Sürdürülebilir Tedarik Operasyonlarında Planlama ve Gereklilikler, ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı – III

Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi Iso 20400
Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi ISO 20400

Sürdürülebilir Tedarik Operasyonlarında Planlama ve Gereklilikler

ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı – III

Prof. Dr. Murat ERDAL
İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Anabilim Dalı Başkanı
merdal@istanbul.edu.tr

Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi Iso 20400
Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi ISO 20400

Sürdürülebilir tedarik yönetim anlayışını ve sahadaki uygulama alanlarını adım adım incelemeye devam ediyoruz. Sürdürülebilir tedarik konusuyla yeni tanışan arkadaşlarımız için aşağıda yer alan makalelerin okunmasını önemle tavsiye ederim.

Sürdürülebilir Tedarik Operasyonlarında Planlama ve Gereklilikler

ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı – III

Prof. Dr. Murat ERDAL
İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Anabilim Dalı Başkanı
merdal@istanbul.edu.tr

Fiili satınalma operasyonları taleple başlamaktadır. İki tür talep tedarik operasyonlarına yön vermektedir. Bunlar iç talep ve dış talep olarak ikiye ayrılmaktadır. Fabrika üretim operasyonlarını düşündüğümüzde iç talep “üretim bölümünden gelen talep”tir. Temelde hammadde ve malzeme gereksinimleridir.

Dış talep ise pazardan, müşteriden gelen taleptir. Pazarın trendleri ve pazarın şekillendirdiği müşteri talebi şirketin operasyonlarına liderlik etmektedir. Üretim operasyonlarının yürümesi için gerekli malzeme, hammadde talebini belirleyen dış taleptir. Bu yönüyle dış talep, işletmenin varlığına doğrudan etki eden stratejik bir taleptir.

Dış talep, sürdürülebilirlik bakış açısı ile köklü bir değişikliğe uğramıştır.
Öncelikle üzerinde durulması gereken talep; pazar gereksinimleri, müşteri tercihleri ve sürdürülebilirlik mevzuat gereklilikleri ile şekillenen taleptir.

Hedef pazar kavramını sürdürülebilirlik mevzuat gereklilikleri; ürünlerin satışa sunulduğu bölge (Avrupa Birliği direktifleri gibi) ile ülke düzenlemelerini (örneğin Almanya) bir arada değerlendirmeliyiz. Bir sonraki adım ise hedef pazar içerisinde faaliyet gösteren müşteri firmanın da temin ettiği ürün ve o ürünün üreticisi şirketle ilgili aradığı sürdürülebilirlik yeterlilikleri gelmektedir.

Sürdürülebilirlik Mevzuatı – Sürdürülebilir Müşteri Talepleri – Sürdürülebilir Şirket- Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi – Sürdürülebilir Ürün/Hizmet.

Tüm bileşenlerin hepsi iç içe geçmiştir.  Günümüzde dünya pazarlarında var olabilmenin temel şartı “sürdürülebilirlik”tir.

Tüm şirket ve değer zinciri boyunca sürdürülebilirlik gerekliliklerini yerine getirenler bir adım önde olacaklardır.

Sürdürülebilir tedarik operasyon yönetimi temelde beş aşamadan oluşmaktadır (Şekil 1) . Bunlar;

  1. Sürdürülebilir Tedarik Planlaması
  2. Sürdürülebilirlik Gerekliliklerinin Şartnamelere Entegre Edilmesi.
    Sürdürülebilirlik Kriterlerini İçeren Spesifikasyonların Oluşturulması
  3. Sürdürülebilir Tedarikçi Seçimi
  4. Sözleşme Yönetimi. Sözleşme Yönetimine Sürdürülebilirliğin Dahil Edilmesi
  5. Sözleşmenin Gözden Geçirilmesi ve Sözleşme Üzerinden Gelişim – Tedarikçi Değerlendirme ve Sürdürülebilirlik Performansının İyileştirilmesi

Bu makale satınalma yöneticileri için özel olarak hazırlanmıştır. Toplam 10 sayfa uzunluğundadır. Yazının devamını okumak için Ücretsiz Hoşgeldin Üyeliği gerekmektedir. Kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.

Sürdürülebilirlik etkisini geleneksel tedarik operasyon yönetiminin her aşamasında görebiliyoruz.

Yeşil çevre Satın Alma Sürdürülebilir Tedarik Sustainable Procurement Iso 20400
Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi ISO 20400

Şekil 1 – Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi.

  1. SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK PLANLAMASI
    Sürdürülebilir Kaynak Stratejisinin Oluşturulması
Tedarik Planlama Yeşil çevre Iso 20400 Ve Sürdürülebilirlik Satın Alma
Sürdürülebilir Tedarik Planlaması ISO 20400

Sürdürülebilir tedarik operasyon yönetimi “tedarik planlaması” ile başlamaktadır. Fakat tedarik planlamasına geçmeden önce şirketin bütünsel olarak bakış açısının değişmesi ve sürdürülebilirliği özümsemesi gerektiğine bir kez daha vurgu yapmak gerekir. Çünkü, sürdürülebilir kaynak stratejisi tam olarak anlaşılmadan, satınalma operasyon yönetiminde başarı sağlamak ne yazık ki mümkün değildir.

Sürdürülebilir tedarik stratejisi, şirketin bu alandaki vizyonunu, gideceği yönü tayin etmektedir. Sürdürülebilir tedarik stratejisini bu işin anayasası olarak kabul değerlendirebiliriz. Yönetim kademelerinin bu alandaki tutumu ve alınan stratejik kararlar şirketin pazardaki rekabet gücünü belirleyecektir. Tepe yönetimin kararlılığı olmaksızın sağlıklı bir sürdürülebilir satınalma politikası ve tedarik planlamasından söz edemeyiz. Çünkü sürdürülebilirlikle ilgili alınan stratejik kararlar; “belirlenen prensipler ve öncelikler”,  fiili olarak satınalma operasyonlarına yansıyacaktır.

Gelecekte karşı karşıya kalınabilecek risklerin neler olabileceği üzerinde çalışılmalıdır. Alternatif kaynaklar (=sourcing) üzerinde çalışılmadığında büyük maliyetlerle karşı karşıya kalınabilmektedir. Tedarikçi veritabanı çağın gereklerine uygun bir şekilde güncellenmelidir. Potansiyel tedarikçilerin sürdürülebilirlik konusundaki uygulamaları, yönetim anlayışları ve vizyonları iyi analiz edilmelidir. Potansiyel kaynakların teknik yeterlilikleri, mevcut kapasiteleri, devam eden işleri incelenmelidir. Bu kapsamda en az 5 yıllık projeksiyonlarla tedarik pazarı üzerine araştırma raporları hazırlanmalıdır. Raporlar dünya ekonominden başlayarak tedarik arz ve talep yapısı, emtia fiyat dalgalanmaları ve emtia piyasasındaki yönlendiriciler, risk senaryoları ile tedarikçi firmalar üzerine olmalıdır.

Belirlenen strateji, sürdürülebilir tedarik zinciri çerçevesinde, uçtan uca tüm aşamaları doğrudan etkileyecektir. ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı özellikle bu konuya dikkat çekmektedir.

Sürdürülebilir tedarik operasyon yönetimi, ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı içerisinde, 7. Başlık altında sürdürülebilirliğin tedarik süreci ile bütünleştirilmesi şeklinde ele alınmaktadır.

Tedarik Operasyon Yönetimi, Uçtan Uca Satınalma Döngüsünü, “Yürütmeyi” İşaret Etmektedir.

Her şirketin satınalma yönetiminde oturmuş prosedürleri, iş akışları ve yerleşik uygulamaları vardır. Sürdürülebilir tedarik operasyonlarında temel zorluk, yeni anlayışa, yeni sisteme geçiştir. İşletme içerisinde sürdürülebilir satınalma adaptasyonu ve günlük operasyonlarda kendisini bulması bir çırpıda olmayacaktır. Geçiş döneminde fayda-maliyet, kalite-maliyet esaslı değerlendirmeler, uygun tedarikçi bulma, mevzuata uyum ve sürdürülebilirlik kriterlerinin karşılanması konularında sıkıntıların yaşanması normal karşılanmalıdır.

