erişimini hızlandırır. Özellikle büyük depolarda coğrafi bir harita oluşturmak, çalışanların ve teknolojik araçların (ör. WMS) süreçlerini kolaylaştırır. Bu sistem, yeni çalışanların hızlı adaptasyonuna da olanak tanır.

6. Barkod ve Etiketleme Sistemi Kullanın

Bunu burada yazmaya utanıyorum ama günümüzde hala çok basit yöntemlerle bu basit detaylara dahi dikkat etmeyen işletmeler var. Yapmayanlar için yazalım: Her bir ürünün doğru bir şekilde etiketlenmesi, hata oranlarını ciddi şekilde düşürür. Gelişmiş barkod ve RFID teknolojilerini kullanarak hem doğruluğu artırabilir hem de iş gücü maliyetlerini azaltabilirsiniz. Etiketleme sistemleri ayrıca envanter sayım süreçlerini de büyük ölçüde hızlandırır.

7. Çapraz Yükleme Uygulamalarını Keşfedin

Çapraz yükleme (cross-docking), stok çevrim süresini en aza indirir. Gelen malların doğrudan giden sevkiyatlara yönlendirilmesi, hem zamandan hem de depolama maliyetlerinden tasarruf sağlar. Bu yöntem, özellikle hızlı tüketim ürünleri gibi çabuk dönen stoklar için idealdir. Kritik hammaddeler hariç, zaten enflasyonist olmayan ekonomilerde çok stok tutmanın faydalı olduğunu da söylemek mümkün değil. En iyisi deponuzu çevik kılacak kadar stok ile hareket etmek.

8. Personel Eğitimini Önceliklendirin

Depo yönetim sistemlerini anlayan ve güvenli çalışma prensiplerine hakim personel, operasyonel hataları minimuma indirir. Eğitimlere yatırım yaparak ekiplerinizi güçlü birer operasyonel ortak haline getirin. Eğitim programları, çalışanların motivasyonunu da artırarak iş tatmini sağlar. Burada depo mavi yakalı çalışanları için eğitimi sağlamadan önce çalışanların tutundurulmasın da önemli bir başlık olmalı diye konuyu notumuza alalım.

9. Güvenlik Standartlarını Yüksek Tutun

Güvenli bir depo aynı zamanda düzenli ve verimli bir depodur. Çalışanlarınızı düzenli güvenlik eğitimlerine yönlendirerek, hem iş kazalarını önleyin hem de iş akışlarının aksamadan devam etmesini sağlayın. Güvenlik prosedürleri ayrıca ekipman ömrünü de uzatır. Ama malum cümleyi tekrarlayalım: önce insan!

10. Veri Tabanlı Kararlar Alın

Depo yönetim sistemlerini (WMS) entegre ederek stok hareketlerini gerçek zamanlı olarak takip edin. Bu, veriye dayalı karar almayı kolaylaştırır ve envanter optimizasyonunu mümkün kılar. Doğru veri, tedarik zinciri genelinde daha etkili kararlar almanızı sağlar. Bence bu da aslında yetmez. Hatta optimizasyon algoritmaları kullanmak çok önemli. Bu konuda ne yapabileceğinizi merak eden olursa doğrudan bana yazabilir.

ve, Bonus: Geri Dönüşüm ve Sürdürülebilirliği Entegre Edin

Depolar, atık üretimi konusunda büyük bir potansiyele sahiptir. Ambalajları yeniden değerlendirme, enerji tasarruflu ekipman kullanma ve sürdürülebilir depo süreçlerini benimseyerek çevresel etkiyi azaltabilirsiniz. Sürdürülebilirlik hem işletmenizin itibarını artırır hem de maliyet avantajları sağlar. Ayrıca, çevre dostu bir depo stratejisi, gelecekteki regülasyonlara uyum sağlamak için önemli bir adımdır.

Yukarıdaki ipuçları, depo operasyonlarınızı optimize etmeniz için güçlü bir temel sunar. Unutmayın, etkin bir depo yönetimi yalnızca bugünkü operasyonlarınızı değil, gelecekteki büyümenizi de destekler. Söylemiş olalım.

