Tedarik Zinciri Entegratörlüğü Nedir? 4. Parti Lojistik ve İlerisi
SATIN ALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ YAZI DİZİSİ
Prof. Dr. Murat ERDAL –merdal@istanbul.edu.tr
İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Program Başkanı
www.muraterdal.com
Günümüzde lojistik operasyonları; farklılaşan müşteri ihtiyaçları, artan rekabet, teknolojinin dönüştürücü etkisi ve çevre bilincinin artması ile yeniden ele alınmaktadır. Lojistik hizmet alanlar ve hizmet verenler arasındaki ilişki köklü bir dönüşüm içerisinde. Beklentilerin artması, yeni çözüm ve uygulamaları da beraberinde getiriyor. Bugün geldiğimiz noktanın daha iyi anlaşılması için lojistiğin tarihsel gelişimine kısaca bakalım.
Geleneksel taşıma anlayışı içerisinde; taşıma türünün belirlenmesi, yükleme – boşaltma operasyonları, fiili taşıma ve mevzuat (belgeler) vardı. Üretimde ölçekler büyümeye başlayınca beraberinde yeni ihtiyaçlar ortaya çıktı. Şirketler için yüksek miktarlardaki ürün çeşitliliği sıkıntı oluşturmaya başladı. Ürünlerin zemin üzerinde yığılmasının kayıpları ve maliyetleri ortaya çıktı. Sınırlı teknoloji kullanımı ve yoğun emekle bir yere kadar çözümler getirilebildi. Envanter takibi yeterince yapılamadığı durumlarda ürünler büyük sorun oluşturdu. Birikmelerle birlikte ürünler moda değerini kaybetti, tasarım olarak eskidi ya da son tüketim tarihleri geçti.
Depo yönetiminin özel bir alan olduğu anlaşıldı. Depo altyapı yatırımları ile birlikte stok yönetimi, sipariş hazırlama, ambalajlama, etiketleme, tasnifleme gibi “katma değerli lojistik” faaliyetleri gündeme geldi. Bu dönemde lojistik operasyonların profesyonel yönetim anlayışı ile yönetme gerekliliği anlaşıldı. “Lojistikte dış kaynak kullanımı” zorunlu hale geldi.
3.Parti Lojistik anlayışının gelişimi ile hizmet derinliği ve uzmanlaşma yaygınlaştı. “Lojistik ürünle başlar, hizmetle devam eder” bakış açısıyla söz konusu ürünün fiziksel, kimyasal ve ticari özellikleri daha fazla göz önünde bulundurulmaya başlandı. Ürünün üç temel özelliği taşıma, depolama ve dağıtım operasyonlarında kendisini buldu. Kimyasal, soğuk, donuk, proje, tekstil, otomotiv, fuar gibi ürün veya sektör temelli uzmanlıklar sektöre damgasını vurdu. Lojistik uygulamalar özgünleşti. Sözleşmelere yeni maddeler konuldu.
Artan küresel ticaretle birlikte ihracat ve ithalat faaliyetleri çeşitlendi. Farklı kıtalar, yeni güzergah ve altyapılar (limanlar, havalimanları) ve yeni lojistik operasyonlar demekti. Yeni pazarlar yeni öğrenmeleri getirdi. Farklı tüketici talepleri ve geçerli mevzuat, ürün – pazar uyumu için ilave çaba gerektirdi. Ebat, renk, ambalaj, etiket, vb. değişimler kaçınılmaz hale geldi.
Hedef pazarın istek ve ihtiyaçlarına uygun lojistik çözüm getirmek başlı başına bir uzmanlıktı. Tüm gereksinimler üretimin ilk yapıldığı noktada çözümlenemiyordu. Yerelde de çalışmak ve inovatif hamleler gerekliydi. Aksi takdirde satılamayan, bekleyen ürün stokları maliyet anlamını taşıyordu. Esneklik ve çeviklik (çevik lojistik) daha fazla tartışılır hale geldi.
E-ticaretin gelişmesi sektörü derinden etkiledi. Tüm dünyada kargo ve kurye operasyonlarında patlama yaşandı. Hava kargo ve ekspres taşıma başka bir seviyeye geldi.
