TSB Başkanı Uğur Gülen: “2023’te ‘kusursuz fırtına’ yönettik; 2024’ten umutluyuz”
Sigorta ve emeklilik sektörünün çatı kuruluşu Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Uğur Gülen, sektördeki gelişmelere yönelik değerlendirmelerde bulundu. 2023’ün kur belirsizlikleri, ekonomik dalgalanmalar, depremin yol açtığı hasarlar, artan reasürans maliyetleriyle çok zor bir yıl olduğunu belirten TSB Başkanı, sektörün düşük mali gelir ve sigorta gelirleri nedeniyle toplam gelirinin yüzde 50’sinden fazlasından mahrum kaldığını hatırlattı. Sigorta sektörünün adeta ‘kusursuz fırtına’nın yaşandığı bir dönemi başarıyla yönettiğini belirten Gülen, 2024’ten daha da umutlu olduklarını ifade etti.
Tüm bu zorluklar “Sigorta kıymet bilmektir” anlayışına sıkı sıkı sarılmamız gerektiğini bir kez daha gösterdi diyen TSB Başkanı şöyle devam etti:
“Mali kayıpları telafi etmede ‘sigortalı olmak’ kritik değerde. Gelişmiş ekonomilerdeki sigortacılıkta, bireysel ve kurumsal risk yönetimi geniş yer tutuyor ve yaşanan kayıpların önemli bir kısmı sigorta sistemi tarafından karşılanıyor. Türkiye’nin sigorta sektörü olarak, ülkemizin gelişmiş ekonomiler arasındaki hak ettiği yere ulaşması için ‘sigortalanma bilincinin’ tabana yayılmasının ne denli kıymetli olduğu biliyor, çalışmalarımızı bu hususta yoğunlaştırıyoruz.”
Sigortacılığın millî ekonomiye, böylece Türkiye’ye ve tüm vatandaşlara çok çeşitli şekillerde fayda sağladığını vurgulayan Gülen bu katkıları şöyle açıkladı:
“Türk sigorta ve emeklilik sektörünün, sağladığı doğrudan ve dolaylı istihdam yaklaşık 200 bin kişi ve bu rakam, sağlık sektörü ve taşıt onarım sektörü gibi yan sektörlerle katlanarak artıyor. Kurumlar vergisi ve dolaylı vergiler göz önüne alındığında devletimize yılda 48 milyar lira fayda sağlıyoruz. Yine sektör olarak sağladığımız teminat, Gayrisafi Millî Hasıla’nın 30 katını buluyor. Öte yandan sigorta ve emeklik fonları, spekülatif hareketlerden uzak nitelikte olduklarından ekonomide stabilizatör etkisi yapıyorlar. Vatandaşların varlıklarının ve geleceklerinin korunması kadar yatırım, üretim, ihracat, ticaret ve istihdamın millî ekonomiye sunduğu katma değerin sürdürülebilirliğinde de kritik önem arz eden bir sektörüz.”
“Sigorta sektörü büyürse Türkiye büyür”
Sigortacılığın, bankacılıktan sonra, ülkemiz finansal sistemine en fazla katkıyı sağlayan 2. sektör olduğunu belirten TSB Başkanı, bu katkıyı büyütmek ve yüzde 5 olan sistem içindeki payımızı katlayarak ülkemizin, vatandaşlarımızın geleceğine daha güçlü koruma sağlamak için çalıştıklarının altını çizdi.
Dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasındaki Türkiye’nin sigorta sektörünün bu doğrultuda gelişerek, bulunduğu 38. sıradan çok daha iyi yerlere gelmesi gerektiğini belirten Gülen, “Sigorta ve emeklilik sektörünün büyümesi sayesinde Türkiye de büyüyecek” dedi.
Sektörün sağladığı ve sağlayabileceği katkıların daha iyi anlaşılması için Kahramanmaraş depremlerinin doğru analiz edilmesi gerektiğini belirten TSB Başkanı, sektörün hızlı aksiyon alarak hasar ödemelerinde çok başarılı bir sınav verdiğini ifade etti. Gerek 6 Şubat depremlerinde gerekse de bundan sonra yaşanabilecek olası afetlerde çok daha fazlasını yapabilecek güce ve sağlamlığa sahip sektörün ihtiyacının sigortalı sayısının artması olduğunu vurguladı. Uğur Gülen sözlerini şöyle sürdürdü: “Kahramanmaraş depremleri için devletin bütçesinden ayrılan pay 105 milyar dolar. Sektörümüz bunun 5 milyar dolarlık kısmını üstlenmiş durumda. Sigortalanma bilincimiz ve sigortalı varlıklarımızı daha yüksek olsaydı, sektör olarak devletimizin üzerinden bu yükü alabilirdik. Bu da vatandaşlarımıza daha fazla yatırım, istihdam ve olanak olarak geri dönerdi. Burada bizi en çok üzen hususlardan biri sigortalanma davranışının ‘risk gerçekleştikten’ sonra ortaya çıkması, ardından ise sürdürülememesi. 6 Şubat depremleri ile sigortalanma talebinde çok hızlı bir artış olsa da bu durum 2 ay sonra sönümlenerek geçen yılın aynı döneminin bile altında kaldı. Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu, ayrıca iklim krizi nedeniyle dünyanın pek çok ülkesi gibi yeni afet riskleriyle karşı karşıya olduğunu hiç unutmamalıyız.”
