Satınalma Dergisi abonelerine özel Lojistik ve Tedarik Zinciri Gündem Klasörü yayında…
Pandemi sonrasında havayolu sektörü toparlanıyor.
Konteyner fiyatları düşme eğiliminde. Fakat hala yüksek.
Liman kapasitelerine ait projeksiyonlar.
Şirket yatırım haberleri.
Türkiye ve bölge ülkeleri…
Tedarik zinciri yönetiminde trendler…
Abonelik işlemleri için DİJİTAL İŞLEM MERKEZİNİ ziyaret ediniz.
Rekabet avantajı elde etmede satınalma bölümünün rolü gözler önündedir. Satınalma operasyonlarının işletme faaliyetlerine katkısı anlaşıldıkça, satınalma bölümüne ve dolayısı ile insan kaynağına verilen değer artmaktadır.
İşletmenin bugünü ve gelecekteki ihtiyaçları düşünüldüğünde, satınalma yöneticisinin sahip olması gereken nitelikler çok yönlü tartışılmakta, sektörel deneyim ve uzmanlaşma önem kazanmaktadır. Satınalma yöneticilerinin mesleki ve kişisel yetkinlik alanları her geçen gün genişlemektedir.
Satınalma yöneticisinin mesleki ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak hazırlanan eserde, satınalma anlayış ve uygulamaları, sözleşme yönetimi, tedarikçi seçimi ve performans değerlemesi ile tedarikçi ilişkileri üzerinde durulmuştur. İş hayatına satınalma bölümü tercihi ile başlayanlar için kitap kapsadığı konular ve örnekler açısından zengin bir kaynak niteliğindedir. Kitapta teorik çerçeve ile birlikte yurtiçi ve uluslararası çok sayıda işletme uygulamalarının verilmesine özen gösterilmiştir. Bu kapsamda ayrıca alanında lider firmaların satınalma ve tedarikçi performans değerleme uygulamaları ile sektörel form ve belge örneklerine yer verilmiştir.
Önsöz
Bugünün iş dünyasında yaşanmakta olan yoğun rekabet, işletmeleri yeni yöntem ve iş modelleri konusunda daha fazla düşünmeye sevk etmektedir. Rekabetin keskinleşmesi ile birlikte kurum içi ve kurum dışı tüm paydaşlarla entegrasyon sağlama çalışmaları bir zorunluluk haline gelmiştir. İşletmelerde daha çevik olabilme adına süreç bazlı hareket etme anlayışı yaygınlaşmıştır. Bu anlayış işletme ön ve arka evreleri ile koordinasyon yani tedarik ve dağıtım sistemleri ile etkin ve verimli bir çalışma arayışını hızlandırmıştır. Tedarik zinciri olarak adlandırılan bu yeni bakış açısı bir anlamda genişletilmiş işletmeye geçiş şeklinde tanımlanabilmektedir. Tedarik zinciri yönetimi ise doğrudan işletme rekabet stratejisi ile ilgili olup, ona uygun bir biçimde başta satınalma, operasyon, lojistik olmak üzere tüm yeteneklerin uyumlandırılması ve geliştirilmesi çabalarını içermektedir.
Uluslararası ticaret, bilişim teknolojileri ve lojistiğin gelişimi tedarik zinciri yapılanmasının önünü açmıştır. Küreselleşme ile birlikte işletmeler, yeni pazarlara yönelmekte ve uluslararası pazar deneyimlerini artırmaktadır. Girilen her yeni pazarla beraber yeni tedarikçiler ve dağıtım kanal üyeleri ile çalışma imkânına sahip olunmaktadır. Ayrıca yeni e-iş modelleri de uluslararası satınalma ve dağıtım operasyonlarının kapsamını genişletmektedir. Bu noktada tedarik zinciri tasarımı, yürütme ve strateji çalışmaları şirketlerin atması gereken en önemli adım olmuştur.
Satınalma, tedarik zinciri yönetiminin hayati bileşenlerinden bir tanesidir. Doğru kalitedeki ürün ve hizmeti hangi tedarikçiden, ne zaman, ne kadar bedelle aldığınız rekabet avantajı elde etmede başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Satınalma özünde bir kaynak yönetimi olup para, zaman, kalite ve yenilikçilik faydası yaratmaktadır. Satınalma operasyonlarının başarısı ya da başarısızlığı sonucunda para ve zaman kazanılır ya da kaybedilmektedir. Kısaca, işletmenin varlığını sürdürmesinde satınalmanın hayati rolü bulunmaktadır.