E-ticaret sektörünün depolama ve dağıtım gereksinimleri hayli farklı zeminde ilerledi. E-ticaret depolarının sayısı ve ölçekleri arttı. Nihai tüketici doğru siparişin hızlı teslimatını istiyordu. Altyapı, organizasyon, kaynak, yetenek ve BT olmadan e-ticaret taleplerini karşılamak imkansızdı.
Sahada yazılımlar giderek daha fazla uygulama buldu. Kurumsal kaynak planlama (ERP), depo yönetim sistemleri (WMS) ve araç takip sistemleri işleri kolaylaştırdı. Sistemlerin entegre edilmesi konusunda büyük çaba gösterildi.
Şirketler satışlarını artırma ve müşteri memnuniyetini yükseltme amacıyla çoklu kanal (multi channel) ve bütüncül kanal (omni channel) stratejilerini geliştirdi. Perakende faaliyetleri içerisinde geleneksel fiziksel mağaza (offline) satışlarının yanı sıra sanal mağaza (online) ve farklı kanallar üzerinden de satışlar yaygınlaştı. Her kanalda aynı marka deneyimini sağlamak kolay değildi. İşler iyiden iyiye karmaşık hale geldi.
Tüm satış kanallarının entegre bir biçimde çalışması, yönetimi ve izlenebilir olması istendi. İleri ve ters yönlü (iadeler, tamir ve bakım, vd.) ürün akışlarını yönetmenin zorluk ve maliyetleri yükselmeye devam etti.
Müşteri deneyimleri yükseldikçe tedarik zincirleri içerisinde sipariş takip ve görünürlük kavramı yeni bir boyut aldı. Ürün kimlik, konum (mağaza, depo, adres) ve durum bilgisi (stok, sipariş, sevk, dağıtım pozisyonu, teslim) yalın ve şeffaf hale geldi.
E-perakende gelişimi ile müşteriyi merkeze koyarak onun beklenti ve memnuniyetini sağlamada, son kilometre lojistiği kavramı ortaya çıktı. Tüketiciye daha yakın noktalarda bulunma (depo/stoklama) ve daha düşük bir maliyetle, daha kısa bir zaman diliminde hizmet verme ihtiyacı oluştu. Bu noktada, dağıtım organizasyonu, dağıtım merkezi (depo) yer seçimi, sistem desteği, güzergahlar (rotalar), araç tercihleri, teslimat operatörleri ve maliyetler sorgulandı.
Kamu yönetimi tarafında, makro ölçekte gelecek senaryoları, ihtiyaçlar ve ekonominin büyüme trendlerine uygun olarak lojistik master planlar, lojistik performans göstergeleri, lojistik merkezler (üsler ve köyler) ve kent lojistiği popüler konular haline geldi.
Dördüncü Parti Lojistik (4.PL)
Bütün bu evrimleşme sürecinde; pazar, müşteri ve çevre tarafındaki gelişmeler, doğal olarak lojistik hizmet üretenlerini de doğrudan etkiledi. Üçüncü parti lojistik kavramı sonrasında Dördüncü Parti (4 PL) Lojistik, Lider Lojistik Hizmet Sağlayıcı (Lead Logistics Provider), 5. PL ve 6. PL kavramları ortaya atıldı.
Dördüncü parti lojistik, firmanın içerisinde çalışan bir lojistik şirketine benzetilebilir. 4 PL anlayışının temelinde tedarik zincirlerini optimize etme düşüncesi yatmaktadır. Uçtan uca tedarik zinciri (End to End SCM) çözümü sağlamak esastır.
Tedarik Zinciri Entegratörlüğü Nedir?
İlerleyen haftalarda teknoloji merkezli çözümlerin lojistik sektörüne katkıları ve olası etkilerini analiz edeceğim.
SATIN ALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ EKİPLERİ İÇİN
Satın alma ve Tedarik Zinciri Yönetimi Eğitimi
Eğitim İçeriği için Eğitim Kataloğunu https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf indirebilirsiniz.
Ekibinizin ihtiyacı doğru eğitim teklifini almak için talebinizi egitim@satinalmadergisi.com e-posta adresimize iletebilirsiniz.