Tedarik planlaması, kurumsal ihtiyaçların karşılanmasına uygun olarak detaylı hazırlıkların yapılmasıdır. Takvim esaslı olarak devam eden proje ve siparişler, kritik sözleşmeler ve stratejik ihaleler, bütçe yönetimi, departman yapılanması ve operasyonel hazırlıklar gözden geçirilir. Sürdürülebilir tedarik planlaması ise tüm yıl boyunca operasyonel gereksinimleri planlarken sürdürülebilirlik temelli riskleri öngörebilmeyi gerektirir.

2. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GEREKLİLİKLERİNİN ŞARTNAMELERE ENTEGRE EDİLMESİ

  • Sürdürülebilirlik Kriterlerini İçeren Spesifikasyonların Oluşturulması
şartname Yeşil çevre Tedarik Iso 20400 Ve Sürdürülebilirlik Satın Alma
Sürdürülebilir Tedarik Operasyon Yönetimi ISO 20400

Sürdürülebilir Tedarik Ölçütlerinin Tanımlanması

Günlük satınalma faaliyetlerinin yürütülmesinde, operasyondan (üretimden) gelen talebin yani kurumsal ihtiyacın sürdürülebilirlik eksenli olarak tanımlanması ile başlamaktadır. Temin edilmesi planlanan ürün (hammadde, malzeme, parça vb.) sürdürülebilirlik esaslı özelliklerinin belirlenmesinde tüm bölümlerin katkısı istenmektedir. Bu nedenle satış, üretim ve planlamanın ortak zeminde sürdürülebilir tedarik anlayışında hareket etmesi beklenmektedir.

Sürdürülebilir tedarik ölçütlerini, sadece dışarıdan satın alınan ürünün teknik özellikleri (spesifikasyonlar) olarak sınırlandırılmamalıdır.  Satın alma iş çevresinde yer alan her bir başlıkta ölçütler kendini göstermektedir.

Tüm tedarik yönetim sisteminde yer alan;

  • Satınalma Prosedürleri
  • Satınalma İş Akışları
  • Satınalma Şartnameleri (Teknik ve İdari)
  • Spesifikasyonlar
  • Beyanlar, Muayene ve Kontrol Süreçleri
  • Tedarikçi/Satıcı Firma ve Ürünle İlgili Olarak Sürdürülebilirlik Kapsamında İşaret, Etiket, Sertifika, Belge, Standartların Kontrol Ölçütleri
  • Kaynak / Tedarikçi Seçimi
  • İhale Yönetimi
  • Sipariş Yönetimi
  • Mevcut ve Yeni Sözleşmeler (Ek Protokoller)
  • Tedarikçi Denetim Kriterleri ve Denetim
  • Tedarikçi Performans Değerlendirme (KPI’lar)
  • Tedarikçi Geliştirme Programları
  • Tedarikçi Portalı
  • Tedarikçi Kalite El Kitabı vd.
  • Satınalma Sürdürülebilirlik Risk Yönetimi
  • Raporlama başta olmak üzere her belge sürdürülebilirlik esaslı gözden geçirilmeli ve yapılandırılmalıdır.

İhtiyacın Tanımlanması Gereklilikler ve Yaşam Döngüsü İlişkisi

Sürdürülebilirlik ölçütleri:

  • Tedarik stratejisinde tanımlanan öncelikleri yansıtmalıdır,
  • Nesnel ve doğrulanabilir olunmalıdır.

Tedarik ölçütlerinin sürdürülebilirlikle ilişkileri, etki alanları ve ürün yaşam döngüsü üzerine çalışılmalıdır. Yeterli bilgiye sahip olunulmadığı hallerde kamu otoriteleri, akredite kuruluşlar, üniversiteler, sektör çatı örgütlerinden ve diğer şirketlerden görüş alınmalıdır.

Ecovadis Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Satın Alma Sürdürülebilirlik
Sürdürülebilir Tedarik Zinciri ve Yeşil Satınalma ISO 20400 Eğitimi

ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı uyarınca (1) ;
Sürdürülebilirlik esaslı fiziksel, performans ve işlevsel gereklilik tipleri kullanılmaktadır:

  • Fiziksel veya betimleyici gereklilikler: Ürün ve hizmetlerin karakteristiklerini
    Örnek 1 Geri dönüştürülmüş veya yenilenebilir içerik, cıvasız, ürünün imal edildiği veya sunulduğu yöntem (yani süreç), örneğin, organik veya sürdürülebilir biçimde yönetilen kerestecilik ve balıkçılık.
  • Performans gereklilikleri: Gelecekteki performans ile ilgili toplumsal ve çevresel etkileri optimize etmek için ürün ve hizmetlerin sunum yöntemlerinin tanımlanmasını da kapsayan, ürün veya hizmetler tarafından karşılanması gereken performans standartları.
    Örnek 2 Bir sosyal hizmet birimi için bakım standartları ve hasta sayısı, teslimat zamanı, atık ve karbon emisyonlarınınazaltılması.
  • İşlevsel gereklilikler: Ürün ve hizmetlerin yerine getirmesi gereken işlevi tanımlamak.
    Örnek 3 Tedarik edilecek betonun dayanım ve kalıcılığı veya enerji/yakıt verimliliği.

Pazarda, ürün ve hizmetlerin belirli sürdürülebilirlik ölçütlerine uygunluğunu belirleyen işaret, etiket ya da belgelendirmeler bulunmaktadır. Bu bileşenler, kamu veya özel, ulusal, bölgesel ya da uluslararası teknik standartlar kapsamındadır. Gereklilikler belirlenirken ürünün tüm yaşam döngüsü göz önünde bulundurulmalıdır. Sürdürülebilirlik temelli ürün etiketi, işareti, sertifika ve belge sahipliği aranmalıdır. Bu kapsamdaki gereklilikler karşılanmadığında, tedarikçi ve satıcının bu konudaki eksikliklerini gidermesi için harekete geçirilmelidir. Belirli bir takvim içerisinde yapılması gerekenler konusunda tedarikçi için yol haritası çıkarılmalıdır.

Bu noktada, şirketin ihtiyacını karşılama sürecinde temel problem, yeterli sayıda tedarikçi ve buna bağlı olarak yeterli sayıda teklif olup olmadığıdır. Tedarik pazarında rekabetçi teklif alınamaması sıkıntıya neden olabilmektedir. Gelişmekte olan ekonomilerde sürdürülebilirlik gerekliliklerine sahip ürün ve şirket sayısının varlığı satınalma bölümlerinim işini kolaylaştırmaktadır. Aksi halde “elimiz kolumuz bağlı kalıyor” değerlendirilmesi sıklıkla dile getirilmektedir.

Sürdürülebilirlik Gerekliliklerinin Karşılanıp Karşılanmadığının Değerlendirilmesi

ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı uyarınca;
her sürdürülebilirlik gerekliliği, ihale dokümanlarında alıcı (şirket) tarafından ana hatları ile belirtilen bir değerlendirmesüreci aracılığıyla doğrulanabilir olmalıdır. Uygun bir değerlendirme süreci seçerken, şirketler şu etkenleri dikkate almalıdır (2):

  • Hususun/gerekliliğin (sürdürülebilirlik sorunları dâhil) şirket için önemi;
  • Sürdürülebilirlik ölçütü ile uyumsuzluğun riskleri;
  • Değerlendirme sürecinin maliyeti;
  • Değerlendirme sürecini desteklemek için gereken teknik altyapının varlığı;
  • Değerlendiricinin yetkinliği;
  • Sürece dâhil olan herhangi bir dış kurum veya kuruluşun güvenilirliği.

Değerlendirme süreçleri; dokümantasyonun gözden geçirilmesi, deneme, test-muayene, analiz (Lab. sonuçları) , denetim, belgelendirme, yönetim sistemi, değerlendirme, sürdürülebilirlik iddiaları, etiketler ve beyanlar veya bunların bir birleşimini kapsayan faaliyetleri içermektedir.

Şirket tedarik stratejisi ve uygulamaları ile her bir gereklilik için değerlendirme sürecini tanımlarken, hangi faaliyetlerin kim tarafından gerçekleştirileceğini belirlenmelidir. Tedarikçi, alıcı şirket ya da üçüncü bir taraf (alanında uzman bir kuruluş) olabilir.

