Laboratuvar Hizmet Alımı İhalesinde Katalogda Görünmeyen Özellikler İçin Demonstrasyon Yapılması?
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
İtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; Teknik Şartname’nin 12’nci maddesinde, cihazların mikroskobi ve kimyasal kısımlarında ayrı ayrı barkot okuyucu sistemine sahip olması gerektiğinin düzenlendiği, komisyon kararında firmalarının teknik şartnameye verdiği cevapta her iki kısımda da barkot okuyucu sistem bulunduğunu beyan ettiklerinin kabul edildiği, ancak ihale komisyonunun katalog üzerinden yaptığı değerlendirmede, bu özelliğin yalnızca kimyasal kısımda olduğu sonucuna vararak teknik açıdan değerlendirme dışı bırakıldıkları, oysa katalogların cihazların tüm teknik özelliklerini ayrıntılı şekilde içermeyen özet bilgiler içerdiği, cihazlarının hem mikroskobi hem de kimyasal kısımlarında barkot okuyucu sisteminin bulunduğu, aktif olarak kullanılan kamu kurumlarından alınan fotoğraflar ve demo gösterimiyle açıkça ortaya konulabileceği, teknik değerlendirme yapılırken yalnızca katalog bazlı değerlendirme yerine demonstrasyon talebi ile cihazın gerçek özelliklerinin incelenmesi gerektiği, aktif hizmet verilen bir kamu hastanesi laboratuvarında yer alan çift barkod okuyuculu sisteme ait görsellerin de idareye sunulmasına rağmen idarece itirazlarının kabul edilmediği iddialarına yer verilmiştir.
Güncel Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü, Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir. İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır. Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez. (2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir. (3) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, işin özelliğinin gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla teknik şartname, Kanun hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına hazırlattırılabilir. (4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipmanın teknik özellikleri, öncelikle yerli malının da kullanılmasını sağlayacak şekilde belirlenir. Bunlara ilişkin kullanım kılavuzlarına yönelik teknik şartnamede düzenleme yapılabilir.” hükmü
Aynı Yönetmelik’in “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “…(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.9’uncu maddesinde “Katalog, kılavuz, çizim, fotoğraf vb. belgeler ve/veya numune istenen ihalelerde, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında bu belgelerden ve/veya numune üzerinden teknik şartnameye uygunluk değerlendirmesi yapılır. Tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında anılan belgeler ve/veya numune üzerinden teknik değerlendirme yapılmasının öngörülmemesi halinde ise bu durumun ihale dokümanında belirtilmesi koşuluyla istenen belgelerin ve/veya numunenin sadece teklif ekinde sunulup sunulmadığına bakılır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde, “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … 7.7.2.Avantajlı teklif sahibi firmalardan tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında teklif edilen cihaz ve kitlere ait katalog CD ve broşür gibi teknik dokümanlar talep edilecektir. Komisyonun gerekli görmesi halinde demonstrasyon talep edilebilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “5.Grup: Tam Otomatik İdrar Analizörleri Teknik Şartnameleri” başlığı altında “…12. İdrar cihazları: Strip kısmı ve Sediment kısmı olmak üzere 2 kısımdan oluşmalıdır. Cihazların mikroskobi ve kimyasal kısımlarında ayrı ayrı cihaza ait otomatik barkot okuyucu sistemi olmalıdır.