Olgar ATASEVEN

Girişimci, İş İnsanı, Yazar, Konuşmacı

olgar.ataseven@profesia.com.tr

Suriye ile Ticarette Yeni Yol Haritası Belirlenmeli

Yazar:

Hüseyin Cahit Soysal

23 Ocak 2025

Suriye ile Ticarette Yeni Yol Haritası Belirlenmeli

Hüseyin Cahit SOYSAL
ÜNSPED Gümrük Müşavirliği ve Lojistik Hizmetler A.Ş.
Yönetim Kurulu Üyesi

2010’lu yıllarda, neredeyse Arap dünyasının tümünde, sonraları “Arap Baharı” diye adlandırılan bir dizi hükümet karşıtı protestolar ve ayaklanmalar başlamıştı. Aşırı derecede yoksullaşmış bu ülkelerde devlet yapılarındaki bozulmalar sonucu yolsuzlukları da artırmış; bu durum halk ayaklanmalarını tetiklemişti. Bu ayaklanmalar, 2012’nin ortalarından itibaren hükümet yanlısı milisler, karşı göstericiler ve ordular tarafından şiddetle bastırıldı.

Suriye İle Ticarette Yeni Yol Haritası Belirlenmeli

Ancak, Suriye’de farklı bir süreç yaşandı. 1970’ten beri Baas Partisi ve onun başındaki Hafız Esad ve Beşşar Esad yönetiminde bir dini mezhebin boyunduruğu altında ve nepotizim batağında yaşayan ülke vatandaşları yatıştırılamadı ve muhalifler onlarca gerilla grubuna dağılarak iktidarı devirmeye çalıştı. Ülke, 2024 yılının Aralık ayında “Heyetül Tahriri Şam” ve müttefiklerinin kontrolüne geçti. Şimdi geçici bir hükümetin kontrolündeki ülkede bir kurucu meclis oluşturulmasına ve bu meclisin bir anayasa hazırlamasına çalışılıyor.

13 yıl süren iç savaş sırasında Suriye ekonomisi tam olarak batmış görünüyor. Elektrik santralleri bombalanmış; su temin edilen barajlar eski işlevlerini kaybetmiş durumda. Laskiye gibi en önemli kentlerine bile günde bir saat elektrik verilebiliyor. Zaten küresel düzeyde önem arz etmeyen boyutlarda petrol üretimi dışında bir sanayi tesisine sahip olmayan Suriye, bir “tarım ülkesi” konumunda iken, iç savaşın yarattığı güvensizlik ortamı ve iç-dış göçler mevcut tarım alanlarının da atıl kalmasına yol açmıştı.

Yeni hükümetin ilk icraatlarından birisi gümrük vergilerini yükseltmek oldu. Böylece ilk aşamada, tarım ülkesiyken bile hububat ithalatçısı konumuna düşen ülkede tarımın yeniden canlandırılması hedefleniyor. Ancak, neredeyse sıfır kasa ile ülke yönetimini ele geçiren hükümetin ciddi bir kaynak sıkıntısı yaşadığı da bir gerçek.

Bu nedenle, ülkenin dış ticaretinin irdelenmesinde de yarar var:

Tablonun incelenmesinden de görüleceği gibi, on yıldan beri ülkenin yıllık ithalatı 4 -5 milyar dolar düzeyinde seyrederken, ihracatı 1 milyar doları bile yakalayamıyor. Yoğunlukla makina, demir-çelik ürünleri, plastikler, elektrikli cihazlar, kumanya malzemesi ithal etmekle birlikte, hububat, hayvan yemi gibi tarım ürünleri de Suriye’nin önemli ithal kalemleri içinde yer alıyor. Ülkenin düşük düzeydeki ihracatının başlıca kalemlerini ise hayvansal ve bitkisel yağlar, yaş meyve ve sebze, pamuk ve pamuk ipliği, yağlı tohumlar, örülmemiş giyim eşyası ve bakırdan mamul eşya oluşturuyor.

Ülkenin Türkiye olan ticaretine bakıldığında şöyle bir tabloyla karşı karşıya kalıyoruz:

Görüldüğü gibi, Suriye’nin Türkiye’den yaptığı toplam ithalat neredeyse ülkenin toplam ithalatının üçte birini oluşturuyor. İhracatının yarısı da sadece Türkiye’ye gerçekleştiriliyor. 2024 yılında Suriye’ye ihracatımız 2,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aynı yıl bu ülkeden de 100 milyon dolarlık ithalat yaptık. Türkiye ile Suriye arasındaki dış ticaretin kalemleri de neredeyse ülkenin genel dış ticaretindeki kalemlerle bire bir örtüşüyor.