Bu bağlamda olası Marmara depremi için öngörülen hasarın 325 milyar dolar olduğunu belirten Gülen, bunun yalnızca yaklaşık yüzde 10’unun sigortalı olduğunu hatırlattı. Sektörün ödediği ve üstlendiği tazminatlarla yalnızca 2023 yılında ‘günde 260 bin kişinin’ hayatına dokunduğunu ve günlük 1,2 milyar TL gibi bir tutarı ekonomiye döndürdüğünü ifade eden TSB Başkanı, “Farkındalığı ve buna bağlı olarak sigortalanma oranlarını artırarak çok daha iyi sonuçlar almamamız, ülkemizin ve vatandaşlarımızın geleceğini korumamız mümkün” dedi.
“Primlerin artmaması için alternatif yollar arıyoruz”
TSB Başkanı Uğur Gülen trafik sigortalarındaki prim artışları konusuna da açıklık getirdi. Prim hesaplamalarının; ilgili branştaki hasarın gerçekleşme sıklığı ve hasarın maliyeti dikkate alınarak ve önümüzdeki dönemde meydana gelebilecek maliyet artışlarına dair tahminlere dayanılarak yapıldığının altını çizen Gülen, araç ve yedek parça maliyetlerinden ve asgari ücrete kadar ilgili her kalemde yaşanan artışın primleri önemli ölçüde etkilediğini belirtti.
TSB Başkanı şöyle konuştu: “Sigorta sektörü olarak primleri belli düzeyde tutmayı dert ediniyoruz. Sağlık sigortalarıyla ilgili alternatif sağlık hizmet kuruluşlarının (üniversite hastaneleri) anlaşmalara dâhil edilmesi, motor branşında ise yerli yedek parça kullanımının artırılması, hasar ödemelerinin hızlandırılması vb. gibi birçok alanda çözüm arayışlarımızı sürdürüyoruz.”
Sigortalı sayısının artırmasının primler hususunda da son derece kritik olduğunu vurgulayan Gülen, trafik gibi zorunlu sigortaların mutlaka ayrı değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, “Trafik sigortaları için serbest tarife olmazsa olmaz. Fiyat kontrolü, sonrasında oluşan prim farkları ile kapatılmak zorunda kalıyor. Bu kaçınılmaz son hoşnutsuzluk yaratabiliyor” diye konuştu.
“Sigorta sektörü olarak millî bir sorumluluk üstleniyoruz”
TSB Başkanı, Sigorta ve emeklilik sektörünün büyümesinin millî ekonomimiz için ihtiyaç duyulan kısa, orta ve uzun vadeli kaynağı sağlayacağını, gerek vatandaşların gerekse de özel daha korunaklı hâle geleceğini, yurt içi kaynaklar artacağını ve banka dışı finansal piyasaların derinleşmesiyle ekonomideki dalgalanmalara karşı stabilizasyonun korunacağını belirtti.
Tüm bunların uluslararası yatırımın ve istihdamın artarak sürmesini sağlayacağını belirten Gülen, sigortacılar olarak üstlendikleri sorumluğun bilinciyle hareket ettiklerini söyledi. TSB Başkanı Uğur Gülen: “Bu millî bir sorumluluktur. Bir yandan vatandaşlarımızın varlıklarını korumak, diğer yandan ülkemize sağlanacak yatırımların önünü açmak ve devletimizin üzerindeki yükü alarak ‘Büyük ve Güçlü Türkiye’ için hizmet sağlıyoruz. Birliğimiz, tüm üye şirketleriyle birlikte bu koruma çemberini daha da büyütmek, ülkemizi hak ettiği yere getirmek için millî bir sorumluluk bilincine sahip. Ancak unutmayalım ki bu topyekûn bir mücadele. Sigorta şirketleri, acenteler, kamudaki paydaşlarımız ve artan sigortalılarımızla bu anlayışa sahip olmalı, güvenli ve refah dolu bir gelecek için omuz omuza vermeliyiz.”
Markalı Konut Yatırımcıları ve Geliştiricileri Derneği – Konutder’in Ekim – Aralık 2023 Üretici Beklenti Anketine göre, 1. El Konut Satışlarında ve Yabancıya Satışlarda yaşanan düşüşün devam edeceği, buna bağlı olarak konut üretiminde de azalma olacağı öngörülüyor.
Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden biri olan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 2023 yılı büyüme rakamlarını yazılı bir açıklama ile değerlendirdi:
Piyasadan topladığımız sözleşme teklifleri arasında işletmemiz için en iyi koşullar sunan teklifi tercih eder el sıkışırız.
Mandalina 577 Milyon Dolarlık İhracatla Şampiyon Oldu
Global enerji sektöründe, Amerika ve Avrupa gibi ticari derinliği bulunan piyasalarda başlayan ve Türkiye’nin de gündemine gelen bir dönüşüm yaşanıyor. Sanayi kuruluşları, büyük ticari işletmeler ve mesken kooperatifleri fosil yakıtların yerine yenilenebilir enerji kaynaklarının daha hızlı ve verimli kullanılabilmesi için alternatiflerine göre çok daha ekonomik olan uzun dönemli elektrik alım anlaşmaları imzalıyorlar. Bu modelin, Türkiye’nin yeşil dönüşüm hedefleri için de önemli bir araç olduğunu belirten Eksim Enerji CEO’su Arkın Akbay, konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Akbay; “Sanayi kuruluşları ve büyük ticari işletmeler, elektrik fiyatlarındaki değişimlerden kaynaklı maliyeti etkileyen unsurlardan ari kalacak ve dolayısıyla sermayelerini, elektrik üretimi yatırımlarına aktarmak yerine kendi iş alanlarında büyümeye yönlendirme imkânına sahip olacak. Diğer yandan enerji üreten tesis işletmecileri ise yeni yatırımlarının finansmanı konusunda, daha fazla sabit bir gelir beyan edebileceği için bankalardan kredi temin süreci kolaylaşacak, böylece enerji üretim projeleri daha hızlı ve daha uygun maliyetle hayata geçebilecek.” ifadelerine yer verdi.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de gün geçtikçe yükselmeye devam ediyor. Artan enerji maliyetlerinden etkilenmek istemeyen işletmeler, çareyi ihtiyaç duydukları enerjiyi kendi imkânlarıyla üretmekte buluyor. Tüm bunların yanında global çevrelerce kabul görmüş yeni yöntemler de gündemde kendine yer bulmayı sürdürüyor. Enerjide uzun dönemli yenilenebilir elektrik tedarik anlaşmaları modeli, Türkiye’nin yeşil enerji dönüşümüne önemli katkılar sunmaya hazırlanıyor. Avrupa ve Amerika’da başarılı bir şekilde uygulanan bu model, şirketlerin yeşil enerji üretimine destek olma yöntemlerini yeniden şekillendiriyor. Bununla birlikte sanayi kuruluşlarının kendi fabrikalarına veya fabrikalardan farklı alanlara enerji santrali kurmak yerine, yeşil enerji üreten santrallerle uzun vadeli elektrik tedarik anlaşmaları yapmalarını, böylece yeşil dönüşüm yatırımlarına katkıda bulunmalarını teşvik ediyor. Bu yaklaşım işletmelerin enerji maliyetlerini sabitlemelerine imkân tanırken, yeşil enerji kullanımları ile kolaylıkla karbon sertifikası elde etmelerini sağlıyor. Böylelikle sanayi kuruluşlarının ve büyük ticari işletmelerin, sermayelerini enerji alanındaki yatırımlara kaynak ayırmak yerine, kendi iş alanlarında verim ve kapasite artışı yatırımlarına yönlendirmeleri öngörülüyor.
Enerjide uzun dönemli yenilenebilir elektrik tedarik anlaşmaları modeline değinen Eksim Enerji CEO’su Arkın Akbay yaptığı açıklamada, “Yenilenebilir enerji santralinin önümüzdeki yıllarda hızla artış göstermesi bekleniyor. Ayrıca santrallerin kesintili üretimlerini dengeleyecek olan elektrik depolama sistemleri projeleri de artmaya devam ediyor. Diğer taraftan lisanssız üretim kaynaklarında depolama yükümlülüğünün olmaması nedeni ile toplam iletim ve dağıtım sistemi taşıma maliyetlerinin artması bekleniyor.
Günlük hayatımızın bir parçası haline gelen internet kullanımı adeta hayatımızın seyrine yön veren etkiler doğurmaktadır. Gündelik hayatta birçok ihtiyacımızın kolay ve pratik bir şekilde gerçekleşmesine hizmet etmesi sebebiyle, kişiler çeşitli sebeplerle internet ağına dâhil olmakta ve interneti yoğun olarak kullanmaktadırlar. Çalışma hayatında işverenlerin işin görülmesini sağlamak amacıyla kurmuş olduğu ağlar, internetin sağladığı geniş yelpazedeki olanaklar sebebiyle işçilerin kötü niyetli kullanımına uğramakta ve özel amaçları için kullanıma maruz kalabilmektedir
Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman, Varlık Yönetim ve Tasarruf Finansman Şirketleri’nin 2023 yılına ilişkin konsolide verilerini açıkladı.