Satınalmanın işletme içerisindeki rolü her geçen gün güçlenmektedir. Satınalma bölümü günümüzde işletme içerisinde pasif rolden çıkmış hayli etkin bir rol üstlenmektedir. Satınalma bölümü aynı zamanda bir iletişim merkezidir. Talep sahiplerinin gereksinimlerini hızla anlama ve doğru çözüm arayışında yoğun çaba sarf etmektedir. İşletme içi ve dış dünya ile bağlantıları ile satınalma bölümü bütünleyici bir işlev görmektedir. Bütün bu yönleriyle işletme tepe yönetimi satınalmanın yarattığı katma değerin gayet farkındadır.
Satınalma, dış çevre ile olan etkileşim düzeyi artmıştır. Satınalma, pazar şartlarını, rakipleri, tedarikçileri ve onların üretmiş olduğu ürün ve hizmetleri takip etmek zorundadır. Aynı zamanda satınalma ülke ekonomik koşullarını, finansal piyasaların yanı sıra mevzuattaki değişimleri yakından izlemek durumundadır. İnternetin her alanda yoğun kullanımı satınalma departmanı için daha fazla araştırma ve seçeneği gündeme getirmiştir. Satınalma, bir istihbarat merkezi olmuştur.
Faaliyette bulunulan sektör ve işletmenin uzmanlık alanları, doğrudan ve dolaylı ürün ve hizmetlerin satın alınması bölüm organizasyon şemasına ve çalışan niteliklerine yansımaktadır. Satınalma bölümleri daha fazla uzmanlaşma içerisindedir. Ürün, malzeme ve sektörü tanıma, kalite standartları, tedarikçi ve rakip işletmeleri takip edebilme gibi konular satınalma yöneticisinin daima gündemindedir. Hızla değişen çevre koşulları satınalma insan kaynaklarının oluşturulmasında sektörel deneyimi ve eğitimi ön plana çıkarmaktadır.
Satınalmanın stratejik sorumlulukları artmıştır. İşletme için doğru tedarikçileri bulma, onlarla iletişimi sağlama, ilişki yönetimi konusunda doğru hamleler üretme ve vizyon yayılımını gerçekleştirme hiç de kolay değildir. İşletmeler arası koordinasyonu gerçekleştirme daha fazla satınalma bölümünün gündemini oluşturmaktadır. Bugünün rekabet ortamı tedarikçinin işletme stratejilerine entegrasyonu ile ortaklaşa düşünme ve hareket etmeyi gerekli kılmaktadır. Birlikte çalışılabilirlik ve geleceğe yönelik planlamaların oluşturulmasında satınalma bölümün görevleri çoğalmaktadır. Tedarikçilerin kalite, maliyet, teslimat, yenilikçilik ve çevre açısından istenilen seviye çekilmesi konusunda göstergelerin oluşturulması ve izlenmesi gerekmektedir. Bu noktada tedarikçi performans değerleme sisteminin kurulması ve tedarikçi geliştirme çalışmaları önem kazanmaktadır.
Tedarikçi performans değerlemesi ile birlikte satınalma bölümlerinin de, neyi, neden, ne zaman, kimden ve ne kadara aldıkları sürekli değerlendirilmektedir. İşletme içerisinde bu denli mercek altında olan bir bölüm, gerçekleştirdiği tüm faaliyetlerde son derece dikkatli davranmak zorundadır. Satınalma bölümlerinin performanslarının ölçülmesi ve denetimi konusunda daha fazla çaba harcanmaktadır.
Satınalma ve tedarik zinciri operasyon ve uygulamaları hızla gelişmektedir. Dolayısı ile kitap içerisinde yer alan bölümler, ilerleyen baskılarda daha da zenginleşecektir. Kitabın iş hayatında yer alan uygulamacılara ve özellikle Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programlarında okuyan öğrencilerimize faydalı olmasını dilerim.
Eşim Sedef ile kızlarım Selin ve Çağla’ya sağlamış oldukları huzur ve mutluluktan dolayı teşekkür ederim. Ayrıca İşletme Bölümü asistanlarımızdan Arş. Gör. Adil Ünal’a ve Beta Yayınevine katkılarından dolayı teşekkürlerimi sunarım.