Tablo böyle olunca, “Bu ülkenin kısa vadede büyük bir dış ticaret partneri olması beklenmemeli” diye düşünenler olacaktır. Ancak, sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için diğer etmenlerin de irdelenmesinde yarar var.

Şöyle ki;

İç savaş döneminde ülkenin yetişmiş insan gücünün neredeyse % 70’i ülke dışına göç etti. Bunların en azından yarısının tekrar ülkelerine dönmeleri ve üretime yönetici kadrosu olarak katkı sunmaya başlamaları beklenmektedir.
Yapılan araştırmalara göre iç savaş yıllarında 13 -14 milyon Suriye vatandaşı evini terk etti. Bunların yarısına yakını diğer ülkelere sığındı. Bu rakamlar son on yıllarda yaşanan en büyük göç hareketi olarak değerlendiriliyor. Yeni hükümet vatandaşlarını geri çağırırken, ülke içindeki köy ve kasabalarına geri dönmeleri halinde bu vatandaşlarının ellerinden alınan toprakların ve atölyelerin tekrar kendilerine verileceği sözünü verdi. Bu çağrı yankı bulursa, en az 6-7 milyon Suriye vatandaşının ülkelerine dönmesi olasılıdır. Bu durum, ülkede hem üretimde istihdam artışı gerçekleştirecek hem de önemli bir tüketici kaynağı yaratmış olacaktır.
Hem Türkiye’de hem de Batı Avrupa ülkelerinde “Suriyeli Sığınmacı Sorunu” en önemli gündem maddelerinden birisini oluşturuyor. Avrupa Birliği bu akımın durması ve sığınmacıların Türkiye’de oluşturulacak insan barajına takılması için ciddi çaba sarf ediyor. Bu amaçla, Avrupa Birliği Türkiye’ye 4- 5 milyar AVRO kaynak sağlamış durumda. Suriyeli sığınmacılardan bu kadar korkan Avrupa Birliği’nin, ülkelerindeki sığınmacıların tekrar Suriye’ye dönmesi ve bu akımın son bulması karşılığında Suriye hükümetine cömert yardımlar yapması olasılığı ortada duruyor.
İç savaş nedeniyle Suriye’deki evler, iş yerleri, okul ve hastaneler, kamu binaları yıkıma uğradı. Su, kanalizasyon, telekomünikasyon, elektrik üretim ve dağıtımı gibi alanlarda da ciddi yatırımlar yapılması zorunlu görünüyor. Yapılan analizlere göre, Suriye’nin yeniden yapılanma ve inşa maliyetinin yaklaşık 400 milyar doları bulacağı; bunun yüzde 65’inin konut sektörü yatırımlarından oluşacağı tahmin ediliyor. Bu meblağ bir anda sağlanamazsa bile, Dünya Bankası ve Asya Kalkınma Bankası gibi finans kuruluşlarının kademeli olarak bu alanda Suriye’ye ciddi krediler açması beklenmektedir. Demir-çelik, bakır ve bakır kablo, fiberoptik kablo, çimento, inşaat malzemeleri, seramik mamulleri, yer döşemeleri gibi alanlarda karşılaştırmalı üstünlüğü bulunan Türkiye’nin hemen yanı başındaki komşu ülkeye çok daha ehven fiyatlardan ve düşük navlun bedelleri ile bu ürünleri ulaştırması mümkün olabilecektir. Öte yandan, uluslararası yüzlerce ihale kazanmış Türk müteahhitlik şirketleri de rahatlıkla bu pazardan ciddi boyutlarda ihale alabilecektir.
Kısaca belirtmek gerekirse, dünya kamuoyunun beklentileri doğrultusunda, Suriye’nin yatırım bankalarından temin edeceği kaynaklarla 2025 yılından başlamak üzere yıllık ithalat tutarının 10 milyar dolarlara ulaşabileceği; inşaatlar nedeniyle hizmet ithalatı tutarının da yıllık 2 milyar dolardan az olmayabileceği söylenebilir.

Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, Türkiye – Suriye dış ticaret hacminin kısa süre içinde 8 – 10 milyar düzeyine erişmesi olasılığı masada durmaktadır. Önemli olan, zaman kaybetmeksizin, Suriye ile ticaret politikasının yeniden gözden geçirilmesi ve bu alanda yeni bir Suriye stratejisinin belirlenmesidir.