ISO standartları kapsamında alınan belge ve sertifikalar değerlendirme süreçlerinin güvenilirliğini sağlamakta ve operasyonları hızlandırmaktadır.

Muayene sürecinde bir dış kurumdan destek alındığında ilgili kuruluşun kamu otoritelerince tanınan, akreditasyon sürecini tamamlamış, yetkilendirilmiş bir kuruluş olmasına dikkat edilmelidir.  Mevzuata uygun hareket etme, teknik altyapı yeterliliği, uzmanlık ve saygınlık aranmalıdır.

Değerlendirme süreçlerini oluştururken, uygunluk değerlendirmesini ele alan ISO Standartları kullanılmalıdır. Örneğin;

  • Muayene hizmeti veren bir kuruluş için Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşlarının Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler- ISO 17020 Uygunluk Değerlendirme
  • Ürün, Proses ve Hizmet Belgelendirmesi Yapan Kuruluşlar İçin Şartlar ISO 17065 Uygunluk Değerlendirmesi kapsamındadır.

Çevre Etiketleri

Çevre etiketleri ürünün tüm yaşam döngüsünü ele alır ve güvenilirdir.

Satınalma operasyonlarında değerlendirme süreci, ön elemenin bir parçası veya ihale sürecinin önemli bir aşaması olarak karşımıza çıkmaktadır.

ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı uyarınca (3);
Özellikle çevre etiketleri ile bütünleşen değerlendirme süreçlerinde üç tip çevre etiketini göz önünde bulundurmak yardımcıolabilir:

  • ISO 14024 Tip I Çevre Etiketi: Ürün değerlendirmesi ve yaşam döngüsü değerlendirmelerine bağlı, üzerinde uzlaşılmış olançevresel performans liderliği ölçütlerine uygunluğun gösterimini takiben bir üçüncü tarafın belgelendirmesi ve bir etiketi(örneğin, Global Eco Labelling Network) içermektedir.
  • ISO 14021 Tip II Çevre Etiketi: Ürünlere ilişkin beyanlar, simgeler ve grafikleri de kapsayan, tedarikçinin birincil tarafçevresel uyumluluk beyanlarını içermektedir.
  • ISO 14025 Tip III Çevre Etiketi: Bir ürünün, aynı işlevi yerine getirmeyi hedefleyen diğer ürünlerle karşılaştırılabilmesini sağlayan niceliksel yaşam döngüsü verisini oluşturan EPD’nin (Çevresel Ürün Beyanı) üçüncü bir tarafça doğrulanmasını içermektedir.

Sözleşme imzalandıktan sonra, ihale kapsamında oluşturulmuş plana uygun olarak devam eden ek bir değerlendirme gerçekleştirilebilir. Bu uygulama kritik konulara odaklanmaktadır. Değerlendirme sürecini basitleştirilebilir ve tutarlı oldukları sürece ihale kapsamında oluşturulan faaliyetlerden farklı olabilen etkinliklerden oluşmaktadır.

KISA DEĞERLENDİRME

Sürdürülebilirlik Mevzuatı – Sürdürülebilir Müşteri Talepleri – Sürdürülebilir Şirket- Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi – Sürdürülebilir Ürün/Hizmet.

Hedef pazarda başarı, ürünü üretmeden çok önce, müşterinin istek ve ihtiyaçlarını, pazar gereksinimlerini tam anlamıyla anlamakla başlamaktadır. Değer zinciri içerisinde yer alan tüm aktörler, süreçler ve ürünler çok sıkı bir biçimde etüd edilmektedir. Sürdürülebilirlik açısından firmaların geldiği noktanın değerlendirilmesi, teklif alınacak tedarikçilerin seçimi, kurumsal yapı, ürün ve hizmetlerle ilgili sürdürülebilirlik kriterlerinin tanımlanması öncelikli konulardır. Bunun bilincinde olan işletmeler sürdürülebilir tedarik stratejisini meydana getirip ona uygun ölçütleri ile uçtan uca satınalma operasyonlarına yön vermektedir.

Sürdürülebilir Tedarik Kararlarında Tutarlılık ve Kalıcılık  

Tüm tedarik sistemini sürdürülebilirlik esaslı ele aldığınızda, tepe yönetim tarafından alınan stratejik kararların önemi kadar bu kararların arkasında ne ölçüde durulabildiğidir.

O nedenle ilk aşamanın “sürdürülebilir tedarik stratejisinin” belirlenmesi gerektiğini hatırlamakta bir kez daha fayda vardır.

Zor olan, alınan kararların tüm şirket geneline yayılması ve tabana inmesidir. Şiddetli rekabet ortamında sürdürülebilir tedarik operasyonlarının tutarlılık ve kalıcılığı büyün önem taşımaktadır.

Durumsallıkla ilerleyen şirketlerde; farklı müşteri projeleri gündeme geldiğinde farklı malzeme / tedarikçi seçimlerine rastlanabilmektedir.

Özellikle KOBİ seviyesindeki işletmelerimizde, patronların toplantılarda “arkadaşlar sürdürülebilir tedarik ne gerektiriyorsa onu yapalım” deyip kısa bir süre geçtikten sonra “Murat bey, bunun bize maliyetini hesaplamadınız mı?” sözlerine şahit olabilirsiniz. Birimler ve çalışanlar yüksek sesle dile getiremeseler de “profesyonellik ve kurumsallık da buraya kadar, eskiye dönüyoruz o halde” diyeceklerdir.

Haftaya “Sürdürülebilir Tedarik Operasyonlarında Tedarikçi Seçimi ve Sözleşmeler” ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı – IV ile devam edeceğiz.

Kaynak:

  • Türk Standartlar Enstitüsü, ISO 20400:2017 Sürdürülebilir Tedarik Standardı, s: 31.
  • A. g.e., s: 32.
  • A. g.e., s: 33.
Sürdürülebilir Tedarik Yeşil Satın Alma Eğitimi
Sürdürülebilir Tedarik Yeşil Satın Alma Eğitimi

-> Eğitim Kataloğunu İndirebilirsiniz ->   https://satinalmadergisi.com/egitim.pdf

-> ŞİRKET EĞİTİMLERİNİZ İÇİN TEKLİF ALIN -> egitim@satinalmadergisi.com

SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ VE YEŞİL SATIN ALMA EĞİTİMİ

MAKALE DİZİSİ -> Prof. Dr. Murat ERDAL

ŞİRKETLERE GÜVENİLİR BİR YAPI HAZIRLIYORUZ

Sürdürülebilir Tedarikçi Geliştirme Programı – Proje Danışmanlığı

Surdurulebilir Tedarikci Gelistirme Projesi

Sürdürülebilir Tedarikçi Geliştirme Programı – Proje Danışmanlığı

Proje Konuları:

  • Sürdürülebilir Tedarik / Kaynak Stratejisi
  • Tedarikçi ve Operasyonel Riskler
  • Sürdürülebilir Tedarikçi Kimliği
  • Tedarikçi ESG Programı
  • Mevzuata Uyum ve Emisyon Hesaplamaları
  • ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı
  • İhale Kriterleri ve Sözleşmelerin Revizyonu
  • Tedarikçi Geliştirme – Rehberlik Programı
  • Tedarikçiler için Eğitimler
  • Tedarikçi Portalı; Takip ve İzleme
  • Tedarikçi Performans Değerlendirme
  • Tedarikçi Etik Kodlar
  • Tedarikçi Davranış Kuralları
  • Tedarikçi Gelişimi ve Raporlama

Proje Danışmanlık Süresi: 1 Yıl

Proje Koordinatörü: Prof. Dr. Murat ERDAL merdal@istanbul.edu.tr 

“Rekabet Avantajı için Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi”

Sürdürülebilir Satınalma Yeşil Tedarik Zinciri Yol Haritası

SÖZLEŞME YÖNETİMİ ve KONTRAT YÖNETİCİLİĞİ MAKALE DİZİSİ

MAKALE DİZİSİ -> Prof. Dr. Murat ERDAL

TEDARİKÇİ ÜRETİM SÖZLEŞMESİ

OTOMOTİV SEKTÖRÜ MİLK-RUN SÖZLEŞME İNCELEMESİ

  • Milk-Run Lojistik Sözleşme İncelemesi – IBölüm-I: Taşıma Esasları – Araç Spesifikasyonları (Madde 1-5 arası)
  • Milk-Run Lojistik Sözleşme İncelemesi – IIBölüm-II: Nakliyecinin Yükümlülükleri ve diğer. Madde (6-21 arası)

DANIŞMANLIK HİZMET ALIMLARI VE SÖZLEŞMELER

SATIN ALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ MAKALELERİ
-> Prof. Dr. Murat ERDAL

SATIN ALMA EĞİTİM TESTLERİ

PAZARLIK BECERİ ANKETİ

Kitap Önerileri : 

  • MÜZAKERE TEKNİKLERİ ve PAZARLIK BECERİLERİ (E-Kitap 2. Baskı), Prof. Dr. Murat ERDAL, Erişim için profesyonel üyelik işlemlerinizi tamamlamanız gerekmektedir.
  • SATINALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ, Prof. Dr. Murat ERDAL, (Beta Yayıncılık),
    4. Baskı.