…
20.Sistemde hem kimyasal hem de mikroskopi cihazlarının analiz ünitelerinin ayrı ayrı kalibrasyonları yapılabilmelidir. Flow cell dijital görüntüleme yöntemiyle çalışan cihazların fokus işlemi haricinde hem mikroskopi, hem kimyasal kısmında kalibrasyon menüsü olmalıdır. Cihazlarla uyumlu ayrı ayrı kalibratörleri olmalı ve bunlara ait uygunluğu gösteren orijinal prospektüsleri, idarenin talebi üzerine beyan edilen bilgileri tevsik edici belgelerle birlikte idareye sunacaktır. Ayrıca cihazlarda kapsamlı kalite kontrol programı bulunmalı, kontrol değerleri sistem analiz üniteleri için Levey-Jennigs grafikleri ve aylık bazda izlenebilmelidir. Gerektiğinde kontrol sonuçları LIS’e gönderilebilmelidir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale dokümanında yer alan bilgilerden şikâyete konu ihalenin …… İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı tüm hastanelerin 16 Grup Sonuç Karşılığı Laboratuvar Hizmetinin gerçekleştirilmesi işine ilişkin olduğu, ihalenin 11.02.2025 tarihinde elektronik ortamda birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, ihalenin kısmi teklife açık olduğu ve 16 kısımdan oluştuğu, işin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 15 (OnBeş) ay olduğu, söz konusu ihaleye ilişkin 32 adet ihale dokümanı indirildiği, 11.02.2025 tarihinde yapılan ihaleye 12 isteklinin katıldığı, başvuru sahibinin ihalenin 5’inci kısmı olan: İdrar testleri bölümü için teklif verdiği ve kesinleşen ihale komisyonu kararında belirtilen gerekçelerle teklifinin Teknik Şartname’nin bazı maddelerini karşılamaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde 27.02.2025 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin 1., 2., 3., 9., 10., 11, 13’üncü kısımlarının …….Medikal Tıbbi Cihazlar San. ve Tic. Ltd. Şti., 5., 6., 12., 14., 16’ncı kısımlarının ……. Tıbbi Ürün İthalat İhracat İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, 7’nci kısmının ……… Tıp İnşaat Gıda Nakliyat Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti., 8. ve 15’inci kısımlarının ……..Medikal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, ihalenin 4’üncü kısmının ise geçerli teklif bulunmaması nedeniyle iptal edildiği belirlenmiştir.
İhale işlem dosyasında yer alan belgelerden, ihale komisyonunca yeterlik bilgileri tablosu üzerinden yapılan değerlendirme neticesinde söz konusu ihalenin 5’inci kısmında en düşük teklifi veren başvuru sahibi ile en düşük ikinci teklif veren ……. Tıbbi Ürün İthalat İhracat İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.ne 13.02.2015 tarihli yazı yazılarak İdari Şartname’nin 7.7.2’nci maddesinde istenilen teklif edilen cihaz ve kitlere ilişkin katalog , CD ve broşür gibi teknik dokümanların 20.02.2025 tarihine kadar sunulmasının istenildiği, isteklilerin süresi içerisinde istenen dokümanları sunduğu ve sunulan dokümanların değerlendirilerek ihale komisyonunca başvuru sahibinin teklifinin Teknik Şartname’nin 11, 12, 19, 20 ve 31’inci maddelerini karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından, katalogların cihazların tüm teknik özelliklerini ayrıntılı şekilde içermeyen özet bilgiler içerdiği, cihazlarının hem mikroskobi hem de kimyasal kısımlarında barkot okuyucu sisteminin bulunduğu ifade edilmek suretiyle teknik değerlendirme yapılırken yalnızca katalog bazlı değerlendirme yerine demonstrasyon talebi ile cihazın gerçek özelliklerinin incelenmesi talep edilmektedir. İdarece İdari Şartname’nin 7.7.2’nci maddesinde komisyonun gerekli görmesi halinde demonstrasyon talep edebileceği düzenlemiş olmasına rağmen, söz konusu kısım için demonstrasyon yapılmasının istenilmediği belirlenmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereğince, idarelerce ihale konusu işin özelliği dikkate alınarak ihaleye katılacak isteklilerden, mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak teklifleri ile birlikte numune/demonstrasyon sunmaları istenebilmektedir. Başvuru sahibi tarafından katalogların tüm özellikleri göstermediği iddia edilmesi halinde idare tarafından teklif edilen cihazın demosu üzerinden ihale dokümanı ile istenilen yeterlik kriterlerini sağlayıp sağlamadığı denetiminin yapılmasının mümkün olduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca teklif edilen ürünün Teknik Şartname’de yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun idareye ait olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte idare tarafından bu yetki ve sorumluluk kullanılarak değerlendirme yapılırken kamu ihale mevzuatına ve kesinleşen ihale dokümanına uygun olarak, isteklilerde herhangi bir tereddüde yer vermeyecek şekilde değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, idarece ihalenin 5’inci kısmında Teknik Şartname’nin 12, 19, 20 ve 31’inci maddelerini karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılan istekli ve ……..Tıbbi Ürün İthalat İhracat İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nden teklif ettikleri ürünlere ilişkin demonstrasyon yapmalarının istenmesi ve bu değerlendirmeye göre karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Mehmet ATASEVER
Simdata Danışmanlık Y.K. Başkanı
Sağlık Bak. SGB E. Bşk./KİK E. Üyesi
Mhatasever@gmail.com
Mehmetatasever.org
İtirazen Şikayet Konusu; Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; Teknik Şartname’nin 12’nci maddesinde, cihazların mikroskobi ve kimyasal kısımlarında ayrı ayrı barkot okuyucu sistemine sahip olması gerektiğinin düzenlendiği, komisyon kararında firmalarının teknik şartnameye verdiği cevapta her iki kısımda da barkot okuyucu sistem bulunduğunu beyan ettiklerinin kabul edildiği, ancak ihale komisyonunun katalog üzerinden yaptığı değerlendirmede, bu özelliğin yalnızca kimyasal kısımda olduğu sonucuna vararak teknik açıdan değerlendirme dışı bırakıldıkları, oysa katalogların cihazların tüm teknik özelliklerini ayrıntılı şekilde içermeyen özet bilgiler içerdiği, cihazlarının hem mikroskobi hem de kimyasal kısımlarında barkot okuyucu sisteminin bulunduğu, aktif olarak kullanılan kamu kurumlarından alınan fotoğraflar ve demo gösterimiyle açıkça ortaya konulabileceği, teknik değerlendirme yapılırken yalnızca katalog bazlı değerlendirme yerine demonstrasyon talebi ile cihazın gerçek özelliklerinin incelenmesi gerektiği, aktif hizmet verilen bir kamu hastanesi laboratuvarında yer alan çift barkod okuyuculu sisteme ait görsellerin de idareye sunulmasına rağmen idarece itirazlarının kabul edilmediği iddialarına yer verilmiştir.
Finansal Kurumlar Birliği’nin (FKB) İstanbul Üniversitesi iş birliğinde geliştirdiği “FKB Ekonomik Görünüm Endeksi”nin (FKB-EGE) Temmuz ayı bülteni yayımlandı. 
4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde yer alan işçinin işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması haklı fesih nedenidir. Bu davranış sadece işverene değil vekillerine de yapılsa aynı sonucu doğurur. Başka bir deyişle, işveren ya da işveren vekillerinin onur ve saygınlığına zarar verebilecek davranışlarda bulunulması işçi açısından haklı nedenle feshi gerektirir.
2025 yılı itibarıyla B2B dünyasında en büyük rekabet avantajlarından biri, içeriklerin karar vericiye özel olarak kişiselleştirilmesinden geçiyor. Kurumsal satınalma kararlarında yalnızca ürün ya da hizmetin kalitesi değil, içerik aracılığıyla sunulan mesajın zamanlaması, bağlamı ve sunum biçimi de karar sürecinde kritik bir rol üstlenmektedir. Satınalma süreçlerinde kullanılan teklif e-postaları, bilgilendirme dokümanları ve analiz raporları artık klasik şablonların ötesine geçerek, yapay zekâ (AI) destekli otomasyonlarla, alıcıların karar süreçlerine özel olarak uyarlanıyor.
Tam da adamına sorduk ve çok net bir yanıt aldık Reşat Bağcıoğlu’ndan. Bizleri aydınlattı. Reşat Bağcıoğlu’nun ağzından laf alamazmışız. Öyle söyledi. Reşat Bağcıoğlu’nun bu şekilde dahiyene yanıtı ile finans dünyasına katkıları büyük olacaktır şüphesiz.
İthalatçının talebi gayet açık ve nettir; yurt dışından yapacağı vadeli veya vadesiz ithalat işlemlerinde düşük kur politikası devam etsin ve asla kur riski yaşamasın.
Bizler satınalmacı olarak genelde alımlarımızı acil yaparız. Üretimde ve imalatta bir plansızlıktır gider. Ama biz yıllar içerisinde acil olarak hangi malzemenin nerede uygun ve çabuk bulunabileceğini öğreniriz. Hangi firmanın hızlı geri dönüş yaptığını, stoklarının güçlü olduğunu, sevkiyat konusundaki çabukluğunu biliriz. Kafamızda ve notlarımızda tecrübeyle sabit tüm firmalar hakkında algı oluşmuş, izlenimler yer edinmiştir.