Finansal Kurumlar Birliği’nin temsil ettiği sektörlere yönelik değerlendirmelerde bulunan Finansal Kurumlar Birliği Başkanı Ali Emre Ballı; “Geride bıraktığımız dört yıl boyunca küresel çapta yaşanan salgın ekonomisinin zorlayıcı etkileriyle mücadele ettik. Ardından ülkemizi derinden sarsan deprem felaketiyle sarsıldık. Ancak, tüm bu zorluklara rağmen, Finansal Kurumlar Birliği çatısı altında bir araya gelen Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman Şirketleri, Varlık Yönetim Şirketleri ve Tasarruf Finansmanı Şirketleri olarak, ‘Birlikten Kuvvet Doğar’ mottomuzla hareket ettik ve büyüme hedeflerimize kararlılıkla ilerledik. Cumhuriyetimizin 100’üncü kuruluş yıl dönümünü kutladığımız 2023 yılını geride bırakırken, finansal veriler bize başarı dolu bir dönemi işaret ediyor. Bu başarı bizim için sadece geçmişin bir yansıması değil, aynı zamanda geleceğe dair güçlü bir motivasyon kaynağı. Önümüzdeki dönemde de sektörlerimizin istikrarlı büyümesini sürdürmek ve ülkemizin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmak için kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz. Çatımız altındaki 123 üye şirketimizle, Cumhuriyetimizin ikinci yüz yılında da reel sektörümüzün, ihracatçımızın, KOBİ’lerimizin, tüketicilerimizin yanında olmaya ve finansman ihtiyaçlarına çözüm üretmeye var gücümüzle devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
FKB’nin temsil ettiği sektörlerin finansal performanslarına da değinen Ali Emre Ballı, şu bilgileri paylaştı; “Öncelikle 2023 yılı verileri ışığında, FKB bünyesindeki sektörlerin mali verilerinde belirgin artışlar görüldüğüne dikkat çekmek isterim. Faktoring sektörü, alacakları yüzde 54,7 artışla 196,9 milyar TL’ye ulaştı. Yine sektörün aktif büyüklüğü yüzde 57,5 artış ile 213,6 milyar TL’ye yükseldi, işlem hacminde de yaklaşık yüzde 103 artış sağlanarak 820 milyar TL’ye ulaştı. Finansal Kiralama sektörünün alacakları yüzde 60 oranında artarak 189 milyar TL’ye ulaşırken aktif büyüklüğü yüzde 66 oranında büyüyerek 272 milyar TL seviyesine, işlem hacmi ise yüzde 90,3 artarak 128 milyar TL seviyesine yükseldi. Finansman şirketlerimizin de alacakları yüzde 89,6 oranında büyüyerek 116,5 milyar TL, aktif büyüklüğü yüzde 87,5 artışla 139,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Sektörün işlem hacmi artışı ise yüzde 121,4 artış ile 187,7 milyar TL oldu. Varlık yönetim şirketleri öz kaynakları yüzde 64,1 yükseliş ile 8,9 milyar TL’ye ve aktif büyüklüğü ise yüzde 87,8 artışla 16,7 milyar TL’ye çıktı. Tasarruf Finansman şirketlerimizin aktif büyüklüğü de yüzde 129,9 artışla 29 milyar TL’ye ulaştı. Öz kaynak büyüklüğü ise yüzde 283,9 yükselişle 10 milyar TL olarak kayda geçti.”
Bu söz hepimizin bilgisi dahilindedir; yaptığımız bir iş sonrası hiç kimseyi memnun edememe durumunda söylenen bir sözdür; “ne camiye, ne de kiliseye yaranamama” diye. Umarım bu örnekleme satırımı eğip, büküp farklı farklı anlam çıkartılmaz. En azından kendimi biliyorum ve bu satırı hangi amaçla yazdığımı.
Reşat BAĞCIOĞLU
Türkiye’de son dönemde yaşanan ekonomik belirsizlikler sonrası özellikle gayrimenkul sektörünün yüksek seyreden fiyatları, yatırımcıları ‘arsa’ opsiyonuna yönlendirdi. Finansal dalgalanmaların yaşandığı son yıllarda yatırımcılar, arsa yatırımlarını bir çıkış yolu olarak görürken, konut alımından uzaklaşarak bütçelerine göre arsa yatırımlarına yöneldi. Türkiye’de özellikle Ocak 2023’ten itibaren arsa satış hacminde en yüksek seviyelere ulaşılırken, 2023 yılında ‘konut dışı satışlarda’ yüzde 58.44’lük oranla rekor kırıldı.