Kuzey Denizi Rotası’nda 2024 Yılında 37,9 Milyon Ton Kargo Taşındı

Tedarik Zinciri Danışmanlığı Haber Kuzey Denizi Rotası’nda 2024 Yılında 37,9 Milyon Ton Kargo Taşındı

Kuzey Denizi Rotası’nda 2024 Yılında 37,9 Milyon Ton Kargo Taşındı

Geçen Yıl Ulaşılan Bu Rekor Seviye, Önceki Yıla Nazaran 1,6 Milyon Ton Daha Fazla

Tedarik Zinciri Danışmanlığı Haber Kuzey Denizi Rotası’nda 2024 Yılında 37,9 Milyon Ton Kargo TaşındıRusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom, 2024 yılında Kuzey Denizi Rotası’nda (NSR) toplam 37,9 milyon ton kargo sevkiyatı yapıldığını açıkladı. NSR’de, 2024 yılında ulaşılan bu rekor seviye; 2023 yılına kıyasla 1,6 milyon tondan fazla bir artışı temsil ediyor.

Rosatom Genel Müdürü Aleksey  Likhachev, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Nükleer buzkıran filosunun 65. yıldönümü sadece kargo taşımacılığında yeni rekorların kırıldığı bir yıl değildi. Ocak ayında buzkıran Leningrad’ı ve kasım ayında Chukotka’yı denize indirdik. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in her iki törene de katılması, bu gelişmelerin ülke için ne kadar önemli olduğunu kanıtlıyor. Yeni yıldan birkaç gün önce buzkıran Yakutia’ya bayrak çekildi. 2024 yılındaki bir diğer önemli gelişme ise Putin’in, Büyük Kuzey Denizi Rotası konseptini desteklemesiydi. Bu konsept, önümüzdeki birkaç on yılda Arktik’de gelecekteki çabalarımızı yönlendirecek. Kaliningrad’dan Vladivostok’a kadar nehir limanları ve demiryollarıyla bağlanacak ilgili altyapıyla birlikte yeni bir nakliye rotası oluşturma göreviyle karşı karşıyayız” dedi.

2024 yılında ayrıca rekor sayıda (92) transit sefer yapılmış ve 2013 yılında taşınan kargo hacminin yaklaşık 1,5 katı olmak üzere 3 milyon tonun üzerinde rekor bir transit kargo hacmi taşınmıştır. NSR ve bu rotanın güvenliğine olan talep 2024 yılında arttı. GlavSevmorput (Kuzey Deniz Rotası Başmüdürlüğü), yılın başından bu yana NSR sularında, izne dayalı seyrüsefer için tarihi bir seviye olan 1.312 başvuruyu inceledi (bir takvim yılında verilen önceki maksimum izin sayısı 1.228 idi).

GlavSevmorput’un desteğiyle, 2024 yılında şimdiye kadarki en büyük konteyner gemisi NSR’yi geçti. Gemi, 11 Eylül’de Zhelaniya Burnu yakınlarında rotaya girdi ve 17 Eylül’de Dezhnev Burnu yakınlarından ayrılarak tüm yolculuğunu altı günden kısa bir sürede tamamladı.

Rosatom’a bağlı Atomflot’un nükleer buzkıran gemilerinin mürettebatı, GlavSevmorput uzmanlarının desteğiyle 976 buzkıran gemisine refakat etti ve 72 gemiye bilgi ve seyrüsefer desteği sağladı.

Bilgi Notu:

Kuzey Denizi Rotası, Avrasya’nın batısını Asya-Pasifik bölgesine bağlayan en kısa nakliye rotasıdır. NSR idari olarak Barents Denizi ve Kara Denizi (Kara Boğazı) sınırında başlar ve Bering Boğazı’nda (Dezhnev Burnu) sona erer. NSR, 5,6 bin km uzunluğundadır. NSR, Arktik Okyanusu denizlerinden (Kara, Laptev, Doğu Sibirya, Çukçi denizleri) geçer. Arktik bölgesindeki limanların yanı sıra büyük Sibirya nehirlerindeki limanlara da hizmet verir. Şu anda, Rusya Arktik’inde NSR boyunca Sabetta, Dikson, Dudinka, Khatanga, Tiksi ve Pevek dahil olmak üzere altı büyük liman bulunmaktadır. Rosatom’un desteğiyle, St. Petersburg ve Kaliningrad’dan Vladivostok’a uzanan bir nakliye koridoru olan Büyük Kuzey Denizi Rotası’nı geliştirmek için bir proje uygulanmaktadır.

Rusya hükümeti, 2018 yılında Rosatom’u, Kuzey Denizi Rotası’nın altyapı operatörü olarak atadı. Şirket, federal “Kuzey Denizi Rotası’nın Geliştirilmesi” projesini denetliyor ve 2035 yılına kadar Kuzey Denizi Rotası geliştirme planına ve Rusya hükümetinin emriyle onaylanan, 2030 yılına kadar Rusya Federasyonu’nun sosyo-ekonomik kalkınması için “Yıl Boyu Kuzey Denizi Rotası” girişimine katılıyor.

Rosatom’un stratejik hedeflerinden biri, Kuzey Denizi Rotası’nı, Avrupa, Rusya ve Asya-Pasifik bölgesini birbirine bağlayan etkili bir nakliye anayoluna dönüştürmektir. Şu anda, St. Petersburg ve Kaliningrad’dan Vladivostok’a uzanan bir ulaşım koridoru olan “Büyük” Kuzey Denizi Rotası’nı oluşturmak için federal bir proje geliştirilmektedir.

Tedarik Zinciri Danışmanlığı Haber Kuzey Denizi Rotası’nda 2024 Yılında 37,9 Milyon Ton Kargo TaşındıRusya Arktik bölgesinin kapsamlı gelişimi stratejik olarak ulusal önceliğe sahip. Belirlenen görevlerde başarılı olmak için, NSR boyunca sevk edilen kargo hacmini artırmak hayati önem taşıyor. Bu lojistik koridor, düzenli kargo taşımacılığı, yeni nükleer buz kırıcıların inşası ve ilgili altyapının modernizasyonu yoluyla gelişiyor. Rosatom şirketleri bu çalışmalarda aktif olarak yer alıyor.

Biz Satın Alırken Herkesi Mutlu Ederiz

Biz Satın Alırken Herkesi Mutlu Ederiz Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Biz Satın Alırken Herkesi Mutlu Ederiz

Cavit SOYBiz Satın Alırken Herkesi Mutlu Ederiz Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Satın almacılar ve satışçılar birlikte zor bir süreçten geçiyoruz. İki taraf ta aslında aracı. Firmaları adına ya alan ya da satan taraf…
Yine de mutlu olmak için bir neden bulunabilir.
Bu günler de geçecek, normale döneceğiz yakında inşallah….

Satın alma uzmanları içerden gelen talepleri, teklif alarak, en kaliteli ürünü, en uygun fiyata, en hızlı şekilde, en uygun vade ile temin eden kişilerdir. Ancak tüm satın almacıların bir vazifesi daha vardır; o da herkesi mutlu edebilmek. Kısacası satın alma alır, herkes mutlu olur.

