Pandemi sürecinde ve pandemi sonrasında tüm dünyada ortaya çıkan tedarik zinciri problemleri, tüm şirketlerin organizasyon yönetiminde ne kadar önemli bir kısım olduğunu fark ettikleri karmaşık bir yapı olarak karşımızda duruyor.
Tedarik zincirinin yönetiminde, kurumsal şirketlerin kullandığı KPI (Key Performance Indicators)’lar siparişin teslimata dönme süresi, zamanında teslimat oranı, stok devir hızı, envanterdeki gün sayısı gibi göstergelerdir ve matematiksel modellerle kurumsal şirketlerin tedarik zincirlerini nasıl yönettiklerini ölçtükleri ve karar alma mekanizmalarını şekillendiren performans göstergeleridir.
Günümüzde, Türkiye’deki kurumsal şirketlerin ilk ERP (kurumsal kaynak planlama) entegrasyonlarını planlarken bu sistemlerin kurulmasına liderlik eden finans yöneticileri ve IT ile el ele çalışan tedarik zinciri yöneticileri, yaklaşık 25 yıl önce belirlenmiş bu global parametreler ile halen bölümlerini yönetip şirketin önemli yatırım ve satınalma kararlarına da hem veri sağlıyor hem de şirket performansını birinci elden ciddi şekilde etkiliyorlar. Ancak çevik yönetim ilkeleri sonrası, yeni yeni hayatımıza giren hedeflerle yönetim parametreleri olan OKR’ler (Objectives&Key Results) bu uzun uzun hesap yapma pratiğimizi değiştirmeye başladı. 25 yıllık KPI’lar da daha iddialı bir çerçeveye evrildi.
Temel olarak KPI’lar daha çok belirli ölçümlere ve hedeflere odaklanırken, OKR’ler daha geniş, iddialı hedeflere ve sonuçlara odaklanıyor, örnek vermek gerekirse:
- Bir sonraki çeyrekte zamanında teslimat oranını %10 artırma
- Envanterdeki gün sayısını bir sonraki yıl %15 azaltma
gibi.
Bu durumda, tedarik zincirlerinin kuşkusuz en önemli etkileşim halkası satınalma ekiplerinin pek çok açıdan alternatif tedarikçi arayışları, planlamacı ekiplerden sürekli gelen ek talepler ve üst yönetim baskısı ile bir kaosa dönüşebiliyor ve ekipleri satınalma kararlarını daha hızlı alma gibi bir yanlışa düşürebiliyor. Bu nedenle Tedarik zincirinin bitmiş ürün üretme süreçlerinin yoğun yaşandığı mühendislik hizmetlerinden ; tedarik zincirinin yönetimi ve operasyon idaresi için hizmet alımına geçtiğiniz lojistik hizmetlere geçildiğinde , karşınıza elle tutamadığınız kararlar çıkıyor ve “idare ediver” tarzı daha çok dayatılıyor.
OKR’lerin şenlik havasında karşılanıp “sadece alternatif, daha ucuz ve benzer hizmet veren birini bul” arayışına dönüşüyor. Böylece alınan hizmetin ne nitelikte olacağının ölçümünde kalite parametreleri göz ardı ediliyor. Yanlış hizmet alımı, her zaman şirketinizde müşteri kaybına kadar gidebilecek sonuçlar verdiği için tüm süreçleri incelenmiş bir şekilde tedarik zincirinizin maliyetlerini ölçümlendirmeye dikkat edin. OKR’ler ile süreçleri hizalarken; kalite kaygıları ile birlikte analiz etmeye dikkat etmeniz bu anlamda çok önemlidir.
Saygılarımla,
Anıl ERDOĞAN
Mimas Danışmanlık Yönetici Ortak