Prof. Dr. Murat ERDAL
İstanbul Üniversitesi
Kitap Hakkında
Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi başlıklı bu çalışmada tedarik zinciri yönetimi alanı içerisinde önemli bir yer tutan satınalma anlayış ve uygulamaları, sözleşme yönetimi, tedarikçi seçimi ve performans değerlemesi ile tedarikçi ilişkileri üzerinde durulmuştur. Kitapta teorik çerçeve ile birlikte yurtiçi ve uluslararası çok sayıda işletme uygulamalarının verilmesine özen gösterilmiştir. Bu kapsamda kitabın rahat okunabilmesi için alanında lider firmaların tedarikçi performans değerleme uygulamaları ile sektörel form ve belge örneklerine yer verilmiştir.
Kitap dört ana başlıktan oluşmaktadır:
“Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimine Giriş” başlıklı birinci bölümde satınalma yönetiminin hızla değişen doğası ve satınalma bölümünün işletme içerisindeki stratejik rolü incelenmektedir. Öncelikle satınalma ve tedarik zinciri yönetiminin tarihsel gelişimi ile birlikte temel tanım ve kavramlar ele alınmıştır. Satınalma operasyonlarında ürün ve hizmetler sınıflandırılarak imalat, sağlık, inşaat, bilgi ve iletişim sektörleri bazında malzeme alım grupları değerlendirilmiştir. Böylelikle farklı sektör örnekleri incelenerek satınalma farklılıklarına ışık tutulmuştur. Bununla birlikte satınalma organizasyon yapısı ve yönetimi analiz edilmiştir. Yurtiçi ve uluslararası satınalma ile merkezi ve yerinde (ayrık) satınalma türleri işlenmiş ve satınalma bölümünün işletme içerisindeki yeri ve diğer bölümlerle olan ilişkileri çok yönlü bir biçimde irdelenmiştir. Bu bölümde ayrıca satınalma stratejileri ve satınalma portföy analizine yer verilmiştir. Günümüz rekabet ortamında yaşanan belirsizlik ve risk faktörlerinin satınalma ve tedarik zinciri operasyonlarındaki yansımaları göz önünde bulundurulmuştur. Tedarikçi tabanı ve ürün gruplarının risk ve karlılığa etkileri analiz edilmiştir. Farklı ürün grupları ve farklı özelliklerdeki tedarikçi profiline sahip işletmelerle ilişkilerin nasıl yapılandırılması gerektiği konusu sorgulanmıştır. Böylelikle tedarikçi pazarında yer alan işletmelerin rekabet avantajları masaya yatırılmıştır.
“Tedarik Zinciri Yönetiminde Satınalma Süreçleri” başlıklı ikinci bölümde satınalma süreçleri kapsamlı bir biçimde işlenmiştir. Temel satınalma süreçleri aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır.
İkinci bölümde talep sahibinden başlayan gereksiniminin tedarikçi araştırması ile devam eden ve ürün ve hizmetin teslim alınması ve ilgili birime ulaştırılmasıyla sonuçlanan tüm aşamalar detaylı bir şekilde işlenmiştir. Bölüm içerisinde işletmelerin gündelik iş yaşamında kullandıkları belge ve formlardan örnekler verilmiştir. Böylelikle satınalma iş akışları ve satınalma prosedürlerinin işleyiş biçimi açıklanmaktadır.
“Sözleşme Yönetimi” başlıklı üçüncü bölümde öncelikle sözleşme kavramı, satınalma sözleşmelerinin temel unsurları ve sözleşme türleri üzerinde durulmaktadır. Sözleşme yönetiminin üç temel evresi; sözleşme hazırlama, sözleşmenin yürütülmesi ve sözleşme izleme ve kontroldür. Sözleşme yönetiminin bu üç temel aşamasında satınalma bölümünün rolü ile talep sahibi birim ve hukuk bölümü ile olan etkileşimler incelenmiştir. Sözleşme yönetiminde yaşanan problemler ve sözleşmelerin yorumlanması ayrı bir başlık altında toplanmıştır. Tedarikçilerle yaşanan anlaşmazlıkların hangi alanlarda daha sık yaşandığı ve ne gibi önlemlerin alınması gerektiği konusunda ipuçları verilmiştir. Bölüm içerisinde satınalma sözleşmelerinde sıklıkla yer alan maddelerin içeriklerinin ne anlama geldiği açıklanmış ve örnekler verilmiştir. Konuyu zenginleştirme amacı ile otomotiv ve inşaat sektörleri başta olmak üzere çeşitli sektörlerden satınalma sözleşme metinlerinden faydalanılmıştır.