Kendisi Mutlu Olur: Alım yaptığında gelen ürünün kalitesi, fiyatı, termini, nakliyesi, ambalajı, ihtiyacı karşılaması istediği gibiyse önce kendisi mutlu olur. İçine sinerse, gönlü ferahlar, vicdanı rahatlar. Zaten alışveriş yapan birey, yaptığı eylemden ve elde edeceği materyalden dolayı serotonin salgılamaya başlar. Mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin, ödül sistemini harekete geçirerek mutluluk ve tatmin hislerini artırır.

Talep Eden Mutlu Olur: Gelen ürün kalitesiyle, talebe uygunluğuyla ürün talebinde bulunan teknik ekip, çalışanlar, ustalar ve mühendisleri mutlu eder.

Tedarikçi ve Satış Temsilcisi Mutlu Olur: Alım sonucunda tedarikçinin yüzü güler. Yeteri kadar kar etmiş, ödemesini zamanında alabileceğine inanmış, müşterisine istediği ürünü istenilen kalitede, fiyatta ve terminde hızlı bir şekilde ulaştırmış olmanın mutluluğu yüzüne yansır. Yöneticisine karşı mahcup olmadan, iyi bir ciro yakalayabilmenin ve prim kazanmanın verdiği mutluluk ta vardır.

Yönetici Mutlu Olur: İçeride işlerin yolunda gitmesinin, ihtiyaçların zamanında ve uygun fiyat ve vade ile tedarik edilmesinin verdiği mutluluktan bahsediyorum. Ekibinin çalışkanlığının ve becerikliliğinin, ekibine güvenmenin meyvesini almasına sevinir.

Firma Sahibi Mutlu Olur: Ürettiği mamulleri müşterisine zamanında teslim edebilmenin verdiği mutluluk ve gururu yaşar. Ayrıca müşteri memnuniyetinin olumlu geri dönüşlere ve yeni siparişlere dönüşmüş olmasının verdiği mutluluk hiçbir şeyle ölçülmez.

Müşteri Mutlu Olur: Siparişini zamanında, istediği evsafta ve verimlikte teslim alan müşterinin mutluluğu gözlerinden okunur. İyi ki bu firmanın teklifini değerlendirmişim ve buradan almışım kanısına varır.

Devlet (Maliye) Mutlu Olur: Yaptığımız alışverişler neticesinde alacağı vergilerden dolayı devleti yönetenler çok mutlu olur. Piyasadaki hareketlilik de mutlu edebilir belki onları.

Ancak son aylarda herkesin yüzü düştü, suratı asık. Çünkü piyasada yatırımlar azaldı, işler daraldı, nakit döngüsü bozuldu. Alım ve satım oranları düştü, ödemeler zamanında yapılamıyor ve mutsuzluk zincirleme yayılıyor.

Cavit SOY

Mutlu Mutsuz Görsel

 

Alım Talebi: Ahşap Oturma Bankı

Alım Talebi Ahşap Oturma Bankı

Alım Talebi: Ahşap Oturma Bankı

Bir firmamız için, 4 adet 150cm.*40cm. ölçülerinde ahşap oturma bankı alımı yapılacaktır. Teslim yeri İstanbul / Silivri olup, ödeme şekli nakittir (peşin).

İlgili olan üretici ya da satıcıların, talep edilen ürünle ilgili detaylar ve spekler için aşağıdaki adımların ardından, iletişime geçmesi rica olunur.

Alım Talebi Ahşap Oturma Bankı

Teklif Vermek İçin;

  1. SATINALMA DERGİSİ’ne abone ol.
  2. Dergi Aboneliği sayfasından PROFESYONEL ÜYELİK işlemlerini tamamla.
  3. Ödeme sonrasında FİRMA BAŞVURU FORMU’nu doldur.

https://satinalmadergisi.com/satici/

TEKLİF VERME : İhtiyacın detaylarını öğrenmek ve teklif vermek için Dergi Aboneliği sayfasından PROFESYONEL ÜYELİK (750 TL) SATIN ALMANIZ GEREKMEKTEDİR. Aboneliğiniz 1 yıl geçerli olup, bir sene boyunca tüm alım taleplerine teklif verebileceksiniz.

Görüntüleme İhalesinde İstenen Aksesuar ve Ekipmanların Net Olarak Belirlenmemesi?

Görüntüleme İhalesinde İstenen Aksesuar Ve Ekipmanların Net Olarak Belirlenmemesi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Görüntüleme İhalesinde İstenen Aksesuar ve Ekipmanların Net Olarak Belirlenmemesi?

Mehmet ATASEVER

Görüntüleme İhalesinde İstenen Aksesuar Ve Ekipmanların Net Olarak Belirlenmemesi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündemİtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; Teknik Şartname’nin 5.6’ncı maddesinde yer alan “Sistemler için kullanılacak aksesuar ve yan ekipmanlardan birer adet verilecektir.” şeklindeki düzenlemenin ihale dokümanından çıkarılması gerektiği, Şöyle ki, MR cihazları için yüzlerce aksesuar ve yan ekipmanın mevcut olduğu ve isteklilerin maliyetleri öngörebilmesi amacıyla istenen aksesuar ve yan ekipmanların spesifik olarak belirtilmesi gerektiği veya anılan düzenlemenin ihale dokümanından çıkarılması gerektiği, iddiasına yer verilmiştir.

Konu İle İlgili Yayımlanan Emsal Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;

Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; Teknik Şartname’nin “Kurulum” başlıklı 5’inci maddesinde “5.6. Sistemler için kullanılacak aksesuar ve yan ekipmanlardan birer adet verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Kurulum” başlıklı 5’inci maddesinin altıncı bendinde sistemler için kullanılacak aksesuar ve yan ekipmanlardan birer adet verileceğinin düzenlendiği ancak ne anılan düzenlemede ne de ihale dokümanının diğer düzenlemelerinde söz konusu aksesuar ve yan ekipmanların neler olduğunun, hangi amaçla istenildiğinin ve hangi aşamada istenildiğinin belirtilmediği tespit edilmiş olup,

MR cihazları için çeşitli aksesuar ve yan ekipmanların mevcut olduğu varsayımıyla, yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen ve sadece Teknik Şartname’de yer alan bahse konu koşula ait düzenlemede idarenin isteklileri tereddüde düşürmeyecek şekilde, sağlıklı teklif vermeleri amacıyla istenen aksesuar ve yan ekipmanları spesifik olarak belirtmesi gerektiği sonucuna varılmış olup, başvuru sahibinin bu hususa ilişkin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Görüntüleme İhalesinde İstenen Aksesuar Ve Ekipmanların Net Olarak Belirlenmemesi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 GündemMehmet ATASEVER

Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı

Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi

Mhatasever@gmail.com

Mehmetatasever.org

 

Küresel Isınmanın Buzları Erittiği Bir Dünya: Kuzey Arktik Deniz Rotasının Ticaretteki Yükselişi

Küresel Isınmanın Buzları Erittiği Bir Dünya Kuzey Arktik Deniz Rotasının Ticaretteki Yükselişi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Küresel Isınmanın Buzları Erittiği Bir Dünya: Kuzey Arktik Deniz Rotasının Ticaretteki Yükselişi

Olgar ATASEVEN

Küresel Isınmanın Buzları Erittiği Bir Dünya Kuzey Arktik Deniz Rotasının Ticaretteki Yükselişi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 GündemMevsim normalleri denen durum artık nedense işlemiyor! Kışları artık kış gibi değil. Bahardan yaza geçmiyoruz. Bir anda yaz oluyor. Klasik mevsim tanımlarımız bu tanımlar için belirlenen aylara uymuyor. Nedenini hepimiz biliyoruz. Küresel ısınma! Kitabım #BitersemBitersin’de uzun uzun anlattığım bir konuyu burada çok kısa bir paragraf ile geçeyim.

Küresel ısınmayı, atmosferdeki sera gazlarının artışıyla dünya yüzeyinin sıcaklığının yükselmesi olarak tanımlıyoruz. Fosil yakıtların kullanımı, ormansızlaşma ve endüstriyel faaliyetler sonucu karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve azot oksitler (N2O) gibi gazların atmosferde birikmesi, güneşten gelen ısının Dünya yüzeyinden geri yansımasını engelliyor. Bu durum, gezegenin doğal sıcaklık dengesini bozuyor ve buzulların erimesine, deniz seviyelerinin yükselmesine ve ekstrem hava olaylarının artmasına neden oluyor. Bunun temel sebeplerine benim tek bir teşhisim var. Tüketim Çılgınlığı! Ama bunu yazının konusu yapmayalım ve devam edelim.