Şirketinize Özel Eğitim Programlarımızı (4-6 günlük) İncelemek için
https://satinalmadergisi.com/egitim-programlari/
SATIN ALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ EKİPLERİ İÇİN
Satın alma ve Tedarik Zinciri Yönetimi Eğitimi
Eğitim İçeriği için Eğitim Kataloğunu https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf indirebilirsiniz.
Ekibinizin ihtiyacı doğru eğitim teklifini almak için talebinizi egitim@satinalmadergisi.com e-posta adresimize iletebilirsiniz.
Şirketinize Özel Eğitim Programlarımızı (4-6 günlük) İncelemek için
https://satinalmadergisi.com/egitim-programlari/ sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
SATIN ALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ YAZI DİZİSİ
- Tedarikçi Günü Nasıl Planlanır? Organizasyon ve Yürütme için Yol Haritası
- Satınalma Yönetiminde Minimum Sipariş Miktarı Sorunu Nedir?
- E-Satınalma Yatırımları Satınalma Departmanlarını Güçlendirir
- Danışmanlık Hizmet Alımları ve Proje Esaslı Satınalma Yönetimi – I
- Danışmanlık Hizmet Alımları ve Sözleşmeler: Kontrol Listesi-II
- Satınalma Check-Up ile Operasyonlarınızı Ölçümleyin
- Yeşil Satın Alma ve Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir?
- Tedarik Zinciri Yönlendiricileri ve Performans Ölçümleme
- Tedarik Zinciri Kurmak İstiyoruz. Nereden Başlamalıyız ?
- Güçlü Alıcılar Dönemindeyiz
- Tedarikçi Bilgi Formları Kurumsal Özgeçmiş mi ? Bumerang Etkisi
- Tedarikçi Araştırması ve Örgütsel Pazarlarda Yeni İstihbarat Kaynakları
- Tedarikçi Müşteri Seçiyor, Alıcılar Ürün Bulamıyor
- Tedarik Zincirinin Amacı Ne?
- Küresel Tedarik Zinciri Atmosferi
- Ürün Hayat Eğrisi ve Tedarik Zinciri Operasyonları
- Satınalmacı Olmak Ülkemizde Zordur
- Yemek Sektöründe Restoran Zincirleri ve Satınalma Yönetimi
- Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi Vaka Çalışması
- Satınalma Nedir? İşin Başladığı Yer – Doğru Talep ve Satın alma Mesleğinin Doğruları
- Satın Alırken Kazanmanın Koşulları
- Tedarikçi Performans Değerlendirme ve Tedarikçi Geliştirme Eğitimi
- Tedarik Zinciri Entegratörlüğü Nedir? 4. Parti Lojistik ve İlerisi
- Satınalma Pazarlık Çevresi
- Şirket Operasyonlarında Ulaştırma ve Filo Yönetimi
- Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Nedir?
Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Nasıl Hesaplanır? Çalışma Sistemi Nedir? - Deniz Ticareti ve Konteyner Taşımaları
- Dış Ticaretin Sıcak Gündemi: Konteyner Taşıma Fiyatları
- Dünya Ticaretini Konteyner Liman Hareketleri Üzerinden Değerlendirmek
- Havayolu Taşımacılığı Büyüme Trendinde. Yolcu ve Kargo Hareketleri Olumlu.
- Tedarik Zincirlerinde Hatlar ve Rekabet: Denizyolu Konteyner Taşımacılığının Liderleri
- İstanbul Havalimanı Tedarik Zincirlerinin Neresinde?
SATIN ALMA EĞİTİM TESTLERİ
PAZARLIK BECERİ ANKETİ
Kitap Önerileri :
- MÜZAKERE TEKNİKLERİ ve PAZARLIK BECERİLERİ (E-Kitap 2. Baskı), Prof. Dr. Murat ERDAL, Erişim için profesyonel üyelik işlemlerinizi tamamlamanız gerekmektedir.
- SATINALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ, Prof. Dr. Murat ERDAL, (Beta Yayıncılık), 4. Baskı.
KİTAP:
SATIN ALMA VE TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
Kitap temini için E- MAĞAZA yı ziyaret ediniz.