“Tedarikçi Performans Değerlemesi” başlıklı bölüm gerçek anlamda satınalma ve tedarik zinciri çalışmalarının kesişimini oluşturmakta olup tedarikçi performans değerlemesi tüm yönleriyle ele alınmıştır. Bölüm başında tedarikçi performans yönetim sisteminin nasıl kurulacağı ve temel adımlar işlenmektedir. Daha sonrasında ise tedarikçi sertifikalandırma konusu tüm yönleri ile ele alınmaktadır. Uygulamada sıklıkla kullanılan kalite, maliyet, teslimat, yenilikçilik ve çevre performans göstergeleri açıklanmıştır. Performans göstergelerinin neden inşa edildiği ve hangi amaçlara hizmet ettiği analiz edilmiştir. Performans değerlemesinin alıcı ve tedarikçi işletmeler için ne anlama geldiği ve ilgili taraflardaki yansımaları irdelenmiştir. Tedarikçi ilişkilerinin özünde işletmeler arası ilişkiler olduğu düşüncesinden hareketle örgütsel davranış, kültür, ekipler arasındaki iletişim ve güven konuları incelenmiştir. Son dönemde daha fazla çalışılan bir alan olan tedarikçi geliştirme konusu ise ayrı bir başlıkta analiz edilmiştir. Bu konuda öne çıkan sonuç odaklı ve süreç odaklı tedarikçi geliştirme yaklaşımlarının olumlu ve olumsuz tarafları incelenerek karşılaştırma yapılmaktadır. Bölüm içerisinde otomotiv, elektrik, makine, sağlık, uzay ve havacılık gibi farklı sektörlerden tedarikçi performans değerleme uygulamaları incelenmiştir. Ayrıca kitabın son bölümünde iki kalitatif araştırmaya yer verilmektedir. Birinci araştırmada farklı sektörlerden bir araya gelen satınalma yöneticileri ile odak grup çalışması yapılmıştır. İkinci araştırmada ise otomotiv ana sanayiinden bir işletme ile tedarikçi ilişkileri ve tedarikçi geliştirme üzerine bir atölye çalışması gerçekleştirilmiştir. Böylelikle ülkemizde pratik iş yaşamından gelen yöneticilerce satınalma, tedarikçi ilişkileri ve tedarik zinciri yönetimi konularındaki anlayış ve uygulamalar değerlendirilmiştir.
Yazar Hakkında
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Erdal, “Tedarik Zinciri Yönetimi”, “Satınalma Yönetimi”, “Üretim Yönetimi” ve “Lojistik Yönetimi” alanlarında dersler vermektedir. Akademik çalışmalarını tedarik zinciri yönetimi, satınalma stratejileri ve pazarlık yönetimi, tedarikçi performans değerlemesi ve tedarikçi geliştirme teknikleri, lojistik, uluslararası taşımacılık ve depo yönetimi alanlarında sürdürmektedir.
Dr. Erdal, üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde Organize Sanayi Bölgeleri ve çok sayıda üretim tesisinde saha araştırması gerçekleştirdi. Bu kapsamda otomotiv, kimya, inşaat, demir-çelik, iletişim, elektronik, lojistik ve perakende sektörleri üzerine incelemelerde bulundu. Türkiye ve Bölgesel Lojistik Master Planlamaları üzerine çalışmaları bulunan Dr. Erdal, Denizcilik Müsteşarlığı, TCDD, UTİKAD, UND, TİM, İTKİB, DKİB ve pek çok sivil toplum kuruluşu bünyesinde seminer verdi ve proje yönetti.
Halen İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Program (Tezli ve İkinci Öğretim) Başkanlığı görevini yürüten Dr. Erdal, evli ve iki kız çocuğu babasıdır.