Küresel Isınmanın Etkileri ve Yeni Ulaşım İhtimalleri
Küresel ısınma, sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve ticari dengeleri de dönüştürmeye devam ediyor. ABD’nin 2. kez şeçilen başkanı Trump’ın şimdiden Grönland ve Kanada için söyledikleri, burada nasıl bir agresif değişimin olacağının sinyallerini bize veriyor. Bunun gibi Arktik bölgesindeki buzulların hızla erimesi, geçmişte sadece hayal olan Kuzey Arktik Deniz Rotası’nın (NSR) ticaret dünyası için erişilebilir bir güzergâh haline gelmesine olanak tanıyor. Bu yeni ulaşım hattı, Asya ile Avrupa arasındaki ticareti kökten değiştirme potansiyeline sahip. Ancak NSR’nin uygulanabilirliği, mevcut deniz yolları ve kara köprüleriyle karşılaştırıldığında bazı zorluklar ve avantajlar sunuyor! Biz şimdilik konuyu sadece bu yeni rota doğrultusunda irdeleyelim.

NSR’nin Mevcut Durumu ve Potansiyel Avantajları
Günümüzde NSR, küresel ticaretin büyük bir kısmını yönlendiren Süveyş Kanalı gibi rotalara bir alternatif olarak değerlendiriliyor. Özellikle Ultra Büyük Konteyner gemileriyle (25.000 TEU) NSR üzerinde yapılan modellemeler, bu rotanın hem taşıma kapasitesi hem de zamansal avantajlar sunduğunu ortaya koyuyor. Daha az yakıt tüketimi, kısalan mesafeler ve potansiyel niş pazarlar, bu güzergâhın cazibesini artırıyor.

Özellikle 5.300 TEU kapasiteli ARC4 sınıfı gemilerin, NSR üzerinde haftalık bir hizmet sunarak toplam taşıma hacminin %42’sine ulaşabileceği hesaplanmıştır. Bu, kara köprüsüne kıyasla daha düşük bir gemi sayısıyla benzer taşıma kapasitelerinin elde edilebileceğini göstermektedir. Ayrıca, NSR’nin sağladığı %10’luk zaman tasarrufu, yüksek zaman değeri taşıyan kargolar için ideal bir çözüm sunmaktadır.

Zorluklar ve Geliştirme Gereksinimleri
Yukarıda yazdığım potansiyelle birlikte, NSR’nin ticarette geniş çaplı bir etki yaratabilmesi için çözülmesi gereken bazı önemli zorluklar bulunduğunu düşünüyorum. Örneğin:

  • Buz Sınıfı Gemi Maliyetleri: Buz sınıfı gemiler için yüksek inşaat maliyetleri, ekonomik fizibiliteyi zorlaştırmaktadır. Ancak yapılan analizler, buz sınıfı inşaatı ile standart gemiler arasındaki maliyet farkının önceki çalışmaların tahminlerinden daha düşük olduğunu ortaya koymuş durumda.
  • Transit Süreleri: NSR üzerindeki buz kalınlığı ve hava koşullarına bağlı olarak transit süreleri Süveyş Kanalı gibi rotalara kıyasla %150 ila %200 arasında daha uzun olabiliyor. Ama bu durum şimdilik bir zorluk. 5 – 10 sene içinde buz kalınlıklarının etkisi çok daha düşük bir seviyeye gelebilir hatta bazı bilim adamlarına bakılırsa buzlar bu rotada hiç olmayabilir.
  • Mevsimsel Kullanım: NSR, mevcut durumda sadece yaz aylarında kullanılabilirken, kış aylarında ekonomik olmaktan uzaklaşmaktadır. Ama diğer taraftan Kuzey’deki ülkelerin ki buna Rusya’yı da dahil ederek söylüyorum, şimdiden buz kırma gemi siparişlerini artırdığını duyuyoruz. Bu o bölge için yeni bir hizmet kalemi olarak öne çıkabilir ve hattın kullanım mevsimini artırabilir.

Bu görünen zorluklara rağmen Kuzey Arktik Deniz Rotası, Rusya ve kuzey ülkeleri için ticaret yollarını çeşitlendirerek ekonomik gelirlerini artırabilir ve bölgedeki liman altyapısına yapılan yatırımları teşvik ederek stratejik önemlerini artırabilir. Ayrıca, enerji ve mineral kaynaklarının taşınmasında daha kısa ve maliyet etkin bir rota sunarak bu ülkelerin küresel pazardaki rekabetçiliğini güçlendirebilir. Tabi bir de Çin’in dünya ticaretindeki etkisini perçinlemesine bir çivi daha çakabilir.

Politika Yapıcılar İçin Stratejik Çıkarımlar
NSR’nin gelecekte ticarette daha güçlü bir rol oynayabilmesi, hem altyapı yatırımlarına hem de uluslararası iş birliğine bağlıdır. Özellikle buz kalınlığının daha da azalması ve transit geçiş ücretlerinin düşürülmesi, bu rotanın rekabet gücünü artırabilir. Çin ve Avrupa arasında taşınan yüksek teknoloji ürünleri gibi niş kargolar için NSR, kara köprüsüne kıyasla %20 daha düşük maliyetlerle taşımayı mümkün kılabilir.

NSR’nin Ticaretteki Yeri ve Gelecek Öngörüleri
NSR, günümüzde mevcut kara köprüsü ve Süveyş Kanalı gibi ulaşım koridorlarına doğrudan bir alternatif olmasa da, potansiyel bir yedek güzergâh olarak dikkate alınmalıdır. Buzulların erimesi ve kara köprüsünde meydana gelebilecek jeopolitik sorunlar, bu rotanın stratejik önemini artırabilir. Uzun vadede NSR, dünya ticaretinin daha sürdürülebilir ve esnek bir sistem geliştirmesine katkı sağlayabilir.

Tedarik zinciri yöneticileri, bu rotayı kullanmadan önce lojistik planlamayı esnek hale getirmeli, maliyet analizlerini detaylı yapmalı ve hava koşullarına bağlı olarak ortaya çıkabilecek gecikmeleri yönetmek için acil durum senaryoları geliştirmelidir. Ayrıca, bu rotanın sürdürülebilirlik hedeflerine nasıl katkı sağlayacağını değerlendirmek de stratejik bir öncelik olmalıdır.

Küresel ısınmanın oluşturduğu bu yeni ticaret fırsatı, dünya ekonomisinin dengelerini değiştirmeye aday. NSR’nin daha etkin bir şekilde değerlendirilmesi, küresel lojistik sektörünün gelecekteki yönünü belirleyebilir. Tüm bunların ne kadar sürede hayatımıza gireceğini şimdiden kestirmek çok mümkün değil ama geldiğini görmemiz şart. En azından ben bu rotanın emisyonları azaltması ihtimalini düşünerek konuya pozitif bakıyorum. Türkiye’nin bu rotalardan nasıl etkilenebileceği konusunun araştırılması ve ekonomik anlamda tedbirler için harekete geçilmesi önemlidir. Devlet büyüklerimize, bürokratlarımıza ve ilgili odalarımıza buradan duyurulur.

Küresel Isınmanın Buzları Erittiği Bir Dünya Kuzey Arktik Deniz Rotasının Ticaretteki Yükselişi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 GündemOlgar ATASEVEN

Girişimci, İş İnsanı, Yazar, Konuşmacı

olgar.ataseven@profesia.com.tr

Yıllık Ücretli İznini Kullanan İşçinin İhbar Önel Ücreti Peşin Verilerek İş Sözleşmesi Feshedilebilir mi?

Yıllık ücretli İznini Kullanan İşçinin İhbar önel ücreti Peşin Verilerek İş Sözleşmesi Feshedilebilir Mi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

Yıllık Ücretli İznini Kullanan İşçinin İhbar Önel Ücreti Peşin Verilerek İş Sözleşmesi Feshedilebilir mi?

Lütfi İNCİROĞLUYıllık ücretli İznini Kullanan İşçinin İhbar önel ücreti Peşin Verilerek İş Sözleşmesi Feshedilebilir Mi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 Gündem

4857 sayılı İş Kanunu’nun 59 uncu maddesine göre, “İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği ta­rihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete iliş­kin zamanaşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde 17 nci maddede belirtilen bildirim süresiyle, 27 nci madde gereğince işçiye verilmesi zorunlu yeni iş arama izinleri yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.

Yargıtay’a göre de “İhbar öneli bütünlük arz eder. Bu nedenle ihbar önelleri bölünmek sureti ile uygulanamaz. İhbar önelinin bölünmezliği ilkesi uyarınca, önel içinde izin, rapor kullandırılamaz. Kısaca önel ile izin süresi içe geçemez. İznin ücretli veya ücretsiz olması sonuca etkili değildir. Bu du­rumda önel verilmemiş sayılır. Somut uyuşmazlıkta, davalı daha sonra ücre­tini ödese bile önel içinde davacıyı izne çıkarmıştır. Önel bölünmüştür. Da­vacıya usulüne uygun önel verilmediğinden, ihbar tazminatının kabulü yerine reddi hatalıdır”[1].

İşverence iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda ihbar önel süreleri ile ihbar önel süresi içinde kullandırılacak olan yeni iş arama izin süreleri yıllık izin süreleri ile iç içe giremez (İşK. m.59). Bu durum öğreti de ve yargı kararlarında ihbar önelinin bölünmezliği ilkesine dayanır. Başka bir anlatımla ihbar öneli bütünlük arz eder ve bölünerek uygulanamaz.

Bu nedenle işçilerin yıllık ücretli izinlerini kullandıkları sırada iş sözleşmeleri ihbar öneli tanınarak feshedileceği zaman dikkate alınması gereken en önemli husus, ihbar önelinin fesih bildirim tarihinden itibaren değil; yıllık ücretli iznin bitim tarihinden itibaren başlayacak olmasıdır. Aynı zamanda işveren ihbar önel ücretini peşin ödese dahi işçinin yıllık ücretli iznini kullan­ması esnasında fesih yapamayacaktır. Aksi halde, yıllık ücretli izin süreleri ile ihbar önel sürelerinin iç içe giremeyeceğine ilişkin hüküm bertaraf edilmiş sayılacaktır[2].

Yıllık ücretli İznini Kullanan İşçinin İhbar önel ücreti Peşin Verilerek İş Sözleşmesi Feshedilebilir Mi Satınalma Dergisi 7 Gün 7 GündemSonuç olarak, işveren yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin iş sözleşmesini, ihbar önel sürelerine ait ücreti peşin ödeyerek sona erdiremez. Çünkü yıllık ücretli izin süreleriyle ihbar önel süreleri iç içe giremez. Ayrıca, işçinin yıllık ücretli izinde bulunduğu sırada, iş sözleşmesi ihbar öneli verile­rek sona erdirilirse, ihbar önel süreleri fesih bildiriminin işçiye ulaştığı anda değil; izin süresinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.

Lütfi İNCİROĞLU

[1] Y9HD.,14.1.2013 T., E.2010/37390., K.2013/75 Legalbank.

[2] SÜMER/KAYIRGAN, İşçilik Alacakları, s.548 vd.

Perakende Değer Zinciri Tasarımında İlk Adım: Müşteri Tarafından Algılanan Değer

Perakende Değer Zinciri Tasarımında İlk Adım Müşteri Tarafından Algılanan Değer
Perakende Değer Zinciri Tasarımında İlk Adım Müşteri Tarafından Algılanan Değer

Perakende Değer Zinciri Tasarımında İlk Adım:
Müşteri Tarafından Algılanan Değer

Dr. Ulduz AZAD

Müşteri deneyimi, beklentilerin karşılandığı veya aşıldığı durumlarda olumlu bir şekilde şekillenir. Perakendeciler, ürün ve hizmetlerin farklılaşmadığı bir rekabet ortamında şiddetli fiyat savaşlarının yıkıcı etkisiyle karşı karşıya kalmakta ve bu nedenle tüketicilere sundukları değeri artırmak için sürekli olarak çaba göstermektedir (Levy & Weitz, 2009).

Perakende Değer Zinciri Tasarımında İlk Adım Müşteri Tarafından Algılanan Değer
Perakende Değer Zinciri Tasarımında İlk Adım Müşteri Tarafından Algılanan Değer

Değer kavramı, ilk kez Porter’ın 1985 yılında şirketlere rekabet avantajı sağlamak amacıyla ortaya koyduğu bir yaklaşım olarak gündeme gelmiştir. 2011 yılında ise Porter, iş sonuçları ile sosyal etkiler arasındaki bağlantıyı ele alarak, yaratılan değerin (fonksiyonel, duygusal ve sosyal) paylaşımının önemini vurgulamıştır.

Womack ve Jones’a göre “değer”, müşteri odaklı bir bakış açısıyla tanımlanır ve şu iki temel soru etrafında şekillenir: “Müşteri kimdir?” ve “Müşteri neye değer verir?” Bu yaklaşıma göre, müşteri ihtiyaçlarını karşılamayan faaliyetler “katma değer” yaratmayan, yani “atıl” işler olarak değerlendirilir.

Değer, elde edilen fayda ile bu fayda için harcanan kaynak arasındaki dengeyi ifade eder.

Lavidge ve Steiner’in (1961) geliştirdiği etkiler hiyerarşisi modeli ise tüketicilerin satın alma süreçlerini üç ana aşamada ele alır:

  • Bilişsel: Ürün veya hizmet hakkında farkındalık.
  • Duygusal: Duyguların oluşması.
  • Davranışsal: Satın alma eylemi

Bu çerçeve, perakende değer zincirinde müşteri algısına yönelik stratejik bir yaklaşım sunar.

Müşteri tarafından algılanan değeri tasarlamak ve ölçmek için, Türkiye’de geçerliliği test edilmiş olan ve 2001’de Sweeney ve Soutar tarafından geliştirilen PERVAL (Perceived Value) ölçeği kullanılabilir. Bu ölçek, değeri dört temel kategoride ele alır:

1) Fonksiyonel Değer (Kalite)

  • Tutarlı ürün kalitesi
  • Kabul edilebilir standartlar
  • Dayanıklı
  • Düşük işçilik hatası
  • Kullanım Ömrünün Yeterliliği
  • Hizmet süreçlerinde güvenilirlik

2) Fonksiyonel Değer (Fiyat)

  • Makul fiyat
  • Verilen paraya değer
  • Fiyat-kalite dengesi
  • Ekonomik seçenekler

3) Duygusal Değer

  • İyi Hissettiren
  • Eğlenceli
  • Sahip Olma İsteği uyandıran
  • Rahatlık Sağlayan
  • Kullanımı Keyifli

4) Sosyal Değer

  • Toplumsal kabul hissi
  • Algıyı Yükselten
  • İyi İzlenim Sağlayan
  • Sosyal statüyü destekleyen

Hangi değer kategorisinin fark yaratacağını düşünüyorsunuz?

Perakendecilikte, modern dağıtım sistemleri ve özellikle son kilometre lojistiği, rekabet avantajı yaratmada giderek daha önemli hale geliyor. Dijitalleşme sayesinde müşteri beklentileriyle ilgili daha fazla veri toplanabiliyor ve yeni teknolojiler (robotlar, drone’lar, yapay zeka) tedarik zinciri süreçlerini otomatikleştiriyor (Bradlaw, 2017).  Perakendedeki gelişmeler, tek bir doğru veya kesin teoriye dayanmasa da bazı yaklaşımlar daha etkili görünüyor.

Yazıda sunulan değer zinciri bakış açısının operasyonlarınızda fark yaratıp yaratmayacağına dair ne düşünüyorsunuz? Performans ölçütü olarak “algılanan değeri” sadakat ve memnuniyet yerine kullanmayı değerlendirmeye ne dersiniz?