Prof. Dr. Murat Erdal’ın yayınlanmış başlıca eserleri:
| Prof. Dr. Murat ERDAL | |
| İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampusu
Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Üretim Yönetimi ve Pazarlama Anabilim Dalı 34116 Fatih – İstanbul |
Tel: (546) 740 10 10
E-Posta: merdal@istanbul.edu.tr İnternet: http://www.muraterdal.com |
BİLGİ GÜÇTÜR
Hangi platformda olursa olsun, bilginin varlığı daima güçtür. O bilgiyi taşıyan her kim ise, hangi kurum ise, güç ondadır. Bilginin varlığının yanında bilginin güncel tutulması da tartışılmasız doğrudur. Topluma mal olmuş ve hizmet veren kurumlarda doğru bilginin varlığına her zaman ihtiyaç duyulmaktadır.
ULUSLARARASI TİCARETIN KURALLARI VE BANKALARIN UYGULAMALARI
Merkezi Paris’tedir. ICC, iş dünyasının herkes için barışı, refahı ve fırsatları güvence altına almasını sağlayan bir dünya iş organizasyonudur. Temiz ve hatasız bir ticaretin uygulanabilmesi için çıkartmış olduğu kurallara, dış ticarete taraf olan;
Bu kurallara uymak zorundadır.
Bilhassa bankaların uluslararası ticaretteki kuralları uygularken yorum hatasına düşmemesi gereklidir.
İHRACATÇILAR VE BANKALAR İÇİN ICC’NİN BAZI YAYINLARI
ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits — UCP 600
ICC Uniform Rules for Collections — URC 522
International Standby Practices — ISP98
International Standard Banking Practice
ICC Uniform Rules for Demand Guarantees — URDG 758
Incoterms Rules
Incoterms 2010
Incoterms 2020
Uniform Rules for Bank Payment Obligations – BPO
DIŞ TİCARET İŞLEMİNDE BANKALARIN AFFEDİLMEZ YORUM HATALARI
Bilhassa akreditifli işlemlerde ihracatçının yanında bankaların da yorum hataları yaptıklarını görmek hiç de sürpriz olmuyor. Akreditif evraklarının incelenmesi sırasında bankaların yapacakları hatalar veya yorum farklılıkları ihracatçının aleyhinde bir karar olacaktır. Akreditif işlemlerinde yer alan bankaların yorum hatası içinde oldukları her kararları ihracatçıyı sıkıntıya sokmaktadır. ICC’nin akreditiflere ilişkin UCP 600 Sayılı Broşür hükümleri açık, net, kesin hükümler içerir. Bankaların akreditif evrağını incelemesi sırasında UCP 600 Sayılı Broşür hükümlerini farklı yorumlamaları, kuşkusuz ki akreditif evrağının değerlendirilmesinde hataya yol açacaktır.
Bankaların akreditifler konusundaki farklı yorumlamaları hususlarına bolca değineceğim. Kurallar ortada ancak yorumlar farklı. Farklı makalelerimde değineceğim.
BARİZ BİR BANKACILIK HATASI – GERÇEK VAK’A
Bankaların kolay kolay hata yapmayacakları, prosedürü son derece kolay ve az olan vesaik mukabili işlemden bahsetmek istiyorum. Kurallar ICC Uniform Rules for Collections — URC 522’da belirtilmiştir. Anlayacağınız bu işlemde bankaların olası hata yapmaları zor görünüyor.
Şu vak’aya göz atalım mı sizinle;
İşlem : Vesaik mukabili ihracat (CAD)
İhracatçının bankası : Karabank A.Ş. Mersin Şubesi
İthalatçının bankası : Banca Della Svizzerra Italiana BSİ, Napoli / Italy
İthalatçı : Molina Bros Spa, Napoli, Italy
İhracatçı Firma : Güney Bakliyat İhracat A.Ş. Mersin
Vesaik tutarı : USD.370.000.-
Vesaikin gönderildiği banka : National Bank of Egypt, Alexandria Branch
Olay şöyle;
Karabank A.Ş. Mersin şubesi neyse ki Mersin’e açılmış. Meğerse Mersin’deki dış ticaret tacirleri ihracat evraklarının tahsili ve akreditifli işlemler için Karabank A.Ş. Mersin şubesinin açılmasını bekliyorlarmış desem abartı sayılmaz.
Karabank A.Ş. Mersin şubesi açıldığı günü takip eden günlerde hızla müşteri potansiyelini arttırmış. Sadece dış işlemler konusunu gündeme getirecek olursam, bankanın dış işlemler servisine ilk birkaç ayda verilen tahsil vesaiki ihracat evraklarının adetsel olarak günlük 10 adet ile başladı ve bir sene geçmeden her gün tahsile verilen evrak sayısı 30 ila 40 adet oldu. Meğerse Mersin’de ne kadar çok ihracat işlemi oluyormuş. Hangi yıl olduğunu da yazmam yerinde olur; 1984 – 1995 yılları arası.
Dış işlemler servisinde çalışan önceleri iki kişi, sonrasında bir kişi daha istihdam edildi. Dış işlemler servisinde ağırlıklı olarak ihracat vesaiki, akreditif olmakla birlikte para transferleri, diğer kambiyo işlemleri de yapılmaktaydı. Çalışan personele gelince; can hıraş çalışıyorlardı vesaiki yurt dışına göndermek için. Mesai denen sınırlama yok, her gün gece saat 21:00 veya 22:30 civarına kadar çalışıyorlar, ihracat vesaikin hazırlayıp, ertesi sabah hemen kuryeye veriyorlardı. Kurye servis elemanları da bu bankanın sistemine alışmış durumda. Hem sabah saati, hem de akşam saatinde geliyor ve yurt dışına gidecek kuryeleri teslim alıyorlardı. Öyle ki bankanın dış işlemler servisinde çalışan personel yurt dışına göndereceği ihracat vesaikinin son kontrolünü dahi yapamadan kargoya vermektedir. Risk yok gibi görünse de, kontrol edilmeden gönderilen vesaike ait illa ki bir riski olabilir.
İşte, günler bu şekilde geçiyordu Karabank Mersin şubesinde. Hem müşteriler memnun, hem de kurye servisleri. Bir banka şubesinden bu kadar çok kuryenin alınması bir kurye şirketi için önemlidir kuşkusuz.
Yoğun tempo ile çalışmalarını sürdüren Karabank Mersin Şubesi’nin dış işlemler yetkilisi Reşat’a müşterilerinden sayısız telefon gelir. Müşteriler ya ihracat mevzuatı, ya da döviz kurları ile ile ilgili sorular sorarlardı. Ancak bu seferki telefon konuşması biraz farklıydı. Reşat’tan bahsediyorum ya. Yabancınız değil. Bildiğiniz Reşat. Yani Ben.
Telefondaki ses bankaya çok sayıda ihracat evrağı veren kişi Güney Bakliyat İhracat A.Ş. şirketi sahibi Ahmet Bey idi.
Telefondaki diyalog şöyle idi;
Ahmet Bey : Reşat Bey, size iki hafta önce vermiş olduğum ithalatçımız Molina
Bros Spa, Napoli, Italy’e ait USD.370.000.- lık, Banca Della Svizzerra Italiana BSİ, Napoli / Italy’e gönderilmesi gereken vesaik hala bankaya ulaşmamış.
Reşat : Ahmet Bey, şu an bana iletilen olumsuz bir kayıt yok gönderilerle
ilgili. Ancak yine de konuyu araştırıp size dönmem için bana izin veriniz.
Ahmet Bey : Mersin Limanı’ndan yüklediğimiz mallar Napoli’ye varmış, mallar
liman sahasında bekliyor. Ancak İthalatçımız Molina Bros Spa firması bankasına gitmiş vesaikin bedelini ödeyip, vesaiki almak istemiş. Ancak ithalatçının bankası Banca Della Svizzerra Italiana BSİ, Napoli / Italy kendilerine Karabank Mersin şubesi tarafından gönderilmiş olan her hangi bir vesaik olmadığı yönünde cevap vermiş.
Reşat : İnceleyip size döneceğim Ahmet Bey.
Reşat’ın halini bir görseniz saç telinden ayak ucuna kadar ter bastı adeta. Hemen bankada bulunan kopya kayıtlara baktı. 15 gün önce gönderilen vesaik kayıtlarını ve kurye alındılarını inceledi Reşat. Ancak dili damağı kurudu desem yeridir. Çünkü o tarihlerde Banca Della Svizzerra Italiana BSİ, Napoli / Italy’e gönderilmiş bir vesaik görünmüyordu kurye alındı makbuzlarında. Ama ihracat vesaikine ait bankanın kopya evrakları dosyada mevcuttu. Ahmet Bey Reşat’dan cevap bekliyor ama Reşat Ahmet Bey’e ne cevap verecek? Ortada bir terslik olduğu kesin. Vesaikin kopyası var, ancak kurye gönderi makbuzu yok.