Tedarik Zinciri Yönetimi Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programları Başvuruları 13 Ocak’ta Başlıyor

Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı
Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı

2025 Yüksek Lisans Hedefi olan sektör profesyonelleri için
Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programları

Bahar başvuru dönemini kaçırmayın. Online Başvuru Tarihleri: 13-17 Ocak 2025.

Tedarik Zinciri Yönetimi  TEZLİ ve TEZSİZ (2. Öğretim) Yüksek Lisans Programları. 

Koordinatör: Prof. Dr. Murat ERDAL merdal@istanbul.edu.tr 

YÜKSEK LİSANS YÜKSEK HEDEFLER. 

Uzaktan başvurunuzu yapabilirsiniz.

İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Program yüz yüze olup dersler Beyazıt Kampüsü’ndedir.

İkinci Öğretim (Tezsiz) Program Ücreti: 45.000 TL

ENSTİTÜ WEB SİTESİNİ https://sosyalbilimler.istanbul.edu.tr/tr/_   ZİYARET EDİNİZ.

BAŞVURU KILAVUZUNU İNDİREBİLİRSİNİZ. 

Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Mülakatlarında Ne Sorulur?

YÜKSEK LİSANS MÜLAKATLARINDA NELER SORULUR? Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programları için REHBER

– Örgün (Tezli) Program
-İkinci Öğretim (Tezsiz) Program

Rehberi indirebilirsiniz.

Tedarik Zinciri Yonetimi Yuksek Lisans

Mülakat hazırlığı için Makale Listesini indirebilirsiniz.

Tedarik Zinciri Yonetimi Makale Listesi

  • Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi Makaleleri
  • Satınalma Makaleleri
  • Lojistik Makaleleri
  • Müzakere Teknikleri ve Pazarlık Becerileri Makaleleri
  • Sözleşme Yönetimi ve Sektörel Kontrat İncelemeleri Makaleleri
  • Kurumsal Satış Makaleleri
Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı
Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı

#yüksekLisans #yüksekHEDEFLER #TedarikZinciri #Lojistik #Satınalma #SözleşmeYönetimi #Performans #Sürdürülebilirlik #Pazarlama #Strateji

İstanbul Üniversitesi  Sosyal Bilimler Enstitüsü – Beyazıt

Anahtar Sözcükler:

Yüksek Lisans, Lisansüstü, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, tedarik zinciri yönetimi, Satın alma, satınalma, tedarik, lojistik, üretim, planlama, karar alma, modelleme, Depo, depolama, depo yönetimi, iç denetim, katma değer, rekabet, maliyet, harcama analizi, tasarruf, değer, Buyer Network, Buyer Network Business, Satın alma Dergisi, B2B, değer zinciri, purchasing, procurement, supply, supply chain, supply chain management, Kurumsal Pazar, Analitik, CRM, e-iş, e-ticaret, inovasyon, innovation, satınalma 4.0, tedarik zinciri 4.0, endüstri 4.0, sürdürülebilirlik

Türkiye Uyguladığı Sıkı Para Politikasıyla 2025’te Pozitif Ayrışabilir

Müzakere Teknikleri Eğitimi Haber Türkiye Uyguladığı Sıkı Para Politikasıyla 2025’te Pozitif Ayrışabilir

Türkiye Uyguladığı Sıkı Para Politikasıyla 2025’te Pozitif Ayrışabilir

Müzakere Teknikleri Eğitimi Haber Türkiye Uyguladığı Sıkı Para Politikasıyla 2025’te Pozitif AyrışabilirKüresel piyasalar gelecek yılın enflasyon ve büyüme dinamiklerine odaklanırken, TCMB’nin sıkı para politikasını sürdürmesi ve enflasyonda kalıcı düşüşün devamıyla birlikte ekonomik istikrarın artacağını söyleyen Hedef Holding Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Namık Kemal Gökalp, 2025 beklentilerini açıkladı.

ABD’de başkan değişimi, küresel merkez bankalarının faiz indirim süreçleri ve jeopolitik gelişmelerle birlikte, 2025 yılı finansal piyasalar açısından oldukça hareketli bir yıl olacak. Türkiye adına 2025 yılında ekonomik istikrarın ve öngörülebilirliğin artacağını belirten Hedef Holding Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Namık Kemal Gökalp, yeni yıla ilişkin beklentilerini paylaştı.

Dr. Namık Kemal Gökalp“ABD’de Donald Trump’ın seçim zaferi ardından yaşanan siyasi geçiş süreci ve özellikle Fransa, Almanya gibi ülkelerde yaşanan politik çalkantılar ABD ekonomisinin Avrupa’ya göre dirençli kalacağını bir kez daha teyit etti. Doların güçlü duruşu özellikle gelişen ülkeler adına baskı yaratma potansiyeli taşısa da Türkiye, sıkı para politikası devamıyla pozitif bir ayrışma yaşayabilir. Burada elbette Fed’in aksiyonları da belirleyici olacak. ABD’de, getirilmesi beklenen tarifeler nedeniyle daha düşük büyüme ve yapışkan enflasyon görülebilir.

Diğer bir önemli unsur, Çin’in gidişatı ve ABD’nin Çin’e uygulayacağı politikalar olacak. Çünkü Avrupa düşük büyüme ve yüksek bütçe açıklarıyla boğuşurken Çin de Japonya gibi uzun süreli bir yavaşlama döngüsüne girme tehdidiyle karşı karşıya kalabilir.

“Yılın ikinci yarısında sermaye girişi hızlanabilir”

Yurt içine baktığımızda TCMB son Para Politikası Kurulu toplantısında faiz indirimlerine devam edeceği sinyali verse de sıkı duruşun korunacağı mesajının altını çizerek piyasanın beklentilerinin üzerinde bir şahin bir duruş sergiledi. Bu da ekonomi için enflasyonla mücadelede kararlılık ve TL’de reel değerlenme temasının devamı anlamına geliyor. Bu gelişmeler doğrultusunda Türkiye’nin, gelişen ülkeler içerisinde pozitif ayrışabileceğini düşünüyoruz.

Diğer taraftan Türkiye’ye sermaye girişleri devam ederken, TL’deki cazip getiriyle rezervler güçlü kalmaya devam edecek. Mevcut politika faiz oranını bileşikte yıllık yüzde 64,8 olarak kabul edersek, reel faizimiz yüzde 9,3 ile gelişen ülkelerden oldukça ayrışıyor. Özellikle yılın ikinci yarısından sonra, Merkez Bankası’nın swap kanallarını açması gibi konular da gündeme gelebilir. Bu da Türkiye adına sermaye girişlerinin hızlanması anlamı taşır ve Türk varlıklarına pozitif etki yaratır. Para piyasası fonlarının cazibesi devam ederken hem toparlanan bilançoların etkisi hem de yurt dışından artan ilgiyle birlikte borsa tarafında da yılın ikinci yarısında ciddi bir ivmelenme görebiliriz.

Faiz İndirim Döngüsü Borsaya Katalizör Olabilir

Hedef Holding LogoTüm bu değerlendirmelerimizin yanında, grup şirketlerimizden İnfo Yatırım’ın 2025 Strateji Raporu da hem yurt içi hem de yurt dışına yönelik önemli bir perspektif çiziyor.

Raporda, küresel merkez bankalarının faiz indirim döngülerine devam edeceği, enflasyon tarafında dengelenme, büyüme tarafında ise yavaşlama görüleceği vurgulanırken, Türkiye için 2025’te yüzde 3 büyüme ve yüzde 28 seviyesinde bir enflasyon öngörülüyor.

Müzakere Teknikleri Eğitimi Haber Türkiye Uyguladığı Sıkı Para Politikasıyla 2025’te Pozitif AyrışabilirAyrıca raporda, Türkiye’de faiz indirim döngüsü ile yüksek faizlerden getiri elde eden yabancı yatırımcıların riskli varlıklara geçişinin hızlanabileceği de aktarılıyor. Bununla beraber, kredi derecelendirme kuruluşlarının not artışlarının, swap kanallarının açılma beklentisinin, BIST 50’deki açığa satış yasağının kaldırılması ve CDS’te geri çekilme beklentisinin BIST’te katalizör etkisi yaratabileceği vurgusu yapılıyor. Bu kapsamda BIST 100 endeksindeki 2025 yıl sonu hedefi ise 14.500 seviyesi olarak belirtiliyor.’’