Ertesi gün;
Ahmet Bey : Reşat Bey hala bana dönmediniz?
Reşat : Ahmet Bey, bir terslik var, onu anlamaya çalışıyorum.
Ahmet Bey : Reşat Bey, mallar Napoli Limanı’nda ve Free Time doldu.
Şu anda gümrükler ardiye ve demuraj parası talep etmeye başlayacaklar. Hadi demuraj ve ardiyeden vazgeçtik, belli bir süre sonra gümrük mallara el koyabilir.
Aslında Ahmet Bey yerden göğe kadar haklıydı. Ben de biliyorum gümrüklerin neler yapabileceğini. Ah keşke iki cümle söyleyebilecek bir geçerli mazeretim olsa yanmayacağım… Ben her zaman olduğu gibi gün içi pek inceleme yapacak zamanı bulamadığım için mesai sonrası gece bu evrakın akıbetinin ne olduğunu araştırmaya başladım.
Yok, yok, yok… Yer yarıldı sanki vesaik yerin içine girdi. Vesaik kopyaları bende ama vesaikin Banca Della Svizzerra Italiana BSİ, Napoli / Italy’e gittiğine dair bir kanıt yok… Aklıma çok kötü şeyler geliyor. Vesaik kayboldu. Veya bu vesaiki farklı bir vesaik ile birlikte aynı zarfa koyup çok alakasız bir yere göndermiş olabilirim. Olur mu dersiniz? Bu çalışma temposunda neden olmasın ki böylesi bir hata? Somut bir şey bulamadım ancak şirket sahibi bana tam saha pres yapmaya başladı. Vesaikim nerede diye… Keşke bilsem de iki cümle söylesem Ahmet Bey’e.
Çaresiz kaldığımı hissettim.
Ahmet Bey’e fikir üretmeliydim.. Bende hep dahiyane fikirler vardır bilirsiniz. Ahmet Bey’e şu aklı verdim…
Reşat : Ahmet Bey, daha fazla zaman kaybetmemek adına, ithalatçınıza
kopya konşimentoyu (N/N Bill of Lading) gönderin. Kendi bankası olan Banca Della Svizzerra Italiana BSİ, Napoli / Italy’den nakliyeci acenteye hitaben konşimento garanti mektubu istesin, bankanın vereceği konşimento garanti mektubu ile ithalatçınız Molina Bros Spa firması nakliyeci acenteye gitsin, konşimento garanti mektubunu versin ve karşılığında ordinosunu alsın. Ordino ile malları çeksin ki gümrükteki demuraj ve ardiye masrafının önünü kesmiş olalım. Bu arada ben vesaiki araştırmak için zaman kazanmış olurum, dedim.
Dedim ya, bende dahiyane parlak fikirler mevcuttur. Bu önerim de onlardan bir tanesi..
Ahmet Bey benim dediğimi yaptı, ithalatçısı ile görüştü ve konşimento garanti mektubu ile ordinosunu nakliyeci firmadan aldı, malları gümrükten çekti. Ahmet Bey bana an ve an durumu aktarıyordu. Ama benim tarafta vesaikin akibeti belirsizliğini koruyordu. Basbayağı vesaik ortada yok…
Ortada bir hata var ama bu hata firmadan değil, bankamız tarafından kaynaklanmış bir hata…
Günler geçer… Sanırım 5 hafta kadar…
Kuryeci yurt dışından bankamıza bir kurye getirdi. O zamanlar ithalat işlemi de pek yoktu ki ithalat evrağı geldi diye düşüneyim. Kurye zarfını açtım.. Sürpriz…. Kuryeyi gönderen banka; National Bank of Egypt, Alexandria Branch Egypt. Bankanın yazdığı yazıyı okumadan, yazının ekindeki evrağa göz attım. Aman Allahım, kayboldu diye düşündüğüm İtalya’ya göndermem gereken evrakı National Bank of Egypt, Alexandria Branch Egypt bana göndermiş. Olayı anlamaya çalışırken evrağı gönderen bankanın mektubunu okudum.
Aynen şöyle diyor;
“İthalatçının lokasyonunun İtalya bankasının ise farklı bir banka olması dolayısıyla, bu evrağın tahsili mümkün görünmemektedir. Bu yüzden size evrağı iade ediyoruz.”
Ben olayı anladım; yüzüm kızardı. Ben İtalya’ya göndereceğim evrağı, aynı gün National Bank of Egypt, Alexandria, Egypt’a göndermiş olduğum kurye zarfının içerisine koyup göndermişim. Sehven..
Bankanın yaptığı af edilmez hata. Yani benim hatam. Müşterimizin kaybı var mıydı ? Elbette. Bankamızı dava edebilir miydi ? Ederdi elbette ve de müşteri haklıydı.
Sonuçta müşterimiz ile olan ikili iyi ilişkilerimiz adına müşterimiz konuyu fazla uzatmadı. İlişki yönetimi ön plana çıktı burada.
Hadi ben hatalıyım… Yahu National Bank of Egypt, Alexandria / Egypt sözüm sana. Senin hiç mi kabahatin yoktu. Bir zarf içerisinde iki adet ihracat evrağı var ve bir tanesi National Bank of Egypt, Alexandria / Egypt adına gönderilmiş, bu evrağa sözüm yok. Diğer evrak ise bir İtalyan bankasının adına. Ne diye sana ait olmayan bir evrağı 5 hafta elinde tutarsın değil mi? Hani ne demişler, elindeki karayı başkasının yüzüne sürer. Tam da beni anlattı bu ifade.
İşte hem suçlu, hem de güçlü diye bir söz var ya. Tam da benim için söylenmiş bir söz. Utanmadan Mısır bankasını suçluyorum. Yağız hırsız ev sahibini bastırır. Tam benim için söylenmiş bir söz.
Bankalar hata yapıyor. İşte gördünüz.
Reşat BAĞCIOĞLU
Ticaretle ilgili alım-satım ve danışmanlık taleplerinizi, https://satinalmadergisi.com/ticaritalep/ sayfasından iletebilirsiniz.
Türkiye otomotiv tedarik sanayinin çatı kuruluşu Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), enerji maliyet artışlarının otomotiv tedarik sanayinde yer alan firmalara olan etkilerini ortaya koyan güncel araştırmasını kamuoyuyla paylaştı. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin üyeleri arasında yaptığı son anket çalışmasına göre enerji darboğazı nedeniyle yurt dışı müşterilerin üretimlerinde düşüş olacağını öngörenlerin oranının %98 gibi çok yüksek bir düzeyde olması dikkatleri çekiyor. Katılımcıların yarısından fazlası, Eylül 2020’ye göre satılan mamul maliyetleri içinde enerji payının %200 arttığını belirtirlerken, katılımcıların %87’sinin yurt içi OEM’lerin, enerji maliyetlerinden dolayı üretim aşamasında oluşan artışın büyük bir kısmını ya da tamamını ödemediğini belirtmesi ayrıca öne çıktı.
Konu hakkında değerlendirmede bulunan TAYSAD Başkanı Albert Saydam, “Tüm dünyada hissedilen bir enerji krizinin içindeyiz. Bu kriz, küresel anlamda tüm otomotiv sanayini derinden etkiliyor. Avrupa’da çok yakın zaman içinde bu krizin üretimi ve birçok sanayi kolunu durdurma noktasına geleceğine yönelik kaygılar var. Avrupa’da yaşanan panik havası şu an bizim ülkemizde yok ama elbette endişe yüksek” açıklamasında bulundu. Artan enerji maliyetlerinin tedarik sanayinin bilançolarına negatif etkisine dikkat çeken Saydam, özellikle Türkiye’deki OEM’ler ile yapılan mevcut sözleşmelerin enflasyonun %15 gibi düşük ve stabil olduğu dönemlerden kalan uygulamalar olduğunun altını çizerek, “Yüksek enflasyonlu bu dönemde artan enerji maliyetlerinin eklenmesiyle Türk otomotiv tedarik sanayi çok ciddi kayıplar yaşıyor. Ana sanayi firmalarıyla yapılan sözleşmelerdeki uygulama ve fiyat güncelleme yöntemleri, güncel maliyet yapımız karşısında yetersiz kalıyor. Yaptığımız üretimde yurt içi OEM’lerin, enerji maliyetlerinde oluşan artışın büyük bir kısmını ya da tamamını ödememesi sektörün şu an en önemli sıkıntılarının başında geliyor. Tedarik sanayinin ayakta kalabilmesi için burada çok hızlı bir düzenleme yapılmasını bekliyoruz” açıklamasında bulundu.
